ผลของโปรแกรมส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพต่อพฤติกรรมป้องกันโรคหลอดเลือดหัวใจและระดับไขมันในเลือดของผู้ที่มีไขมันในเลือดผิดปกติ

ผู้แต่ง

  • วริษา กันบัวลา
  • ณชนก เอียดสุย
  • อาภรณ์ ดีนาน

คำสำคัญ:

ความรอบรู้ด้านสุขภาพ, ไขมันในเลือดผิดปกติ, พฤติกรรมป้องกันโรคหลอดเลือดหัวใจ, ระดับไขมันในเลือด

บทคัดย่อ

          การวิจัยกึ่งทดลองนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพต่อพฤติกรรมป้องกันโรคหลอดเลือดหัวใจและระดับไขมันในเลือดของผู้ที่มีไขมันในเลือดผิดปกติ กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้ที่มีไขมันในเลือดผิดปกติที่มารับการบริการตรวจสุขภาพ แผนกผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลศูนย์แห่งหนึ่งในภาคตะวันออก จำนวน 62 คน แบ่งเป็น กลุ่มควบคุมและกลุ่มทดลอง จำนวนกลุ่มละ 31 คน กลุ่มควบคุมได้รับการพยาบาลตามปกติ ส่วนกลุ่มทดลองได้รับโปรแกรมส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพของผู้ที่มีไขมันในเลือดผิดปกติ เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลประกอบด้วย แบบบันทึกข้อมูลส่วนบุคคล ข้อมูลด้านสุขภาพและระดับไขมันในเลือด และแบบสอบถามพฤติกรรมการป้องกันโรคหลอดเลือดหัวใจ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา สถิติวิเคราะห์ความแปรปรวนแบบวัดซ้ำ สถิติทดสอบค่าที และสถิติ Mann-Whitney U test
           ผลการวิจัยพบว่า กลุ่มทดลองมีคะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมการป้องกันโรคหลอดเลือดหัวใจหลังการทดลองสัปดาห์ที่ 8 และสัปดาห์ที่ 12 สูงกว่าก่อนทดลองและสูงกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 กลุ่มทดลอง มีค่าเฉลี่ยระดับไขมันในเลือดชนิดคอเลสเตอรอลรวมและแอลดีแอลน้อยกว่าก่อนทดลองและน้อยกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ส่วนค่าเฉลี่ยระดับไขมันในเลือดชนิดเอชดีแอลและไตรกลีเซอไรด์หลังการทดลองสัปดาห์ที่ 12 ระหว่างกลุ่มควบคุมและกลุ่มทดลองไม่แตกต่างกัน
          การวิจัยนี้แสดงให้เห็นว่าโปรแกรมฯ นี้สามารถช่วยให้ผู้ที่มีไขมันในเลือดผิดปกติมีพฤติกรรมการป้องกันโรคหลอดเลือดหัวใจเหมาะสมมากขึ้น และช่วยลดระดับไขมันในเลือดชนิดคอเลสเตอรอลรวม และแอลดีแอล ซึ่งจะช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจในอนาคต พยาบาลและบุคลากรทางด้านสุขภาพควรประยุกต์ใช้โปรแกรมฯ นี้กับผู้ที่มีไขมันในเลือดผิดปกติต่อไป

References

Arahung, R., Hoontrakul, S., & Roojanavech, S.
(2018). The effects of health literacy
enhancement program on hypertensive
prevention behavior of pre-hypertension
risk group at a community in Nakhon
Pathom province. Royal Thai Navy Medical
Journal. 45(3), 509-526. [In Thai]

Arnett, D. K., Blumenthal, R. S., Albert, M. A.,
Buroker, A. B., Goldberger, Z. D., Hahn, E.
J., … Ziaeian, B. (2019). ACC/AHA
guideline on the primary prevention of
cardiovascular disease: A report of the
American College of Cardiology/American
Heart Association Task Force on clinical
practice guidelines. Circulation, 140,
e596-e646.

Chahardah-Cherik, S., Gheibizadeh, M., Jahani, S.,
& Cheraghian, B., (2018). The relationship
between health literacy and health
promoting behaviors in patients with
type 2 diabetes. International journal of
community based nursing and midwifery,
6(1), 65-75.

R. H., Jakicic, J. M., Ard, J. D., de Jesus, J. M.,
Houston, M. N, Hubbard, V. S., … Yanovski,
S. Z. (2014). 2013 AHA/ ACC guideline on
lifestyle management to reduce
cardiovascular risk: A report of the American
College of Cardiology/American Heart
Association Task Force on Practice Guidelines.
Circulation, 129(suppl 2). S76-S99.

Faul, F., Erdfelder, E., Lang, A. G., & Buchner, A.
(2007). G*Power 3: A flexible statistical
power analysis program for the social,
behavioral, and biomedical sciences.
Behavior Research Methods, 39, 175- 191.

Lin, C.-F., Chang, Y.-H., Chien, S.-C., Lin, Y.-H.,
& Yeh, H.-Y. (2018). Epidemiology of
dyslipidemia in the asia pacifc region.
International Journal of Gerontology, 12(1),
2-6.

Nutbeam, D. (2000). Health literacy as a public
health goal: A challenge for contemporary
health education and communication
strategies into the 21st century. Health
Promotion International, 15, 259-267.

Nutbeam, D. (2008). The evolving concept of
health literacy. Social Science & Medicine,
67(12), 2072-2078.

Makboon, K., Phupolpian, T., & Suklim, N. (2019).
Lipid profile test and factors associated
with TC/HDL-C ratio among dyslipidemia
population in Muang district, Trang province.
Journal of Nursing Public Health, 6(3), 69-81.

Pannark, P., Moolsart, S., & Kaewprom, C. (2017)
The effectiveness of a program for health
literacy development of the patients with
uncontrolled type 2 diabetes at Bangwua
district, Chachoengsao province. Nursing
Journal of the Ministry of Public Health,
27(3), 92-106. [In Thai]

Premsuk, W., Thato, R., & Polsook, R. (2019).
Factors predicting preventive behaviors for
coronary artery disease among middle-Aged
men in Bangkok metropolitan. Kuakarun
Journal of Nursing, 26(1), 24-39. [In Thai]

Rakdoung S. (2019). Effects of perceived health
promotion program towards health care
behavior and serum lipid level among
individuals with dyslipidemia. Journal of
Health Science, Thaksin University, 1(1),
7-14.

Shaffer, R. (2020). Coronary artery disease and
acute coronary syndrome. In M. M. Harding,
J. Kwong, D. Roberts, D. Hagler, & C. Reinisch
(Eds.). Lewis’s medical-surgical nursing
(11th ed.) (pp. 698-733). Canada: Elsevier.

Strategy and Planning Division, Office of the
Permanent Secretary. (2020). Public health
statistics A.D. 2019. Retrieved 15 December
2020 from https://bps.moph.go.th/new_
bps/sites/default/files/statistic62.pdf
[In Thai]

Sutthipatthanangkoon, C. & Thato, R. (2017).
Factors predicting preventive behaviors for
coronary artery disease among autonomous
university staff in Bangkok. Thai Journal of
Cardio-Thoracic Nursing, 28(2), 111-125.
[In Thai]

The Royal College of Physicians of Thailand. (2017).
2016 RCPT clinical practice guideline on
pharmacologic therapy of dyslipidemia
for atherosclerotic cardiovascular disease
prevention. Pathumthani: A Plus Print.
[In Thai]

Thepin, K., Moolsart, S., & Jantacumma, N. (2019).
Effectiveness of a health literacy
developmental program in patients
with uncontrolled hypertension.
Boromarajonani College of Nursing,
Uttaradit Journal, 11(1), 197-212. [In Thai]

Wang, L., Fang, H., Xia, Q., Liu, X., Chen, Y., Zhou,
P., …, Xu, W. (2019). Health literacy and
exercise-focused interventions on clinical
measurements in Chinese diabetes patients:
A cluster randomized controlled trial.
EClinicalMedicine, 17, 100211.

World Health Organization [WHO]. (2021).
Cardiovascular disease (CVDs). Retrieved
11 July 2021 from https://www.who.int/
news-room/fact-sheets/detail/cardio
vascular-diseases-(cvds)

Downloads

เผยแพร่แล้ว

28-09-2021