การพัฒนารูปแบบการส่งเสริมกิจกรรมทางกายในผู้สูงอายุชุมชนบ้านศาลาแดงเหนือ

ผู้แต่ง

  • ชยพล ศิรินิยมชัย คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยรัตนบัณฑิต
  • กิตติยาภรณ์ โชคสวัสดิ์ภิญโญ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยรัตนบัณฑิต
  • จุไรพร โสภาจารีย์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยรัตนบัณฑิต

คำสำคัญ:

กิจกรรมทางกาย , ผู้สูงอายุ , รูปแบบการส่งเสริมกิจกรรมทางกาย

บทคัดย่อ

บทนำ : การแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ส่งผลกระทบต่อการมีกิจกรรมทางกายของผู้สูงอายุลดลง จนเกิดภาวะเนือยนิ่ง ส่งผลต่อความสามารถในการทำกิจวัตรประจำวัน และการเคลื่อนไหวของร่างกายของผู้สูงอายุ จึงพัฒนารูปแบบการส่งเสริมกิจกรรมทางกายในผู้สูงอายุที่ประยุกต์ใช้ทฤษฎีการรับรู้สมรรถนะแห่งตน เพื่อให้เกิดกิจกรรมทางกายที่เพียงพอและสอดคล้องกับวิถีชีวิตของผู้สูงอายุได้ 

วัตถุประสงค์ : เพื่อศึกษาสถานการณ์การมีกิจกรรมทางกายในผู้สูงอายุชุมชนบ้านศาลาแดงเหนือ  พัฒนารูปแบบการส่งเสริมกิจกรรมทางกายในผู้สูงอายุ และศึกษาผลของการใช้รูปแบบการส่งเสริมกิจกรรมทางกายในผู้สูงอายุ

วิธีดำเนินการวิจัย : การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยและพัฒนา มีขั้นตอนดำเนินการวิจัย 3 ระยะ คือ ระยะที่ 1 ศึกษาสถานการณ์การมีกิจกรรมทางกายในผู้สูงอายุ และสนทนากลุ่มกับผู้นำชุมชนและผู้สูงอายุ จำนวน 20 คน ระยะที่ 2 การพัฒนารูปแบบการส่งเสริมกิจกรรมทางกายในผู้สูงอายุ ระยะที่ 3 ประเมินผลของรูปแบบการส่งเสริมกิจกรรมทางกายในผู้สูงอายุ โดยนำไปใช้กับกลุ่มตัวอย่างผู้สูงอายุ จำนวน 32 คน คัดเลือกแบบเจาะจง เพื่อศึกษาผลของการใช้รูปแบบการส่งเสริมกิจกรรมทางกายในผู้สูงอายุ

ผลการวิจัย : หลังการนำรูปแบบการส่งเสริมกิจกรรมทางกายในผู้สูงอายุ พบว่า รูปแบบการส่งเสริมกิจกรรมทางกายในผู้สูงอายุ ประกอบด้วยกิจกรรมทางกาย 2 กิจกรรม ได้แก่ กิจกรรมการแกว่งแขนและกิจกรรมปั่นจักรยาน 3 ล้อ ภายหลังการใช้รูปแบบ พบว่า รูปแบบมีความเป็นประโยชน์อยู่ในระดับมากที่สุด ( equation=4.79, SD = 0.22) และรูปแบบมีความเป็นไปได้อยู่ในระดับมากที่สุด ( equation =4.61, SD = 0.35)

สรุป : การพัฒนารูปแบบการส่งเสริมกิจกรรมทางกายในผู้สูงอายุที่ประยุกต์ใช้ทฤษฎีการรับรู้สมรรถนะแห่งตน สามารถส่งเสริมกิจกรรมทางกายของผู้สูงอายุได้

เอกสารอ้างอิง

องค์การอนามัยโลก. สถานการณ์โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ในประเทศไทย: 7 กุมภาพันธ์ 2567 [อินเทอร์เน็ต].2567. [เข้าถึงเมื่อ 16 เมษายน 2567].เข้าถึงได้จาก:https://www.who.int/Thailand/news/detail/07-02-2024-update-on-covid-19-in-thailand--7-february-2024- THA

กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019(Covid-19): [อินเทอร์เน็ต] 2564.[เข้าถึงเมื่อ 16 เมษายน 2567].เข้าถึงได้จาก from: https://ddc.moph.go.th/viralpneumonia

กรมกิจการผู้สูงอายุ. ผู้สูงอายุติดเชื้อโควิด 19 ในประเทศไทย. [อินเทอร์เน็ต] 2565.[เข้าถึงเมื่อ 16 เมษายน 2567].เข้าถึงได้จาก from: https://www.dop.go.th/th/know/side/1/1/857

บัญชา เกิดมณี, สุรชัย ธรรมทวีธิกุล, ญานพินิจ วชิรสุรงค์,บดินทร์ชาติ สุขบท, สมบัติ ทีฆทรัพย์. แนวคิดและแนวทางในการแก้ปัญหาโควิด-19. วารสารก้าวทันโลกวิทยาศาสตร์. 2563; 20(1), 1-12.

จิราวรรณ เผื่อแผ่, วิราพรรณ วิโรจน์รัตน์, ณัฐสุรางค์ บุญจันทร์. การจัดการดูแล ภาวะ Long COVID ในผู้สูงอายุ. วารสารพฤฒาวิทยาและเวชศาสตร์ผู้สูงอายุ.2564;20(3):81-6.

Loyola WS, Torres CV, Camillo CA, Probst VS. Effects of an exercise model based on functional circuits in an older population with different levels of social participation. Geriatrics & Gerontology International. 2018;18(2):216-23.

Tyrrell CJ, Williams KN. The paradox of social distancing: Implications for older adults in the context of COVID-19. Psychological Trauma. 2020; 12(S1), S214– S216. https://doi.org/10.1037/tra0000845

Biswas A, Oh PI, Faulkner GE, Bajaj RR, Silver MA, Mitchell MS, et al. Sedentary time and its association with risk for disease incidence, mortality, and hospitalization in adults: a systematic review and meta-analysis. Ann Intern Med. 2015;162(2):123-32.

ดวงทิพย์ อนันต์ศุภมงคล, จิตรลดา สมประเสริฐ. ผลของการใช้โปรแกรมการทำกิจกรรมทางกายของผู้สูงอายุต่อสมรรถภาพทางกาย. วารสารวิจัยสุขภาพและการพยาบาล.2567; 40(2):100-112.

ณัชศฬา หลงผาสุข. กิจกรรมทางกายในผู้สูงอายุ: ประยุกต์ใช้ทฤษฎีการรับรู้สมรรถนะแห่งตน. วชิรสารการพยาบาล.2562; 21(2):67-75.

Bandura A, Freeman WH, Lightsey R. Self-Efficacy: The Exercise of Control. J Cogn Psychother. 1997; (2):158-66.

พรรณนภา ไร่กลาง, ราณี วงศ์คงเดช. ผลของการใช้โปรแกรมส่งเสริมกิจกรรมทางกาย โดยประยุกต์ใช้แนวคิดการรับรู้ความสามารถของตนเองในผู้สูงอายุ จังหวัดร้อยเอ็ด. วารสารวิจัยและพัฒนาระบบสุขภาพ. 2565;15(3): 1-14.

เอกสิษฐ์ หาแก้ว. รูปแบบการจัดการโปรแกรมกิจกรรมทางกายเพื่อส่งเสริมสุขภาพนักเรียนในโรงเรียนผู้สูงอายุ.[วิทยานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต].พิษณุโลก:มหาวิทยาลัยนเรศวร; 2563.

สถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล. สถานการณ์ด้านกิจกรรมทางกายและพฤติกรรมเนือยนิ่งของประชากรสูงอายุ. ใน ปิยวัฒน์ เกตุวงศา, กรกนก พงษ์ประดิษฐ์, บรรณาธิการ. ฟื้นกิจกรรมทางกายในประเทศไทยหลังวิกฤตโควิด-19. พิมพ์ครั้งที่ 2.นนทบุรี: บริษัท ภาพพิมพ์ จำกัด; 2563. หน้า 28-31.

สมเกียรติ คงธนจินดาสิริ, มานพ สังข์แก้ว, มนตรี สามงามดี, ปัทมา เซ้งอาศัย, ปิยพงษ์ ชูจันอัด. การพัฒนารูปแบบกิจกรรมทางกายที่มีผลต่อสมรรถภาพทางกายของผู้สูงอายุ. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มทร.สุวรรณภูมิ. 2567; 8(2):73-89.

อวยพร ตั้งธงชัย, ณัฐยา แก้วมุกดา, พีระเดช มาลีหอม และมาสริน ศุกลปักษ์. การพัฒนารูปแบบการส่งเสริมกิจกรรมทางกายเพื่อพัฒนาความอยู่ดีมีสุขเชิงอัตวิสัยของผู้สูงอายุ.วารสารศึกษาศาสตร์ปริทัศน์. 2559;31(3):135-43.

เตชภณ ทองเติม. การพัฒนารูปแบบการเพิ่มกิจกรรมทางกายสำหรับพระภิกษุสูงวัยในชนบท : การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม. [รายงานการวิจัย]. ศรีสะเกษ: มหาวิทยาลัยราชภัฏศรีสะเกษ; 2563.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-07-18

รูปแบบการอ้างอิง

1.
ศิรินิยมชัย ช, โชคสวัสดิ์ภิญโญ ก, โสภาจารีย์ จ. การพัฒนารูปแบบการส่งเสริมกิจกรรมทางกายในผู้สูงอายุชุมชนบ้านศาลาแดงเหนือ. TUHJ [อินเทอร์เน็ต]. 18 กรกฎาคม 2025 [อ้างถึง 31 ธันวาคม 2025];10(2):63-75. available at: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/TUHJ/article/view/273085

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย