การศึกษาเปรียบเทียบการวัดค่าความถ่วงจำเพาะในปัสสาวะของเครื่องตรวจวิเคราะห์หลักการหักเหของแสงสำหรับการวินิจฉัยผู้ป่วยโรคไต

บทคัดย่อ

บทนำ: ค่าวัดความถ่วงจำเพาะของปัสสาวะ (Urine specific gravity: Ur.sp.gr.) มีความสำคัญต่อการประเมินความเข้มข้นของปัสสาวะเพื่อรักษาโรคไตของแพทย์ ปัจจุบันมีเครื่องมือที่ใช้หลักการตรวจวัดค่าความถ่วงจำเพาะแบบ Refractive index หลายชนิดแต่ก็ยังมีข้อจำกัดด้านการใช้งานซึ่งทำให้ต้องมีเครื่องตรวจวัดสำรองอย่างไรก็ตามเครื่องตรวจวิเคราะห์จำเป็นต้องได้รับการทดสอบคุณภาพและความมั่นใจก่อนนำไปใช้งานเพื่อประโยชน์แก่ผู้ป่วยสำหรับการรักษา ปัจจุบันงานห้องปฏิบัติการเทคนิคการแพทย์ โรงพยาบาลธรรมศาสตร์เฉลิมพระเกียรติ ทำการตรวจวิเคราะห์ค่า Ur.sp.gr. โดยเครื่องตรวจวิเคราะห์ UC3500 แต่มีข้อจำกัดด้านปริมาณของปัสสาวะซึ่งหากมีปริมาณน้อยซึ่งมีจำนวนมากสำหรับผู้ป่วยโรคไตจำเป็นต้องทำการตรวจวัดด้วยเครื่อง ATAGO ซึ่งยังไม่ได้มีการศึกษาถึงคุณภาพความสอดคล้องของการตรวจวัดค่า Ur.sp.gr.

วัตถุประสงค์: ศึกษาเปรียบเทียบค่าตรวจวิเคราะห์และหาความสอดคล้องของผลการการตรวจวัดค่า Ur.Sp.gr. ระหว่างเครื่องตรวจวิเคราะห์ปัสสาวะ UC3500 และเครื่อง ATAGO เพื่อความมั่นใจคุณภาพสำหรับการใช้ประโยชน์สำหรับการรักษาผู้ป่วยโรคไตได้ถูกต้อง

วิธีดำเนินการวิจัย: ปัสสาวะภายหลังทำการตรวจวัด Ur.sp.gr. ด้วยเครื่องตรวจวิเคราะห์ UC3500 จำนวน 89 ราย ครอบคลุมค่า Ur.sp.gr. ต่ำ (<1.010) ปกติ (1.011-1.030) และสูง (>1.030) นำมาทำการตรวจวิเคราะห์โดยเครื่อง ATAGO วิเคราะห์ค่าเฉลี่ยเปรียบเทียบและหาความสอดคล้องของค่า Ur.sp.gr. จากเครื่องตรวจวิเคราะห์ 2 ชนิด

ผลการศึกษา: จากการทดสอบค่าเฉลี่ยของค่า Ur.sp.gr. ของเครื่องตรวจวิเคราะห์ทั้งสองโดยการทดสอบ Wilcoxon signed ranks test (non-parametric) พบว่าไม่มีความแตกต่างกันที่ระดับนัยสำคัญ (α = 0.05) และมีค่าความสอดคล้องของการตรวจวิเคราะห์ (Spearman’s rho correlation coefficient (r)) เท่ากับ 0.998 ซึ่งมีความสอดคล้องสูงมาก

สรุป ค่าการตรวจวิเคราะห์ Ur.sp.gr. จากเครื่อง UC3500 และ ATAGO ไม่มีความแตกต่างกันทางสถิติและยังมีความสอดคล้องกัน เหมาะสมสามารถนำไปใช้รายงานแพทย์เพื่อประโยชน์ของการรักษาผู้ป่วยโรคไตได้