อุบัติการณ์และปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเกิดภาวะปอดอักเสบ จากการใช้เครื่องช่วยหายใจ ในหอผู้ป่วยสามัญ
คำสำคัญ:
ปัจจัย, ปอดอักเสบจากการใช้เครื่องช่วยหายใจ, หอผู้ป่วยสามัญบทคัดย่อ
การวิจัยแบบวิเคราะห์ข้อมูลย้อนหลัง เพื่อศึกษาอุบัติการณ์และปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเกิดภาวะปอดอักเสบจากการใช้เครื่องช่วยหายใจ ในหอผู้ป่วยสามัญ กลุ่มตัวอย่าง คือ เวชระเบียนผู้ป่วยที่ใส่ท่อช่วยหายใจและใช้เครื่องช่วยหายใจ ที่นอนพักรักษาตัวในหอผู้ป่วยสามัญ ในโรงพยาบาลทั่วไปแห่งหนึ่งในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ระหว่างวันที่ 1 ตุลาคม 2565 ถึง 30 กันยายน 2566 ที่มีคุณสมบัติตามเกณฑ์คัดเข้าศึกษา คำนวณกลุ่มตัวอย่างได้จำนวนทั้งสิ้น 162 ราย เครื่องมือวิจัย คือ แบบบันทึกข้อมูลจากเวชระเบียน ประกอบด้วย 3 ส่วน ได้แก่ ข้อมูลส่วนบุคคล ข้อมูลปัจจัยเสี่ยง และข้อมูลการเกิดภาวะปอดอักเสบจากการใช้เครื่องช่วยหายใจและเชื้อจุลชีพก่อโรค วิเคราะห์ข้อมูล สถิติเชิงพรรณนา และสถิติวิเคราะห์ถดถอยโลจิสติก
ผลการศึกษาจากจำนวนกลุ่มตัวอย่าง 162 คน เกิดภาวะปอดอักเสบจากการใช้เครื่องช่วยหายใจในหอผู้ป่วยสามัญ จำนวน 66 คน คิดเป็นอุบัติการณ์ สัดส่วน 0.407 หรือร้อยละ 40.74 (23.8 ครั้ง ต่อ 1,000 วันใช้เครื่องช่วยหายใจ) เชื้อจุลชีพก่อโรคสูงสุด คือ Acinetobacter baumannii ร้อยละ 70 รองลงมา คือ Klebsiella pneumoniae ร้อยละ 20 และ Pseudomonas aeruginosa ร้อยละ 10 และปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเกิดภาวะปอดอักเสบจากการใช้เครื่องช่วยหายใจในหอผู้ป่วยสามัญ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ได้แก่ ระดับคะแนน Glasgow coma score (GCS) ≤8 คะแนน (ORadj. 3.52; 95%CI=1.249-9.944; p = .017) การมีโรคร่วม (ORadj. 3.71; 95%CI=1.526-9.029; p = .004) การได้รับยานอนหลับ (fentanyl) (ORadj. 4.27; 95%CI=1.801-10.101; p = .001) และการใส่สายยางให้อาหารทางจมูก (ORadj. 4.03; 95%CI=1.304-12.470; p = .015)
เอกสารอ้างอิง
คณะอนุกรรมการด้านการป้องกันและควบคุมโรคติดเชื้อในโรงพยาบาล. (2565). รายงานผลการดำเนินงานคณะอนุกรรมการด้านการป้องกันและควบคุมโรคติดเชื้อในโรงพยาบาล ภายใต้คำสั่งคณะกรรมการโรคติดต่อแห่งชาติ ประจำปีงบประมาณ 2565, กรุงเทพฯ: อักษร กราฟิก แอนด์ ดีไซน์.
ธนิตดา เลิศลอยกุลชัย. (2564). อุบัติการณ์และสาเหตุของปอดอักเสบติดเชื้อในโรงพยาบาลและปอดอักเสบ. วารสารโรงพยาบาลชลบุรี, 46(2), 121- 130.
ปวริศา รัตนา. (2566). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับอุบัติการณ์การเกิดภาวะปอดอักเสบในผู้ป่วยที่ใช้เครื่องช่วยหายใจในโรงพยาบาลหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์. วารสารวิจัยเพื่อการส่งเสริมสุขภาพและคุณภาพชีวิต, 3(1), 37-48.
ปุณญาภา เลิศความเพียร, เลอลักษณ์ ไล้เลิศ, และ พิราลักษณ์ ลาภหลาย. (2567). การพัฒนารูปแบบการนิเทศทางการพยาบาลโดยการใช้ Supra WHAPO Bundle เพื่อลดการเกิดปอดอักเสบที่สัมพันธ์กับการใช้เครื่องช่วยหายใจในหอผู้ป่วยวิกฤต. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลกรุงเทพ, 2, 1-11.
โรงพยาบาลมหาสารคาม. (2566). รายงานประจำปี 2566. โรงพยาบาลมหาสารคาม, มหาสารคาม.
วินนะดา คงเดชศักดา, ชุมแพ สมบูรณ์, และ อัมไพวรรณ พวงกำหยาด. (2567). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเกิดปอดอักเสบจากการใช้เครื่องช่วยหายใจในหอผู้ป่วยวิกฤต โรงพยาบาลศูนย์. วารสารสถาบันบำราศนราดูร, 18(3), 143-154.
วุฒิชัย สมกิจ. (2563). อุบัติการณ์ ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์และเปรียบเทียบผลกระทบจากการเกิดภาวะปอดอักเสบจากการใช้เครื่องช่วยหายใจ ในผู้ป่วยเด็กและวัยรุ่นที่มีการบาดเจ็บสมอง.วารสารสภาการพยาบาล, 36(1), 89-109.
สุรพันธ์ สืบเนียม, ดลวิวัฒน์ แสนโสม, และ วาสนา รวยสูงเนิน. (2560). ปัจจัยที่สัมพันธ์กับการเกิดปอดอักเสบที่สัมพันธ์กับการใช้เครื่องช่วยหายใจระยะแรก ของผู้ป่วยวิกฤตอายุรกรรม. วารสารการพยาบาลและการดูแลสุขภาพ, 35(1), 135-145.
Centers for Disease Control and Prevention. (2024). NHSN patient safety component manual. Centers for Disease Control and Prevention.
Centers for Disease Control and Prevention. (2009). Guidelines for preventing health Care associated pneumonia 2009. Centers for Disease Control and Prevention.
Chang, P. H., Lin, T. L., Chen, Y. J., Lai, W. H., Chen, I. L., Chang, H. C., Lin, Y. C., Lin, Y. H., Li, W. F., Liu, Y. W., Wang, C. C., & Liu, S. F. (2024). Risk Factors, Pathogens, and Outcomes of Ventilator-Associated Pneumonia in Non-Cardiac Surgical Patients: A Retrospective Analysis.
Microorganisms, 12(7), 1422.
Charles, M. P., Easow, J. M., Joseph, N. M., Ravishankar, M., Kumar, S., & Umadevi, S. (2013). Incidence and risk factors of ventilator associated pneumonia in a tertiary care hospital.The Australasian medical journal, 6(4), 178–182.
Gutiérrez, J. M. M., Borromeo, A. R., Dueño, A. L., Paragas, E. D., Jr, Ellasus, R. O., Abalos-Fabia, R. S., Abriam, J. A., Sonido, A. E., Hernandez, M. A., Generale, A. J. A., Sombillo, R. C., Lacanaria, M. G. C., Centeno, M. M., Laoingco, J. R. C., & Domantay, J. A. A. (2019). Clinical epidemiology and outcomes of ventilator-associated pneumonia in critically ill adult patients: protocol for a large-scale systematic review and planned meta-analysis. Systematic reviews, 8(1), 180.
Hamele, M., Stockmann, C., Cirulis, M., Riva-Cambrin, J., Metzger, R., Bennett, T. D., & Bratton, S. L. (2016). Ventilator-Associated Pneumonia in Pediatric Traumatic Brain Injury. Journal of neurotrauma, 33(9), 832–839.
Hosmer, D.W., & Lemeshow, S. (2000). Applied logistic regression. 2nd Edition, John Wiley & Sons,Inc.
Kharel, S., Bist, A., & Mishra, S. K. (2021). Ventilator-associated pneumonia among ICU patients in WHO Southeast Asian region: A systematic review. PloS one, 16(3), e0247832.
Li, W., Cai, J., Ding, L., Chen, Y., Wang, X., & Xu, H. (2024). Incidence and risk factors of ventilator-associated pneumonia in the intensive care unit: a systematic review and meta-analysis. Journal of thoracic disease, 16(9), 5518–5528.
Papazian, L., Klompas, M., & Luyt, C. E. (2020). Ventilator-associated pneumonia in adults: a narrative review. Intensive care medicine, 46(5), 888–906.
Pawlik, J., Tomaszek, L., Mazurek, H., & Mędrzycka-Dąbrowska, W. (2022). Risk Factors and Protective Factors against Ventilator-Associated Pneumonia-A Single-Center Mixed Prospective and Retrospective Cohort Study. Journal of personalized medicine, 12(4), 597.
Prieto-Alvarado, D. E., Parada-Gereda, H. M., Molano, D., Martinez, Y. L., Tafurt, G. P. R., & Masclans, J. R. (2025). Risk factors and outcomes of ventilator-associated pneumonia in patients with traumatic brain injury: A systematic review and meta-analysis. Journal of critical care, 85, 154922.
Rosenthal, V. D., Yin, R., Nercelles, P., Rivera-Molina, S. E., Jyoti, S., Dongol, R., Aguilar-De-Moros, D., Tumu, N., Alarcon-Rua, J., Stagnaro, J. P., Alkhawaja, S., Jimenez-Alvarez, L. F., Cano-Medina, Y. A., Valderrama-Beltran, S. L., Henao-Rodas, C. M., Zuniga-Chavarria, M. A., El-Kholy, A., Agha, H. M., Sahu, S., Anusandhan, S. O., … Jin, Z. (2024). International Nosocomial Infection Control Consortium (INICC) report of health care associated infections, data summary of 45 countries for 2015 to 2020, adult and pediatric units, device-associated module. American journal of infection control, 52(9), 1002–1011.
Sullivan, K. M., Dean, A., & Soe, M. M. (2009). OpenEpi: a web-based epidemiologic and statistical calculator for public health. Public health reports (Washington, D.C.: 1974), 124(3), 471–474.
Wu, D., Wu, C., Zhang, S., & Zhong, Y. (2019). Risk Factors of Ventilator-Associated Pneumonia in Critically III Patients. Frontiers in pharmacology, 10, 482.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
เวอร์ชัน
- 2025-06-20 (2)
- 2025-06-19 (1)
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี สุพรรณบุรี
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี สุพรรณบุรี และคณาจารย์ท่านอื่นๆในวิทยาลัยฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใดๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว
