สถานการณ์การเกิดโรคหลอดเลือดสมองในกลุ่มเสี่ยง ตำบลไทยเจริญ อำเภอไทยเจริญ จังหวัดยโสธร

ผู้แต่ง

  • ศศิวิมล ป้องเพชร หลักสูตรสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฎอุบลราชธานี
  • มณฑิชา รักศิลป์ คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฎอุบลราชธานี
  • วิลาวัลย์ ชาดา คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฎอุบลราชธานี

คำสำคัญ:

กลุ่มเสี่ยง, โรคหลอดเลือดสมอง, สถานการณ์

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงคุณภาพแบบปรากฎการณ์วิทยาครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสถานการณ์การเกิดโรคหลอดเลือดสมองในพื้นที่ ตำบลไทยเจริญ อำเภอไทยเจริญ จังหวัดยโสธร วิธีการศึกษาโดยศึกษาสถานการณ์ปัญหาบริบทการดำเนินงาน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสัมภาษณ์และการสนทนา วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา กลุ่มตัวอย่างมีการคัดเลือกแบบเฉพาะเจาะจง ประกอบด้วย เจ้าหน้าที่องค์การบริหารส่วนตำบลไทยเจริญ, ผู้ใหญ่บ้าน, กำนันตำบลไทยเจริญ,ตัวแทนอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน เจ้าหน้าที่สาธารณสุขที่รับผิดชอบงานโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง จากโรงพยาบาลและสำนักงานสาธารณสุขอำเภอ, แกนนำชุมชน

ผลการศึกษาพบว่า การเกิดโรคหลอดเลือดสมองในเขตพื้นที่ตำบลไทยเจริญมีสาเหตุจาก 1)วัฒนธรรมค่านิยมในการบริโภคอาหาร มีการรับประทานอาหารรสหวานมันเค็ม ทานอาหารสำเร็จรูปมากขึ้น ความรู้ได้รับจากเจ้าหน้าที่และสื่อต่างๆ บุคคลากรด้านสุขภาพ มองปัญหาตามข้อมูลเชิงปริมาณและตามตัวชี้วัดมากกว่าการศึกษาบริบทชีวิตที่แท้จริง ทำให้แต่ละปีมีการคัดกรองสุขภาพ พบกลุ่มเสี่ยงสูงโรคหลอดเลือดสมองเพิ่มขึ้นทุกปี 2) ลักษณะการประกอบกิจวัตรประจำวันและกิจกรรมการออกกำลังกาย วิถีชุมชน ของประชาชนเปลี่ยนแปลงไป ประกอบอาชีพนอกบ้าน ขาดการออกกำลังกายและความใส่ใจสุขภาพ
3) วัฒนธรรมค่านิยมในในการดูแลตนเองการดูแลสุขภาพของประชาชน การดูแลตนเอง,ผ่านแกนนำและเข้าระบบการรักษา
4) ระบบสาธารณสุข มีแนวทางแก้ไขคือ มีแผนยุทธศาสตร์อำเภอแบบไร้ร้อยต่อควบคู่กับการมีคณะกรรมการพัฒนาคุณภาพชีวิตระดับอำเภอ (พชอ.) ระดับตำบล (พชต.) ในการขับเคลื่อนงานในพื้นที่

สรุป การเกิดโรคหลอดเลือดสมองในพื้นที่ สะท้อนเห็นความสัมพันธ์ของด้านสังคม วัฒนธรรม ที่มีความสัมพันธ์กับภาวะสุขภาพการเกิดโรคเรื้อรัง ควรจัดบริการสุขภาพเน้นกิจกรรมเชิงรุกให้มากขึ้นและให้ต่อเนื่อง เพื่อการเข้าถึงกลุ่มเสี่ยง และได้ทราบปัญหาสุขภาพของแต่ละพื้นที่ บริบท และรายบุคคล นำไปสู่การแก้ปัญหา และการกำหนดนโยบายสาธารณะให้การดูแลกลุ่มเสี่ยงในชุมชนได้อย่างมีประสิทธิภาพต่อไป

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงสาธารณสุข กรมควบคุมโรค กองโรคไม่ติดต่อ. (2566). จำนวนและอัตราตายด้วย 5 โรคไม่ติดต่อ (ปี 2560–2564). สืบค้นเมื่อ 7 พฤษภาคม 2566, จาก http://www.thaincd.com/2016/mission/documents

กระทรวงสาธารณสุข. (2566). Health Data Center สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดยโสธร: ข้อมูลเพื่อตอบสนอง Service Plan สาขาโรคไม่ติดต่อ (NCD DM, HT, CVD) (ปี 2560–2564). สืบค้นเมื่อ 7 กรกฎาคม 2566, จาก https://yst.hdc.moph.go.th/hdc/reports/page.php?catid=b2b59e64c4e6c92d4b1ec16a599d882b

ญนัท วอลเตอร์, โรชินี อุปรา, และ ประกายแก้ว ธนสุวรรณ. (2559). การพัฒนารูปแบบการให้ความรู้โรคหลอดเลือดสมองสำหรับประชาชนกลุ่มเสี่ยงในชุมชนท้องถิ่นภาคเหนือ. วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้, 3(2), 100–116.

นเรศน์ ฐิตินันทิวัฒน์, และคณะ. (2561). การพัฒนารูปแบบการป้องกันควบคุมโรคหลอดเลือดสมองสำหรับผู้สูงอายุโดยชุมชนจังหวัดนครสวรรค์. วารสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี อุตรดิตถ์, 10(1), 106–116.

ภัทราวดี แซ่ลี, และคณะ. (2565). การพัฒนารูปแบบการลดความเสี่ยงโรคหลอดเลือดสมองในประชากรอายุ 35 ปีขึ้นไปที่อาศัยในชุมชน. วารสารวิชาการราชวิทยาลัยจุฬาภรณ์, 3(2), 106–118.

ไพรินทร์ พัสดุ, และ ดารุณี จงอุดมการณ์. (2563). การพัฒนาระบบสุขภาพชุมชนเพื่อป้องกันโรคหลอดเลือดสมองในกลุ่มเสี่ยง. วารสารพยาบาลสภากาชาดไทย, 13(1), 179–195.

ไพรินทร์ พัสดุ, และ อารยา ทิพย์วงศ์. (2566). สถานการณ์และปัจจัยที่เป็นเงื่อนไขของการเกิดโรคหลอดเลือดสมองของกลุ่มเสี่ยงในบริบทชุมชนกึ่งเมือง. วารสารมหาวิทยาลัยคริสเตียน, 30(1), 109–122.

สุดศิริ หิรัญชุณหะ, และคณะ. (2564). การพัฒนารูปแบบการสร้างเสริมพลังอำนาจและการมีส่วนร่วมของครอบครัวและชุมชนต่อการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพเพื่อป้องกันโรคในกลุ่มเสี่ยงโรคหลอดเลือดสมอง: กรณีศึกษา ตำบลบ้านพร้าว อำเภอป่าพะยอม จังหวัดพัทลุง. วารสารพยาบาลสงขลานครินทร์, 41(1), 115–127.

สินีนาฎ ทองสุข, และ อรสาน กงตาล. (2564). การพัฒนาระบบการดูแลกลุ่มเสี่ยงโรคหลอดเลือดสมองในชุมชนของโรงพยาบาลพัฒนานิคม จังหวัดลพบุรี. วารสารพยาบาลศาสตร์และสุขภาพ, 44(2), 86–97.

สำนักโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค. (2559). คู่มือการประเมินโอกาสเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดสำหรับอาสาสมัครสาธารณสุข. กรุงเทพฯ: สำนักงานกิจการโรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก.

สำนักโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค. (2558). การประเมินโอกาสเสี่ยงต่อโรคหัวใจและหลอดเลือดในผู้ป่วยเบาหวานและความดันโลหิตสูง (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: สำนักงานกิจการโรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก.

Jeon, M. Y., & Jeong, H. C. (2015). Effects of a stroke primary prevention program on risk factors for at-home elderly. Sahmyook University Research, 21, 3969–3703.

Yang, S., et al. (2022). Development of a model to predict 10-year risk of ischemic and hemorrhagic stroke and ischemic heart disease using the China Kadoorie Biobank. Neurology, 98, 2307–2317.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-08-29

รูปแบบการอ้างอิง

ป้องเพชร ศ. ., รักศิลป์ ม. ., & ชาดา ว. . (2025). สถานการณ์การเกิดโรคหลอดเลือดสมองในกลุ่มเสี่ยง ตำบลไทยเจริญ อำเภอไทยเจริญ จังหวัดยโสธร. วารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี, 14(2), 34–44. สืบค้น จาก https://he02.tci-thaijo.org/index.php/ubruphjou/article/view/270403

ฉบับ

ประเภทบทความ

นิพนธ์ต้นฉบับ