อุปกรณ์ยึดจับแผ่น Detector สำหรับการถ่ายภาพเอกซเรย์ทรวงอกในท่าตะแคง

บทคัดย่อ

บทนำ : งานรังสีวิทยา โรงพยาบาลบันนังสตา ได้ทบทวนข้อมูลการเอกซเรย์ทรวงอกของปีงบประมาณ 2566 พบว่า มีการถ่ายเอกซเรย์ทรวงอกในท่าตะแคง จำนวน 19 ครั้ง และเกิดอุบัติการณ์ถ่ายเอกซเรย์ทรวงอกในท่าตะแคงซ้ำ จำนวน 6 ครั้ง คิดเป็นร้อยละ 31.58 ซึ่งสาเหตุเกิดจากตำแหน่งผิดพลาด  จากปัญหาข้างต้น งานรังสีวิทยา จึงได้ประดิษฐ์นวัตกรรม DHDR : A Detector holder for chest lateral decubitus radiography (อุปกรณ์ยึดจับแผ่น Detector สำหรับการถ่ายภาพเอกซเรย์ทรวงอกในท่าตะแคง) ขึ้น

วัตถุประสงค์ : เพื่อลดอัตราการถ่ายเอกซเรย์ทรวงอกในท่าตะแคงซ้ำจากสาเหตุตำแหน่งผิดพลาด

วิธีดำเนินการ: ขั้นตอนการประดิษฐ์ประกอบด้วย 1) ประชุมทีมนำด้านคลินิก เพื่อนำเสนอข้อมูลครุภัณฑ์ทางการแพทย์ รายการ DR panel Holder ที่มีจำหน่ายตามท้องตลาด พบว่า มีข้อจำกัดที่ไม่สามารถปรับลดระดับความสูงได้ ตลอดจนไม่สามารถเอื้ออำนวยให้ผู้ป่วยที่อ่อนแรงยึดจับ จึงมีข้อสรุปให้ประดิษฐ์นวัตกรรมขึ้น 2) ร่วมออกแบบนวัตกรรม DHDR โดยมีคุณสมบัติในการปรับระดับความสูง, อำนวยให้ผู้ป่วยที่อ่อนแรงยึดจับได้และไม่ต้องให้ญาติหรือเจ้าหน้าที่จับแผ่น Detector โดยรับรังสีโดยไม่จำเป็น, มั่นคงแข็งแรงเคลื่อนย้ายได้สะดวก 3) ประดิษฐ์นวัตกรรม DHDR ซึ่งมีวัสดุอุปกรณ์ 9 รายการ และมีขั้นตอนการประดิษฐ์ 8 ขั้นตอน 4) ฝึกทดลองใช้นวัตกรรม DHDR ให้กับเจ้าหน้าที่ในหน่วยงาน

ผลการศึกษา : ผลของการนำนวัตกรรม DHDR มาใช้ในงาน X-ray (เดือนมกราคม - กันยายน พ.ศ.2567) ซึ่งได้ขอความยินยอมกับผู้ป่วยทุกราย พบว่า อัตราการถ่ายเอกซเรย์ทรวงอกในท่าตะแคงซ้ำจากสาเหตุตำแหน่งผิดพลาดเท่ากับ 0 ภาพที่ได้มีความครอบคลุมตำแหน่งตั้งแต่ยอดปอด (Lung Apex) จนถึงบริเวณซี่โครงสุดท้ายกับกระดูกสันหลังทางด้านหลัง(Costophrenic angle) ชัดเจนตามคำสั่งแพทย์  สำหรับการต่อยอดนวัตกรรมจะแบ่งออกเป็น 2 ด้านคือ 1) ใช้ร่วมกับการถ่ายภาพ X-ray ในท่า Chest PA Upright ในกรณีให้บริการนอกสถานที่ร่วมกับเครื่อง  X-ray เคลื่อนที่ 2) การเผยแพร่นวัตกรรม DHDR โดยในระยะที่ 1 ให้แก่เครือข่ายรังสีวิทยา ในจังหวัดยะลา เพื่อใช้ประโยชน์ทางการแพทย์ต่อไป

สรุป : นวัตกรรม DHDR สามารถลดอัตราการถ่ายเอกซเรย์ทรวงอกในท่าตะแคงซ้ำจากสาเหตุตำแหน่งผิดพลาดได้ ภาพที่ได้มีคุณภาพ ครอบคลุม และชัดเจนตามคำสั่งแพทย์ เมื่อเปรียบเทียบต้นทุนที่ใช้ถือว่าคุ้มค่ากับผลประโยชน์ที่ได้รับ