ปริมาณ องค์ประกอบขยะมูลฝอยและพฤติกรรมการจัดการขยะมูลฝอยครัวเรือน ในเขตเทศบาลตำบลศรีรัตนะ จังหวัดศรีสะเกษ

บทคัดย่อ

        การศึกษาครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวาง (Cross-Sectional Descriptive Research) มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปริมาณ องค์ประกอบ และพฤติกรรมการจัดการขยะมูลฝอยครัวเรือน ในเขตเทศบาลตำบลศรีรัตนะ อำเภอศรีรัตนะ จังหวัดศรีสะเกษ ประชากร คือประชาชนที่อาศัยในพื้นที่เทศบาลตำบลศรีรัตนะ อำเภอศรีรัตนะ จังหวัดศรีสะเกษ จำนวน 8 ชุมชน 1,095 ครัวเรือน ขนาดตัวอย่าง 235 คน เก็บรวบรวมข้อมูลด้านพฤติกรรมการจัดการขยะมูลฝอยในครัวเรือนด้วยแบบสอบถาม และทำการสุ่มเก็บตัวอย่างแบบง่าย เก็บข้อมูลปริมาณขยะมูลฝอยจากแบบบันทึกของเทศบาล และคัดแยกองค์ประกอบทางกายภาพของขยะมูลฝอยด้วยวิธีการ Quartering วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณด้วยการแจกแจงความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน

           ผลการศึกษาพบว่าปริมาณขยะมูลฝอยเฉลี่ย 53.01±5.31 ตัน/เดือน ปริมาณต่ำที่สุดในเดือนมีนาคม 2566 ปริมาณ 43.32 ตัน และสูงที่สุดในเดือนกุมภาพันธ์ 2566 คือ 57.61 ตัน จากการวิเคราะห์ข้อมูลพบว่าความหนาแน่นของขยะมูลฝอยโดยเฉลี่ยทั้ง 8 ชุมชน เท่ากับ  111.57±43.90 กรัม/ลิตร สัดส่วนองค์ประกอบของขยะมูลฝอยที่พบมากที่สุดคือ ขยะอินทรีย์ ร้อยละ 52.48 และรองลงมาคือ ขยะพลาสติก ร้อยละ 27.26 สำหรับพฤติกรรมการจัดการขยะมูลฝอยพบว่า ส่วนใหญ่มีพฤติกรรมการจัดการขยะมูลฝอยที่ถูกต้องอยู่ในระดับปานกลาง ร้อยละ 62.13 เมื่อพิจารณารายละเอียดของพฤติกรรมการจัดการขยะมูลฝอยแต่ละกระบวนการพบว่า กระบวนการการคัดแยกขยะมูลฝอยที่ประชาชนทำเป็นประจำมากที่สุดคือ การแยกกระดาษ ขวดแก้ว และขวดพลาสติก เพื่อนำไปขายเป็นขยะรีไซเคิล หรือการนำมาใช้ใหม่ ร้อยละ 70.21 ส่วนในการกำจัดขยะมูลฝอย ประชาชนกำจัดขยะอินทรีย์ด้วยการนำไปทำเป็นปุ๋ยหมัก หรือนำไปเลี้ยงสัตว์ ประชาชนทำเป็นประจำมีเพียงร้อยละ 17.87 นอกจากนี้ยังมีประชาชนบางส่วน ร้อยละ 2.55 ที่กำจัดโฟม ถุงพลาสติก เศษใบไม้ ด้วยวิธีการเผาเป็นประจำ
           สรุปผลการศึกษาดังกล่าวทำให้ทราบว่า การจัดการขยะมูลฝอยจำเป็นต้องทราบข้อมูลองค์ประกอบขยะมูลฝอยเพื่อนำไป  วางแผนการจัดการขยะมูลฝอย รวมทั้งการให้ข้อมูลข่าวสารเรื่องการการจัดการขยะมูลฝอยที่ถูกต้อง จะสามารถทำให้พฤติกรรมการจัดการขยะมูลฝอยที่ถูกต้องของประชาชนเพิ่มมากขึ้น