ผลลัพธ์ทางมารดาและทารกที่เกี่ยวข้องกับการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นที่โรงพยาบาลจะนะ จังหวัดสงขลา

บทคัดย่อ

ภูมิหลัง: การตั้งครรภ์ในวัยรุ่นมีความเสี่ยงสูงต่อภาวะแทรกซ้อนในการตั้งครรภ์และการคลอด เนื่องจากขาดความพร้อมทางร่างกายและวุฒิภาวะ ส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิต วัตถุประสงค์: การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ผลลัพธ์ทางมารดาและทารกของการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นที่โรงพยาบาลจะนะ จังหวัดสงขลา วิธีการ: เป็นการศึกษาแบบย้อนหลัง (retrospective cohort study) ในสตรีที่ฝากครรภ์ และคลอดที่โรงพยาบาลจะนะ ระหว่างวันที่ 1 มกราคม 2562 ถึง 31 ธันวาคม 2565 แบ่งเป็นสองกลุ่ม: กลุ่มวัยรุ่น (อายุ 10-19 ปี) และกลุ่มผู้ใหญ่ (อายุ 20-34 ปี) จำนวนกลุ่มละ 107 ราย เก็บข้อมูลจากเวชระเบียนและวิเคราะห์ด้วยสถิติเชิงอนุมานโดยใช้ log-binomial regression เพื่อคำนวณค่าอัตราส่วนความเสี่ยงสัมพัทธ์ (ARR) และช่วงความเชื่อมั่นที่ 95% ผล: มารดาวัยรุ่นมีการฝากครรภ์หลัง 12 สัปดาห์ และฝากครรภ์น้อยกว่า 5 ครั้งมากกว่ากลุ่มผู้ใหญ่อย่างมีนัยสำคัญ (p = .01) เมื่อวิเคราะห์ผลลัพธ์ พบว่า ภาวะติดเชื้อทางเดินปัสสาวะเป็นผลลัพธ์ในมารดาวัยรุ่นมากกว่ากลุ่มผู้ใหญ่ (ARR =7.76, 95%CI: 1.59, 37.78, p = .011) ทารกของมารดาวัยรุ่นมีโอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อนสูงกว่า (p < .001) โดยเฉพาะภาวะหายใจลำบาก (ARR = 18.56, 95%Cl: 3.29, 104.59, p = .001) คลอดก่อนกำหนด (ARR = 4.30, 95%CI: 1.07, 17.34, p = .040) และน้ำหนักแรกเกิดน้อยกว่า 2,500 กรัม (ARR=2.54, 95%CI: 1.07, 6.01, p = .034) นอกจากนี้ มารดาวัยรุ่นไม่ได้มีการวางแผนก่อนตั้งครรภ์ และมีอัตราการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียวใน 6 เดือนแรกต่ำกว่ากลุ่มผู้ใหญ่อย่างมีนัยสำคัญ (p < .001) สรุป: การตั้งครรภ์ในวัยรุ่นมีความเสี่ยงต่อภาวะติดเชื้อทางเดินปัสสาวะในมารดา และภาวะแทรกซ้อนในทารกแรกเกิด เช่น ภาวะหายใจลำบาก น้ำหนักตัวน้อย และคลอดก่อนกำหนด อีกทั้งมารดาวัยรุ่นขาดการวางแผนคุมกำเนิดก่อนตั้งครรภ์ และมีความสามารถในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ใน 6 เดือนแรกน้อยกว่ามารดาวัยผู้ใหญ่อย่างมีนัยสำคัญ ดังนั้นการให้ความรู้ด้านสุขภาพทางเพศและอนามัยการเจริญพันธุ์เป็นสิ่งจำเป็น ซึ่งต้องอาศัยการสนับสนุนจากครอบครัวและชุมชนเพื่อให้มารดาวัยรุ่นมีสุขภาพกายใจที่ดี