ผลกระทบของสถานการณ์การแพร่ระบาดของโควิด-19 ต่อการบริหารจัดการแผนปฏิบัติการป้องกันควบคุมโรคไม่ติดต่อ

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวางนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลกระทบของการแพร่ระบาดโรคโควิด-19 ต่อการบริหารจัดการแผนปฏิบัติการป้องกันควบคุมโรคไม่ติดต่อ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2563 - 2564 ของสำนักงานสาธารณสุขจังหวัด เก็บรวบรวมข้อมูลระหว่างเดือนมกราคมถึงเดือนเมษายน พ.ศ. 2565 ด้วยแบบสอบถามที่ผู้วิจัยสร้างขึ้น กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้รับผิดชอบแผนปฏิบัติการป้องกันควบคุมโรคไม่ติดต่อของสำนักงานสาธารณสุขจังหวัด ทั้งหมด 76 แห่งทั่วประเทศ ยกเว้นกรุงเทพมหานคร โดยวิเคราะห์และนำเสนอข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา ผลการศึกษาพบว่า อัตราการตอบกลับของแบบสอบถามเท่ากับร้อยละ 64.5 ผู้รับผิดชอบแผนได้รับผลกระทบในด้านทรัพยากรบุคคลเนื่องจากบุคลากรต้องปฏิบัติหน้าที่เกี่ยวข้องกับโรคโควิด 19 หรือเจ็บป่วย การปรับลดงบประมาณ และเครื่องมือหรือเทคโนโลยีไม่พร้อมต่อการดำเนินงาน สำหรับการปรับตัวเพื่อตอบสนองต่อสถานการณ์ พบว่า ผู้รับผิดชอบแผนมีการปรับแผนปฏิบัติการฯ ระหว่างปีโดยปรับรูปแบบการดำเนินงานและใช้วิธีการดำเนินงานด้วยสื่ออิเล็กทรอนิกส์มากที่สุด นอกจากนี้ ผู้รับผิดชอบแผนมีการยกเลิกกิจกรรมบางโครงการ ปรับลดขนาดหรือขอบเขตการดำเนินงานและบูรณาการทรัพยากรร่วมกับกับส่วนงานอื่น สำหรับผลการดำเนินงานในภาพรวม พบว่า ผู้รับผิดชอบแผนสามารถดำเนินงานโครงการได้บางส่วนโดยไม่หยุดชะงักทั้งหมดและบรรลุผลสำเร็จเมื่อเทียบกับเป้าหมายของแผนเพียงบางส่วน สถานการณ์การแพร่ระบาดโรคโควิด-19 ส่งผลกระทบต่อการบริหารจัดการแผนปฏิบัติการป้องกันควบคุมโรคไม่ติดต่อทั้งในด้านบุคลากร การใช้จ่ายงบประมาณ กระบวนการนำแผนไปปฏิบัติ รูปแบบและวิธีการดำเนินงาน การศึกษาเพิ่มเติมในอนาคตควรมุ่งไปที่การทบทวนแนวทางการบริหารจัดการแผนเพื่อให้หน่วยงานสามารถดำเนินงานได้อย่างมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้นเมื่อเกิดสถานการณ์ฉุกเฉินทางด้านสุขภาพในอนาคต และลดผลกระทบต่อการบรรลุเป้าหมายการป้องกันควบคุมโรคไม่ติดต่อของประเทศ