การมีส่วนร่วมของชุมชน ในการพัฒนาตำบลต้นแบบด้านการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุระยะยาว ตำบลธาตุ อำเภอวารินชำราบ จังหวัดอุบลราชธานี

บทคัดย่อ

การพัฒนาตําบลต้นแบบด้านการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุในระยะยาว เป็นเป้าหมายสูงสุดของการ พัฒนาระบบการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุ โดยการมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่ายในชุมชน เพื่อให้ชุมชนสามารถ พึ่งตนเองด้านการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุในชุมชนได้ การวิจัยครั้งนี้เป็นวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม มี ความมุ่งหมายเพื่อศึกษาการมีส่วนร่วมของชุมชน ในการพัฒนาตําบลต้นแบบด้านการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุ ระยะยาวตําบลธาตุ อําเภอวารินชําราบ จังหวัดอุบลราชธานี ผู้ร่วมกระบวนการวิจัยประกอบด้วย นายก องค์การบริหารส่วนตําบล สมาชิกองค์การบริหารส่วนตําบล ผู้นําชุมชน/กํานันและผู้ใหญ่บ้าน กรรมการ ชมรมอาสาสมัครสาธารณสุขและอาสาสมัครดูแลผู้สูงอายุ กรรมการชมรมผู้สูงอายุ เจ้าหน้าที่โรงพยาบาล ส่งเสริมสุขภาพตําบล เจ้าหน้าที่องค์การบริหารส่วนตําบล รวมทั้งสิ้น 54 คน ทําการคัดเลือกแบบเจาะจง และผู้ที่ได้รับประโยชน์จากการพัฒนาได้แก่ ผู้สูงอายุกลุ่มตัวอย่าง 110 คน โดยการหาค่าสัดส่วนในกรณีที่ ทราบจํานวนประชากร เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสัมภาษณ์ การสนทนากลุ่ม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานและ การวิเคราะห์ เชิงเนื้อหา

ผลการวิจัย พบว่ากระบวนการพัฒนาครั้งนี้ มี 6 ขั้นตอน ได้แก่ 1) แต่งตั้งคณะทํางานวิจัย 2) ศึกษาข้อมูลพื้นฐาน 3) ประชุมเชิงปฏิบัติการจัดทําแผน 4) ปฏิบัติตามแผนปฏิบัติการ 5) นิเทศติดตาม ตรวจสอบประเมินผลการดําเนินงาน 6) สรุปผลถอดบทเรียนการดําเนินงานได้รูปแบบการดําเนินงานที่ เรียกว่า Double - CAMP ซึ่งประกอบด้วย มีคณะกรรมการดําเนินงาน (C = Committee) มีการสื่อสาร ประชาสัมพันธ์ (C = Communication) ผู้บริหารให้ความสําคัญ (A = Administrator) มีการพัฒนา ศักยภาพ (A = Ability) มีงบประมาณ (M = Money) มีการสร้างแรงจูงใจ (M = Motivation) มีการ วางแผน (P = Planning) สร้างการมีส่วนร่วม (P = Participation) และผลการดําเนินงานส่งผลให้การมี ส่วนร่วมของผู้มีส่วนเกี่ยวข้องกับการพัฒนา โดยรวมอยู่ในระดับมาก ผู้สูงอายุมีความพึงพอใจต่อการ พัฒนาด้านบริการการดูแลผู้สูงอายุในสถานบริการและที่บ้าน ที่มีคุณภาพโดยบุคลากรสาธารณสุข ระดับ มาก และส่งผลให้ผ่านเกณฑ์มาตรฐานการพัฒนาตําบลต้นแบบด้านการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุระยะยาว ของ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุขเป็นระดับดีมากโดยสรุป ปัจจัยแห่งความสําเร็จ คือ กระบวนการพัฒนาโดยมีการสร้างแรงจูงใจในการทํางานที่ดี มีการพัฒนาศักยภาพคนอย่างเป็นระบบ เน้นการทํางานที่มีเป้าหมายร่วมกันทุกขั้นตอน ส่งผลให้เกิดการ พัฒนาตามเป้าหมายในที่สุด