การประเมินความปลอดภัยด้านอาหารจากการปนเปื้อนของสาร โซเดียมไฮโดรซัลไฟต์ในตัวอย่างอาหารสำเร็จรูปและอาหารพร้อมปรุง จากตลาดสดในเขตต่างๆ ในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล
คำสำคัญ:
Sulfites residue, สารฟอกขาว, วัตถุเจือปนในอาหารบทคัดย่อ
การปนเปื้อนของสารฟอกขาวหรือสารโซเดียวไฮโดรซัลไฟล์ในอาหารหรือผลิตภัณฑ์ในอาหารที่นิยมใช้ในการถนอมอาหารเพื่อการยังยั้งการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์ที่เกินมาตรฐานการสุขาภิบาลอาหาร กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข กำหนดให้ไม่เกิน 500 มิลลิกรัมต่อปริมาณอาหาร 1 กิโลกรัม จะส่งผลกระทบต่อผู้บริโภค ดังนั้นการศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสถานการณ์
การปนเปื้อนของสารฟอกขาวในอาหาร 100 ตัวอย่าง จากอาหาร 5 ประเภทคือ ผลิตภัณฑ์เส้นก๋วยเตี๋ยว หน่อไม้ดอง ลูกชิ้นปลา ข้าวสาร เเละขนมปัง ประเภทละ 20 ตัวอย่าง สุ่มตัวอย่างด้วยวิธี สุ่มตัวอย่างแบบสะดวก (Convenience Sampling) โดยการเก็บตัวอย่างในตลาดสดเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล และนำตัวอย่างมาทดสอบด้วยชุดทดสอบการปนเปื้อนสารฟอกขาว (Alert for sulfile) และสถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลคือสถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ จำนวน ร้อยละ การศึกษาในครั้งนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อให้ทราบถึงสถานการณ์การตกค้างของสารโซเดียมไฮโดรซัลไฟต์ในอาหารดังต่อไปนี้คือ ข้าว ผลิตภัณฑ์เส้นก๋วยเตี๋ยว หน่อไม้ดอง ลูกชิ้นปลาเเละขนมปัง ที่อาจเป็นอันตรายต่อสุขภาพผู้บริโภคตามมาตรฐานสุขาภิบาลอาหารกรมอนามัยกระทรวงสาธารณสุข โดยดำเนินการเก็บตัวอย่างที่ใช้ศึกษาในตลาดสดต่างๆในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล และนำมาทดสอบด้วยชุดทดสอบการปนเปื้อน alert for sulfite
ผลการวิเคราะห์พบว่าตัวอย่างอาหารที่นามาทดสอบมีความหลากหลายและเป็นตัวแทนกลุ่มอาหารที่สนใจได้อย่างครบถ้วนทั้งในแง่ชนิดและปริมาณทดสอบและพบการปนเปื้อนของโซเดียมไฮโดรซัลไฟล์จากผลิตภัณฑ์เส้นก๋วยเตี๋ยว 4 ตัวอย่าง ได้แก่ เส้นหมี่ 2 ตัวอย่างและวุ้นเส้น 2 ตัวอย่าง อยู่ในช่วงปริมาณ 10-100 ppm คิดเป็นร้อยละ 20 ของผลิตภัณฑ์เส้นก๋วยเตี๋ยวทั้งหมด และคิดเป็นร้อยละ 4 ของตัวอย่างทั้งหมด
จากผลการการทดสอบทั้งหมดสรุปได้ว่า ตัวอย่างของผลิตภัณฑ์อาหารจาพวกเส้นก๋วยเตี๋ยว พบการปนเปื้อนโซเดียมไฮโดรเจนซัลไฟต์ที่ค่อนข้างสูง ผู้บริโภคที่มีความเสี่ยงต่อการแพ้สารประกอบดังกล่าวควรหลีกเลี่ยงในการบริโภค นอกจากนี้ ควรมีการเพิ่มความตระหนักแก่ผู้ผลิตและผู้จาหน่ายอาหาร รวมทั้งความร่วมมือของบุคลากรที่เกี่ยวข้องที่ต้องดาเนินการตรวจสอบและปรับปรุงความปลอดภัยของอาหารเพื่อลดความเสี่ยงต่อการปนเปื้อนวัตถุเจือปนในอาหารดังกล่าว
เอกสารอ้างอิง
คลังความรู้ SciMath. (2554). สารฟอกขาวคืออะไร. สืบค้นเมื่อ 10 ธันวาคม 2565, จาก https://www.scimath.org/article-science/item/2059bleach#:~:text=สารฟอกขาวเป็นสาร,ผลิตภัณฑ์%20อาหารอย่างใกล้ชิด
เคมีฟิสิกส์ของสิ่งทอ อาหาร และของรอบตัว. (2561). วิทยาศาสตร์สิ่งทอ อาหาร สีสัน เครื่องสำอาง ของรอบตัว. สืบค้นเมื่อ 17 ธันวาคม 2565, จาก https://textilefoodcolorchem.wordpress.com/?fbclid=IwAR1Xk48MOMMtyJQqJcmNb5pye1RYywGeM6o3rReIbe4_vm9qurCOtj5pD9w
จินตนา กิจเจริญวงศ์, ยุพเรศ เอื้อตรงจิตต์. (2558). การประเมินการได้รับสัมผัสของซัลเฟอร์ไดออกไซด์จากการ บริโภคผักและผลไม้แห้ง นำ เข้าจากต่างประเทศของคนไทย พ.ศ. 2548-2557. วารสารกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์. 57 (1) , 58-68. สืบค้นเมื่อ 10 ธันวาคม 2565, จาก https://he02.tci-thaijo.org/index.php/dmsc/article/download/243150/165330
นิตยสารออนไลน์ฉลาดซื้อ ฉบับที่ 191. (ม.ป.ป.). สารฟอกขาว ใน “วุ้นเส้นสด”. สืบค้นเมื่อ 10 ธันวาคม 2565, จาก
https://www.chaladsue.com/article/2474
บี สมาร์ท ซายเอ็นซ์. (2563). ชุดทดสอบซัลไฟต์ในกุ้ง ( Alert® for Sulfites). สืบค้นเมื่อ 10 ธันวาคม 2565, จาก https://www.bsmartsci.com/product/285/ชุดทดสอบซัลไฟต์ในกุ้ง-alert®-for-sulfites
พิมพ์เพ็ญ พรเฉลิมพงศ์, นิธิยา รัตนาปนนท์. (2548). วัตุเจือปนในอาหาร. สืบค้นเมื่อ 17 ธันวาคม 2565,จาก
ราชกิจจานุเบกษา ฉบับประกาศทั่วไป. (ลงวันที่ 6 กันยายน 2547).ราชกิจจานุเบกษา ฉบับประกาศทั่วไป เล่มที่ 121, ตอน พิเศษ 97 ง
รุ่งทิวา รอดจันทร์. (ม.ป.ป.). ซัลไฟต์กับภูมิแพ้. สืบค้นเมื่อ 5 มกราคม 2566, จาก https://www.doa.go.th/psco/wp-content/uploads/2020/06/ซัลไฟต์กับภูมิแพ้.pdf
วัชรี คงรัตน์ (2563) การใช้วัตถุเจือปนอาหารในผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำ. กลุ่มตรวจสอบคุณภาพวัตถุดิบและผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำ กองวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีอุตสาหกรรมสัตว์น้ำ กรมประมง สิงหาคม 2563 สืบค้น 5 มกราคม 2566, จาก https://www4.fisheries.go.th/local/file_document/20200827154947_1_file.pdf
วัตถุเจือปนอาหาร. (2564). กระทรวงสาธารณสุข. ประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 281) พ.ศ. 2547
สุภมาศ วัยอุดมวุฒิ. (2561). สารฟอกขาวหรือสารโซเดียมไฮโดรซัลไฟต์ (Sodium hydrosulfite). สืบค้นเมื่อ 10 ธันวาคม 2565, จาก https://assist-impact.net/th/articles/130597-สารฟอกขาวหรือสาร์โซเดียมฮโดรซัลไฟต์9%20%28Sodium%20hydrosulfite%29
สมจิตต์ บวรวัฒนาโสภณ, รรณา ตันยืนยงยงค์. (2544). สารฟอกขาว. วารสารกรมวิทยาศาสตร์บริการ 49(157) , 32-36. สืบค้นเมื่อ 10 ธันวาคม 2565. จาก http://lib3.dss.go.th/fulltext/dss_j/2544_49_157_p32-36.pdf
Asgari G, Mohammadi A. S., Faradmal J., Moradi M. J., Yari K. (2018). The study of Blankit concentration as an unauthorized additive in Hamadan bakeries and risk assessment of food consumption. Pajouhan Scientific Journal. 16 (4), 21-27. Cite 2023 Dec 10. Form https://psj.umsha.ac.ir/article-1-422-en.html
Khan N. and Lively J.A.. (2020). Determination of sulfite and antimicrobial residue in imported shrimp to the USA. Aquaculture Reports.18; 1-24. Cite 2023 Dec 10. Form https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2352513420306190
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2023 คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสารวารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรงซึ่งกองบรรณาธิการวารสาร ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใดๆ
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารนี้ ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารฯ หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อกระทำการใดๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักอักษรณ์จากบรรณาธิการวารสารนี้ก่อนเท่านั้น