เบาหวานเบาใจ ห่างไกลปัญหาสุขภาพช่องปาก

ผู้แต่ง

  • มาลีกี เกษธิมา คลินิกทันตกรรม โรงพยาบาลรามัน
  • จุฑารพ ตุนภรณ์ คลินิกทันตกรรม โรงพยาบาลรามัน
  • กรัษนัย พลไชยะ คลินิกทันตกรรม โรงพยาบาลรามัน
  • มูฮัมหมัดซอฟี ซาจิ แพทย์แผนไทย, โรงพยาบาลรามัน

คำสำคัญ:

การตรวจฟันผู้ป่วยเบาหวาน, ฟลูออไรด์วานิช, กลุ่มเปราะบาง, ระบบการรักษาทางทันตกรรม

บทคัดย่อ

บทนำ : การคัดกรองสุขภาพช่องปากในผู้ป่วยเบาหวานมีความสำคัญเนื่องจากเบาหวานสามารถ       นำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนภายในช่องปาก เช่น การแสบร้อนในช่องปาก แผลหายช้า และโรคปริ ทันต์อักเสบ ดังนั้นการตรวจสุขภาพช่องปากประจำปีในผู้ป่วยเบาหวานมีความจำเป็นเพื่อป้องกัน ปัญหาสุขภาพช่องปาก

วัตถุประสงค์ : ให้ผู้ป่วยเบาหวานได้รับการตรวจสุขภาพช่องปากประจำปีอย่างน้อย 1 ครั้งใน ร้อยละ 60 และให้ผู้ป่วยเบาหวานได้รับบริการทันตกรรมในร้อยละ 40

วิธีดำเนินการ : ระยะที่ 1 (ตุลาคม 2566 - ธันวาคม 2566): การประชุมร่วมกันเพื่อหาสาเหตุและแนวทางแก้ไข ปรับเปลี่ยนตารางการปฏิบัติงาน และปรับการคีย์ข้อมูล ระยะที่ 2 (มกราคม 2567 - มีนาคม 2567): การพัฒนานวัตกรรมทะเบียนผู้ป่วยเบาหวานออนไลน์และจัดการงานนัดหมายให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น ระยะที่ 3 (เมษายน 2567 - ปัจจุบัน): การคัดกรองในชุมชน ร่วมกับหน่วยงานส่งเสริมฯ และใช้โมเดล 3 หมอในการตรวจสุขภาพช่องปาก

ผลการศึกษา : ในระยะที่ 1 ผลการคัดกรองสุขภาพช่องปากและการให้บริการทันตกรรมยังไม่ถึงเป้าหมาย แต่ในระยะที่ 3 ผลการดำเนินงานดีขึ้น โดยการคัดกรองสุขภาพช่องปากอยู่ที่ร้อยละ 69.06 และผู้ป่วยที่ได้รับบริการทันตกรรมอยู่ที่ร้อยละ 41.23 ซึ่งเกินเป้าหมายที่ตั้งไว้

สรุปผล : การปรับเปลี่ยนกระบวนการทำงานเชิงรับและเชิงรุกร่วมกับชุมชนและหน่วยงานต่าง ๆ ช่วยเพิ่มการเข้าถึงการคัดกรองสุขภาพช่องปากและบริการทันตกรรมแก่ผู้ป่วยเบาหวาน ทำให้ผลลัพธ์ดีขึ้นและสามารถควบคุมสภาวะทันตสุขภาพของกลุ่มเปราะบางนี้ได้ดียิ่งขึ้น

เอกสารอ้างอิง

โรงพยาบาลรามัน. ฐานข้อมูลผู้มารับบริการทันตกรรม. จังหวัดยะลา: โรงพยาบาลรามัน; 2566.

สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดยะลา. ฐานข้อมูล HDC จังหวัดยะลา [อินเทอร์เน็ต]. ยะลา: สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดยะลา;[เข้าถึงเมื่อ 1 ก.ย. 2566]. เข้าถึงได้จาก: https://yla.hdc.moph.go.th/hdc/main/index_pk.php

Gontijo de Almeida Cruz L, Brandao PRG. Dental enamel around fixed orthodontic appliances after fluoride. varnish application. Braz Dent J. 2007;18(1): 49-53.

Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Oral health [Internet]. Atlanta: CDC; 2024 [cited 2025 Feb 10]. Available from: https://www.cdc.gov/oralhealth/

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-07-18

รูปแบบการอ้างอิง

1.
เกษธิมา ม, ตุนภรณ์ จ, พลไชยะ ก, ซาจิ ม. เบาหวานเบาใจ ห่างไกลปัญหาสุขภาพช่องปาก. TUHJ [อินเทอร์เน็ต]. 18 กรกฎาคม 2025 [อ้างถึง 31 ธันวาคม 2025];10(2):307-13. available at: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/TUHJ/article/view/276602

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความพิเศษ