การบริบาลทางเภสัชกรรม บนหอผู้ป่วยอายุรกรรมรวม โรงพยาบาลทั่วไปขนาดเล็ก
คำสำคัญ:
การบริบาลทางเภสัชกรรม, ปัญหาที่เกี่ยวกับยา, เภสัชกรรมโรงพยาบาลบทคัดย่อ
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประเภทและความถี่ของปัญหาที่เกี่ยวกับยา ที่พบจากการให้บริบาลทางเภสัชกรรมโดยเภสัชกรประจำหอผู้ป่วยอายุรกรรม โรงพยาบาลสิชล ระหว่างวันที่ 1 เมษายน 2558–31 มีนาคม 2559 เป็นการศึกษาเชิงพรรณนาแบบไปข้างหน้า โดยเภสัชกรประจำหอผู้ป่วยทำการทบทวนเวชระเบียนเพื่อศึกษาประวัติทั่วไปและประวัติการรักษา การใช้และการบริหารยา รวมถึงอาการไม่พึงประสงค์จากยา ทำการประสานรายการยาที่ผู้ป่วยได้รับ สัมภาษณ์และให้คำปรึกษาแก่ผู้ป่วยรวมถึงผู้ดูแล หากพบปัญหาที่เกี่ยวกับยา เภสัชกรประจำหอผู้ป่วยขอร่วมปรึกษา และ/หรือเสนอแนวทางกับทีมสหวิชาชีพ ผู้ป่วยและ/หรือผู้ดูแลที่เกี่ยวข้อง เพื่อป้องกันแก้ไข หรือติดตามปัญหาดังกล่าว รวมทั้งจัดประเภทและระดับความสำคัญทางคลินิก ผลการศึกษา : พบปัญหาที่เกี่ยวกับยา 440 ครั้งในผู้ป่วย 345 ราย คิดเป็นร้อยละ 15.5 ของผู้ป่วยทั้งหมด 2,225 ราย ที่ได้รับการบริบาลทางเภสัชกรรมโดยเภสัชกรประจำหอผู้ป่วย ประเภทของปัญหาเกี่ยวกับยาที่พบมากที่สุดคือ การไม่ได้รับยาที่ควรจะได้รับ ร้อยละ 33.2 รองลงมาคือ การเลือกใช้ยาที่ไม่เหมาะสม ร้อยละ 21.8 และได้รับยาโดยไม่มีข้อบ่งใช้หรือหมดข้อบ่งใช้ ร้อยละ 10.9 ปัญหาที่เกี่ยวกับยาร้อยละ 92.3 สามารถป้องกันและแก้ไขปัญหาไม่ให้ผู้ป่วยได้รับอันตรายได้ ระดับความสำคัญทางคลินิกของปัญหาที่เกี่ยวกับยาที่พบส่วนใหญ่อยู่ในระดับที่ 4 (significance) คิดเป็นร้อยละ 38.4 และปัญหาที่เกี่ยวกับยาร้อยละ 93.2 ได้รับการยอมรับและแก้ไขตามข้อเสนอแนะของเภสัชกรทั้งหมด โรงพยาบาลสามารถนำข้อมูลที่ได้จากการศึกษาครั้งนี้มาเป็นโอกาสพัฒนาระบบการจัดการด้านยา เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและคุณภาพในการดูแลรักษา ตลอดจนการใช้ยาอย่างปลอดภัยสำหรับผู้ป่วย
เอกสารอ้างอิง
2. Prince BS, Goetz CM, Rihn TL, Olsky M. Drug-related emergency department visits and hospital admission. Am J Pharm 1992;49:1696-700.
3. Ives TJ, Bentz EJ, Gwyter RrE. Drug-related admission to a family medicine inpatient service. Arch Intern Med 1987;147:1117-20.
4. Johnson JA, Bootman JL. Drug-related morbidity and mortality. Arch Intern Med 1995;155:1949-56.
5. Chisholm MA, Pittman DG, Longley JM, Mullis SR. Implementation of pharmaceutical care in acute medical cardiovascular patients. Hosp Pharm 1995;30:572-4.
6. Donald YK, Joan VH, Bo T, Freeman CH. Involvement of HMO-based pharmacists in clinical rounds at contract hospitals. Am J Health-Syst Pharm 1997;54:670-3.
7. Smythe MA, Shah PP, Spiteri TL, Lucarotti RL, Begle RL. Pharmaceutical care in medical progressive care patients. Ann Pharmacother 1998;32:294-9.
8. Luciun LL, David CJ, Margaret CD, Elisabeth B, Harold DJ, Jeanette EI, et al. Pharmacist participation on physician rounds and adverse drug events in the intensive care unit. JAMA 1999;282:267-70.
9. กมล คุณาประเสริฐ. การจัดการความคลาดเคลื่อนทางยาโดยเภสัชกรประจำหอผู้ป่วย. วารสารเภสัชกรรมโรงพยาบาล 2547;14:9-16.
10. สถาบันรับรองคุณภาพสถานพยาบาล (องค์การมหาชน). มาตรฐานโรงพยาบาลและบริการสุขภาพ ฉบับเฉลิมพระเกียรติฉลองสิริราชสมบัติครบ 60 ปี (ภาษาไทย). นนทบุรี: สถาบัน; 2558.
11. Bernt P, Egberts L, Berg L, Brouwers J. Drug-related problems in hospitalized patient. Drug Safety 2000;22:321-33.
12. Bednall R. Drug-related problems may bring thousands to A&E departments. The Pharmaceutical Journal 2003;45:270-359.
13. เยาวลักษณ์ สิทธิเดช. การจัดการปัญหาเกี่ยวกับยาที่พบในหออายุรกรรมชาย โดยเภสัชกรประจำหอผู้ป่วย. วารสารเภสัชกรรมโรงพยาบาล 2007;17:109-19.
14. เพียงเพ็ญ ชนาเทพาพร. การประเมินการบริบาลทางเภสัชกรรมบนหอผู้ป่วยอายุรกรรมหญิงในโรงพยาบาลมหาวิทยาลัย. ศรีนครินทร์เวชสาร 2549;21:282-8.
15. เฉลิมศรี ภุมมางกูร. ปรัชญาของการบริบาลทางเภสัชกรรมปฏิบัติ. ใน: เฉลิมศรี ภุมมางกูร, กฤตติกา ตัญญะแสนสุข, บรรณาธิการ. โอสถกรรมศาสตร์. กรุงเทพฯ: นิวไทยมิตรการพิมพ์ 1996 จำกัด; 2543. หน้า 1-19.
16. รัชฎาพร วิสัย, อุษา ศรีปัญญาวิชญ์, ปรีชา อารีมิตร, เชิดชัย สุนทรภาส, นฤมล วีระยิ่งยง. ประสิทธิผลการบริบาลทางเภสัชกรรมบนหอผู้ป่วยอายุรกรรม. วารสารเภสัชกรรมโรงพยาบาล 2543;10:126-32.
17. Strand LM, Morley PC, Cipolle RJ, Ramsey R, Lamsam G. Drug related problem: their structure and function. DICP Pharmacother 1990;24:1093-7.
18. Pharmaceutical Care Network EuropeFoundation. PCNE classification for drug-related problems V5.01 [internet]. 2006 [cited 2012 July 15]. Available from: http://www.pcne. org/upload/files/16 PCNE_classification_V5.01.pdf
19. van Mil JW, Westerlund LO, Hersberger KE, Schaefer MA. Drug–related problem classification systems. Ann Pharmacother 2004;38:859-67.
20. World Health Organization. Safety of Medicines. A guide to detecting and reporting adverse drug reaction [internet]. 2002. [cited 2005 Dec 26]. Available from: http://apps.who.int/iris/bitstream/ 10665/67378/1/WHO_EDM_QSM_2002.2.pdf
21. Hatoum HT, Hutchinson RA, Witte KW, Newby GP. Evaluation of the contribution of clinical pharmacist: inpatient care and reduction. DICP Ann Pharmacother 1988;22:252-9.
22. วงศ์นี กุลพรม. การบริบาลทางเภสัชกรรมผู้ป่วยในที่โรงพยาบาลจัตุรัส [วิทยานิพนธ์ปริญญาเภสัชศาสตร์มหาบัณฑิต]. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2542.
23. วงศ์นี กุลพรม. การบริบาลทางเภสัชกรรมบนหอผู้ป่วยอายุรกรรมชาย. วารสารเภสัชกรรมโรงพยาบาล2546;13:22-8.
24. วรวรรณ บุญประเทือง. การพัฒนารูปแบบการบริบาลทางเภสัชกรรมบนหอผู้ป่วยอายุรกรรม โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ [วิทยานิพนธ์ปริญญาเภสัชศาสตร์มหาบัณฑิต]. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2544.