ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการดูแลตนเองเพื่อป้องกันภาวะสมองเสื่อมของผู้สูงอายุ ในชุมชนชนบท จังหวัดปทุมธานี

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงปริมาณโดยใช้แบบแผนการวิจัยเชิงสหสัมพันธ์ (Correlational research design) โดยศึกษาจากกลุ่มตัวอย่างผู้สูงอายุที่อาศัยอยู่ในชุมชนชนบท จังหวัดปทุมธานี จำนวน 123 คน สุ่มตัวอย่างแบบหลายขั้นตอน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม ประกอบด้วย ข้อมูลทั่วไป ความรู้เกี่ยวกับการป้องกันภาวะสมองเสื่อม ทัศนคติต่อการป้องกันภาวะสมองเสื่อม การสนับสนุนทางสังคม และพฤติกรรมการดูแลตนเองเพื่อป้องกันภาวะสมองเสื่อม วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าสูงสุด ค่าต่ำสุด และวิเคราะห์หาความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปร โดยใช้สถิติ Pearson's correlation coefficient

ผลการวิจัยพบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง (ร้อยละ 62.6) สถานภาพสมรส (ร้อยละ 75.6) และอาศัยอยู่ในชุมชนมากกว่า 5 ปี (ร้อยละ 89.4) กลุ่มตัวอย่างมีความรู้เกี่ยวกับการป้องกันภาวะสมองเสื่อมอยู่ในระดับปานกลาง และมีพฤติกรรมการดูแลตนเองเพื่อป้องกันภาวะสมองเสื่อมอยู่ในระดับดี เมื่อทำการวิเคราะห์ความสัมพันธ์พบว่า ปัจจัยส่วนบุคคล เช่น อายุ เพศ ระดับการศึกษา โรคประจำตัว การสูบบุหรี่ การดื่มแอลกอฮอล์ และปัจจัยตามทฤษฎี เช่น ความรู้ ทัศนคติ การสนับสนุนทางสังคม ไม่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกันภาวะสมองเสื่อม การวิจัยครั้งนี้ชี้ให้เห็นว่า การทำความเข้าใจพฤติกรรมสุขภาพของผู้สูงอายุในบริบทชนบทไทยต้องการการศึกษาที่ครอบคลุมปัจจัยหลายมิติ โดยเฉพาะปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อม เศรษฐกิจ และวัฒนธรรม เพื่อช่วยให้เข้าใจพฤติกรรมได้ชัดเจนขึ้น และสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการพัฒนาโปรแกรมสุขศึกษาที่เหมาะสมกับบริบทของแต่ละพื้นที่ และนำไปสู่การดูแลสุขภาพผู้สูงอายุที่มีประสิทธิภาพมากขึ้น