ประสิทธิผลของรูปแบบการส่งเสริมพฤติกรรมสุขภาพผู้หญิงวัยกลางคนที่มีภาวะน้ำหนักเกินเพื่อป้องกันโรคไตเรื้อรัง ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนล่าง
คำสำคัญ:
ผู้หญิงวัยกลางคน, ภาวะน้ำหนักเกิน, พฤติกรรมสุขภาพ, โรคไตเรื้อรังบทคัดย่อ
บทคัดย่อ
ภาวะน้ำหนักเกินในผู้หญิงวัยกลางคนเกิดขึ้นได้ง่ายและเป็นสาเหตุทำให้เกิดโรคไตวายเรื้อรังในอนาคต การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาประสิทธิผลของรูปแบบการส่งเสริมพฤติกรรมสุขภาพผู้หญิงวัยกลางคนที่มีภาวะน้ำหนักเกินเพื่อป้องกันโรคไตเรื้อรัง ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนล่าง คัดเลือกด้วยการสุ่มแบบหลายขั้นตอน กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้หญิงวัยกลางคนที่มีภาวะน้ำหนักเกินจำนวน 108 คน แบ่งเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม จำนวนกลุ่มละ 54 คน เครื่องมือวิจัยประกอบด้วย รูปแบบการส่งเสริมพฤติกรรมสุขภาพ ได้แก่ การให้ความรู้เพื่อป้องกันโรคไต การปรับพฤติกรรมด้านโภชนาการ การออกกำลังกาย และการจัดการกับอารมณ์ ร่วมกับการติดตามเยี่ยมบ้าน ประเมินผลโดยใช้แบบสอบถามพฤติกรรมการป้องกันโรคไตเรื้อรัง แบบวัดคุณภาพชีวิต มีค่าความเชื่อมั่น เท่ากับ .90 และ .92 ตามลำดับ และแบบบันทึกผลลัพธ์ทางคลินิก วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา ไคสแคว์ และทดสอบค่าทีที่เป็นอิสระต่อกัน
ผลการศึกษาพบว่ากลุ่มทดลองมีคะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมการป้องกันโรคไตเรื้อรัง อัตราการกรองของไต และคุณภาพชีวิตเพิ่มขึ้นกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และมีค่าเฉลี่ยของระดับความดันโลหิต ระดับน้ำตาลในเลือด ค่าเฉลี่ยดัชนีมวลกาย และเส้นรอบเอวลดลงกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ผลการศึกษาแสดงว่ารูปแบบการส่งเสริมพฤติกรรมสุขภาพผู้หญิงวัยกลางคนที่มีภาวะน้ำหนักเกินมีประสิทธิผลในการป้องกันโรคไตเรื้อรัง บุคลากรทีมสุขภาพสามารถนำไปประยุกต์ใช้กับกลุ่มเสี่ยงโรคไตเรื้อรังได้
References
Nonthaburi: Health Systems Research Institute.
Bakris, GL, Weir MR, Shanifar, S, Zhang, Z, Douglas, JV, Dijk DJ, & Brenner, BM. (2003).
of blood pressure level on progression of diabetic nephropathy. Archives of Internal Medicine,163(13), 1555- 65.
Boonyamanee W, Kerdmong P, Rawiworrakul T, Amnatsattsue K, & Kaewboonchoo O. (2014). Effect of a health promotion program on exercise and food consumption behaviors for diabetes risk group. Graduate Research Conference, 1740-48.
Chaiyasung, P., & Meetong, P. (2018). Factors predicting chronic kidney disease of patients
with chronic disease in the community. The journal of Prapokklao Hospitals Clinical
Medical Education Center, 35(2), 128-39. [In Thai]
Flegal, K. M., Kruszon-Moran, D., Carroll, M. D., Fryar, C. D., & Ogden, C. L. (2016). Trends in
obesity among adults in the United States, 2005 to 2014. JAMA, 315(21), 2284-2291.
Glass, G. V. (1976). Primary, secondary, and meta-analysis of research. Education Researcher,
5, 3-8.
Kovesdy, C. P., Furth, S. L., Zoccali, C., & World Kidney Day Steering Committee. (2017).
Obesity and kidney disease: hidden consequences of the epidemic. Indian Journal
of Nephrol. 27(2), 85-92.
Kearns, K., Dee, A., Fitzgerald, A. P., Doherty, E., & Perry, I. J. (2014). Chronic disease burden
associated with overweight and obesity in Ireland: the effects of a small BMI
reduction at population level. BMC public health, 14, 143.
https://doi.org/10.1186/1471-2458-14-143
Jellinger, P., Smith, D., Mehta, A., Ganda, O., Handelsman, Y., Rodbard, H., ... & Seibel, J.
(2012). American association of clinical endocrinologists' guidelines for management
of dyslipidemia and prevention of atherosclerosis. Endocrine practice, 18(Supplement 1), 1-78.
Mahatnirunkul, S., Tuntipivatanakul, W., & Pumpisanchai, W. (1998). Comparison of the
WHOQOL-100 and the WHOQOL-BREF (26 items). Journal Mental Health Thai, 5, 4-15. [In Thai]
Mongkholmafai, J., Songserm, N., Sansiritaweesook, G & Kankarn, W. (2018). The effects of
health promotion program and self-help group on preventive overweight behaviors
among village health volunteers in Loei Nok Tha District, Yasothon Province. Journal
of Nursing and Health care, 36(4), 157-66. [In Thai]
Nimit-arnun, N., Roojanavech, S., & Pochanapun, S. (2018). Effectiveness of health promoting
program for teachers at risk of knee osteoarthritis in Nakhon Pathom Primary
Educational Service Area Office II. The Journal of Faculty of Nursing Burapha
University, 26(1), 50-59. [In Thai]
Nitiyanant, W. (Editor). (2011). Obesity and Metabolic Syndrome. Bangkok: Sukhumvit Media.
[In Thai]
Panyasai, K., Kitisri, C., & Ngerndee, P. (2017). Effectiveness of health promotion programs for Quality of Life Basic Need among the Elderly. The Public Health Journal of Burapha University, 12(2), 65-74. [In Thai]
Pender, N. J., Murdaugh, C. L. & Parsons, M. A. (2011). Health promotion in nursing practice (6th ed.). Boston: Pearson.
Polit, D. F., & Gillespie, B. (2009). The use of the intention to treat principle in nursing clinical trials. Nursing Research, 58, 391-399.
Ponghan P, Suntayakorn C, Prachanban P, & Wannapira W. (2011). Effects of health
promotion program on metabolic syndrome preventive behaviors among health volunteers. Journal of Nursing and Health Sciences, 5(3), 54-64. [In Thai]
Prasittipatt, T., Rudtanasudjatum, K., Methaphat, C., & Thetkathuek , A. (2018).
Factors influencing the abdominal obesity of employees in large-sized manufactories in the eastern region. Journal of Health Science, 27(5). 792-799. [In Thai]
Raksilp, M. (2018). Cost- effectiveness of health promotion program and the use of self-help
group to prevent obesity in village health volunteer. Leng Nok Tha District, Yasothon
Province. Journal of Nursing and Health Care, 36(3). 127-136.
Raksilp, M., & Wirunphan, B. (2019). The development of a health promotion program
consistent with the lifestyle and culture to prevent chronic diseases of middle-aged
women in the rural community Ubon Ratchathani Province. Journal of Nursing and
Health Care, 37(2), 228-37. [In Thai]
Sara, K., Suriyakrai, S., & Toomnan, J. (2016). Prevalence and factors associated with chronic
kidney disease stages 3-5 in Trakan Phuet Phon hospital, Ubon Ratchathani. The
national and international graduate research conference 2016 Mar 28. Khon Kaen:
Khon Kaen University. P.887-94. Retrieved January, 20, 2019. From
https://gsbooks.gs.kku.ac.th/59/ingrc2016/pdf/MMP22.pdf [In Thai]
Siaa-at, B. (2013). Statistical methods for research, Volume 1. (5th ed.). Bangkok: Suwiriyasarn.
[In Thai]
