ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความรู้สึกไม่สบายคอ ไหล่ หลัง และหัวเข่าของบุคลากรมหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความรู้สึกไม่สบายคอ ไหล่ หลัง และหัวเข่าของบุคลากรมหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา  เป็นการศึกษาเชิงวิเคราะห์แบบภาคตัดขวาง  เก็บข้อมูลด้วยแบบสอบถาม กลุ่มตัวอย่าง จำนวน 219 คน จากการสุ่มอย่างง่าย

ผลการศึกษา พบว่า ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความรู้สึกไม่สบายลำคอมากที่สุด ได้แก่ การทำงานที่ทำให้เกิดความเครียดเป็นอย่างมาก (OR = 2.71) และการต้องนั่งทำงานเวลานาน  มากกว่าครึ่งหนึ่งของเวลาทำงานทั้งหมด (OR = 2.70) ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความรู้สึกไม่สบายไหล่มากที่สุด ได้แก่  การก้มหรืองอตัวขณะทำงานเสมอๆ (ไหล่ซ้าย OR = 2.34 , ไหล่ขวา OR = 2.14) และ การยกของที่มีลักษณะเทอะทะ ไม่มีที่จับ  หรือถือลำบาก (ไหล่ซ้าย OR = 2.31 , ไหล่ขวา OR = 2.72)  ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความรู้สึกไม่สบายหลังส่วนบนมากที่สุด  คือ  ลงน้ำหนักตัวไปข้างใดข้างหนึ่ง หรืออยู่ในท่าที่ไม่สมดุลเสมอๆ (OR = 2.30) ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความรู้สึกไม่สบายหลังส่วนล่างมากที่สุด ได้แก่  การเพ่ง จดจ่อ ใช้สายตาเป็นอย่างมาก (OR = 5.36) และการต้องนั่งทำงานเป็นเวลานาน  มากกว่าครึ่งหนึ่งของเวลาทำงานทั้งหมด (OR = 2.44)  ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความรู้สึกไม่สบายหัวเข่ามากที่สุด ได้แก่  อายุ 50 ปี ขึ้นไป เมื่อเทียบกับอายุ น้อยกว่า  30 ปี (OR = 3.75) และการลงน้ำหนักตัวไปข้างใดข้างหนึ่งหรืออยู่ในท่าที่ไม่สมดุลเสมอ ๆ (OR = 3.16)

ดังนั้น บุคลากรมหาวิทยาลัยจึงควรมีการเปลี่ยนอริยาบทอยู่เสมอ ไม่อยู่ในท่าทางที่ไม่สมดุล และหลีกเลี่ยงการจ้อง เพ่งใช้สายตานานๆ การยกของหนัก เทอะทะ นอกจากนี้ควรมีการบริหาร ยืดเหยียดร่างกาย เพื่อป้องกันการเกิดความรู้สึกไม่สบายดวงตา คอ ไหล่ หลัง และหัวเข่า และลดอาการไม่สบายดังกล่าว