การพัฒนารูปแบบการสร้างเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ คลินิกราชพฤกษ์สูงวัยใส่ใจสุขภาพ โรงพยาบาลนพรัตนราชธานี

บทคัดย่อ

ภูมิหลัง: ประเทศไทยกำลังเข้าสู่สังคมสูงอายุ การให้ความรู้เพื่อเตรียมตัวในวัยผู้สูงอายุ ทั้งด้านสุขภาพร่างกายจิตใจ และสิทธิและสวัสดิการทางสังคม จึงเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งเพื่อให้ผู้สูงอายุมีภาวะสุขภาพที่ดี วัตถุประสงค์: เพื่อพัฒนาและศึกษาผลของรูปแบบการสร้างเสริมสุขภาพผู้สูงอายุคลินิกราชพฤกษ์สูงวัยใส่ใจสุขภาพ โรงพยาบาลนพรัตนราชธานี วิธีการ: ระยะที่ 1) พัฒนารูปแบบการสร้างเสริมสุขภาพผู้สูงอายุฯ จากการวิเคราะห์สถานการณ์และสภาพปัญหาของผู้สูงอายุ และตรวจสอบคุณภาพโดยผู้ทรงคุณวุฒิ และระยะที่ 2) ศึกษาผลของรูปแบบฯ ที่พัฒนาขึ้นด้วยการวิจัยกึ่งทดลองแบบหนึ่งกลุ่ม วัดผลก่อนการทดลองหลังการทดลอง 3 เดือน และหลังการทดลอง 6 เดือน ในกลุ่มตัวอย่างผู้สูงอายุ 80 ราย ที่เข้ารับบริการในคลินิกราชพฤกษ์สูงวัยใส่ใจสุขภาพ ระหว่างเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2566-สิงหาคม พ.ศ. 2567 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา เปรียบเทียบคะแนนความรู้ก่อนและหลังใช้รูปแบบฯ ด้วยสถิติ paired-t-test และเปรียบเทียบภาวะสุขภาพ แรกรับ 3 และ 6 เดือนด้วยสถิติ one-way repeated measure ANOVA ผล: ระยะที่ 1 รูปแบบที่พัฒนาขึ้น เป็นรูปแบบการสร้างเสริมสุขภาพผู้สูงอายุฯ ตามแนวคิดและทฤษฎีการเรียนรู้ ประกอบด้วย 6 ด้าน คือ การดูแลสุขภาพช่องปาก โภชนาการ การป้องกันความเครียด การป้องกันการเกิดอุบัติเหตุ การใช้ยา สิทธิและสวัสดิการทางสังคม ซึ่งมีค่าความเที่ยงตรงเชิงเนื้อหา โดยการหาค่าดัชนีความสอดคล้องเท่ากับ 0.89 ค่าความเหมาะสมเท่ากับ 3.98 และค่าความเป็นไปได้เท่ากับ 3.87 และระยะที่ 2 หลังการใช้รูปแบบฯ ผู้สูงอายุมีความรู้และภาวะสุขภาพดีขึ้น อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ สรุป: รูปแบบการสร้างเสริมสุขภาพผู้สูงอายุฯ ด้วยการให้ความรู้ในการดูแลสุขภาพ ในรูปแบบที่เหมาะสมจะทำให้ผู้สูงอายุมีความรู้ และมีภาวะสุขภาพที่ดี ดังนั้น ควรนำรูปแบบการเสริมสร้างสุขภาพผู้สูงอายุฯ ไปประยุกต์ใช้ให้สอดคล้องกับบริบทหน่วยงานและสภาพปัญหาของผู้สูงอายุต่อไป