การรับรู้ และทัศนคติต่อเซลล์บำบัด ในกลุ่มประชาชนคนไทยอายุ 15-60 ปี
คำสำคัญ:
สเต็มเซลล์, การรับรู้, ทัศนคติ, การบำบัดด้วยสเต็มเซลล์บทคัดย่อ
ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมาเวชศาสตร์ฟื้นฟูโดยการใช้เซลล์บำบัดเป็นทางเลือกการรักษาที่มีศักยภาพสำหรับการแก้ไขปัญหาสุขภาพและโรคต่างๆการยอมรับและการนำนวัตกรรมทางการแพทย์มาใช้นั้นได้รับอิทธิพลจากการรับรู้ของสาธารณชน นอกจากนี้ยังมีความเข้าใจผิดเกี่ยวกับการใช้เซลล์บำบัดในการ รักษา โรคและการชะลอวัย การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการรับรู้และทัศนคติของประชาชนต่อการบำบัดด้วยเซลล์ และระบุปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อทัศนคติเหล่านี้ การศึกษาครั้งนี้เป็น Cross sectional study เก็บข้อมูลด้วยแบบสอบถามออนไลน์ (Google Form) ศึกษาประชากรที่อาศัยอยู่ในเขต กรุงเทพมหานคร อายุ 15-60 ปี คำนวนขนาดกลุ่มตัวอย่างด้วยสูตร Cochran ได้ขนาดกลุ่มตัวอย่างเท่ากับ 345 คน แต่มีผู้เข้าร่วมการศึกษานี้ทั้งหมด จำนวน 351 คน ส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง ร้อยละ 59.54 กลุ่มอายุ 26-35 ร้อยละ 28.77 การศึกษาสูงสุดระดับปริญญาตรี ร้อยละ 50.71 ได้รับข้อมูลเกี่ยวกับ เซลล์บำบัด จากสื่อสังคมออนไลน์ /อินเตอร์เน็ต ร้อยละ 43.59 ไม่เคยใช้เซลล์บำบัด ร้อยละ 79.20 กลุ่มตัว อย่างส่วนใหญ่มีการรับรู้เกี่ยวกับเซลล์บำบัด อยู่ระดับต่ำ ร้อยละ 46.72 มีทัศนคติเกี่ยวกับ เซลล์บำบัด อยู่ระดับปานกลาง ร้อยละ 47.86 การรับรู้เกี่ยวกับเซลล์บำบัดเป็นปัจจัยทำนายทัศนคติต่อ เซลล์บำบัด ของกลุ่มตัวอย่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (Beta=0.129, p-value<0.05)สามารถทำนายได้ร้อยละ 12.9 ควรจัดแคมเปญให้การศึกษาเพื่อเพิ่มความตระหนักรู้ และเข้าใจเกี่ยวกับการบำบัด ด้วยเซลล์ผ่าน ทางช่องทางออนไลน์ และออฟไลน์เพื่อแพร่กระจายข้อมูลที่ถูกต้อง เกี่ยวกับประโยชน์ และความเสี่ยงของ การใช้เซลล์บำบัด
References
Hoang DM, Pham PT, Bach TQ, Ngo ATL, Nguyen QT, Phan TTK, et al. Stem cell-based therapy for human diseases. Signal transduction and targeted therapy. 2022; 7(1): 272
Biehl JK, Russell B. Introduction to stem cell therapy. The Journal of cardiovascular nursing. 2009; 24(2): 98–105
สมาคมโลหิตวิทยาแห่งประเทศไทย [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: สมาคมโลหิตวิทยาแห่ง ประเทศไทย; ม.ป.ป. บทบาทของสเต็มเซลล์ต่อการรักษา มะเร็งเม็ดเลือดขาวแบบเฉียบพลัน; ม.ป.ป. [เข้าถึงเมื่อ 8 ม.ค. 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://tsh.or.th/Knowledge/Details/58
โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สถากาชาดไทย [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย; c2021. Stem Cell and Regenerative Medicine; 2560 [เข้าถึงเมื่อ 8 ม.ค. 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://chulalongkornhospital.go.th/kcmh/stem-cell-regenerative-medicine/
Cook M, Richey A, Brafman DA, Frow EK. Weighing up the evidence used by direct-to-consumer stem cell businesses. Stem cell reports. 2021; 16(12): 2852–2860
Arthurs JR, Martin Lillie CM, Master Z, Shapiro SA. The Direct to Consumer Stem Cell Market and the Role of Primary Care Providers in Correcting Misinformation. Journal of primary care & community health. 2022; 13: 21501319221121460
MGR Online [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: MGR Online; c2024-2024. “นวัตกรรมเซลล์บำบัด-สเต็มเซลล์” ธุรกิจหลอก คนรวย!? “แพทย์จุฬาฯ” ชี้คนไทย!ถูกหลอกรักษา “สเต็มเซลล์” (ตอนที่ 3); 2556 [เข้าถึงเมื่อ 15 ม.ค. 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://mgronline.com/specialscoop/detail/9560000077735
Paulo A Fontes and Angus W Thomson. Stem cell technology. BMJ. 1999; 13; 319(7220) : 1308. doi: 10.1136/bmj.319.7220.1308
Duc M. Hoang, corresponding author Phuong T. Pham, Trung Q. Bach, Anh T. L. Ngo, Quyen T. Nguyen, Trang T. K. Phan, Giang H. Nguyen, Phuong T. T. Le, Van T. Hoang, Nicholas R. Forsyth, Michael Heke, and Liem Thanh Nguyen. Stem cell-based therapy for human diseases. Signal Transduct Target Ther. 2022; 7: 272. doi: 10.1038/s41392-022-01134-4
Parisa Goodarzi, Hamid Reza Aghayan, Bagher Larijani, Masoud Soleimani, Ahmad-Reza Dehpour, Mehrnaz Sahebjam, Firoozeh Ghaderi, and Babak Arjmand. Stem cell-based approach for the treatment of Parkinson's disease. Med J Islam Repub Iran. 2015; 29: 168.
Vladislav Volarevic,, Bojana Simovic Markovic, Marina Gazdic, Ana Volarevic, Nemanja Jovicic, Nebojsa Arsenijevic, Lyle Armstrong, Valentin Djonov, Majlinda Lako, and Miodrag Stojkovic. Ethical and Safety Issues of Stem Cell-Based Therapy. Int J Med Sci. 2018; 15(1): 36–45. doi: 10.7150/ijms.21666
Nooseisai M, Wang YF, Hongsranagon P, Munisamy M. Medical tourism within the medical hub policy: reviewing the need of a balanced strategy for health inequality reduction in a Thai context. J Health Res. 2016; 30(6): 445-450.
Turner L, Knoepfler P. Selling Stem Cells in the USA: Assessing the Direct-to-Consumer Industry. Cell Stem Cell. 2016; 19(2): 154-157.
Doaa Aboalola,corresponding author, Majed Ramadan, Moayad Baadhaim, Rawiah Alsiary, Heba Badraiq, Tariq Alghamdi, Samer Zakri, Neda Aboulola, Tark Falatah, and Dalal Malibari. Public awareness and understanding of stem cell treatments available in Saudi Arabia and their trust in hospitals and research centers involved in stem cell research—a cross sectional study. Front Public Health. 2024; 12: 1364809. doi: 10.3389/fpubh.2024.1364809
Almaeen A, Wani FA, Thirunavukkarasu A. Knowledge and attitudes towards stem cells and the significance of their medical application among healthcare sciences students of Jouf University. PeerJ. 2021; 9: e10661
Lye JL, Soon LK, Wan Ahmad WA, Tan SC. Knowledge and Attitude about Stem Cells and Their Application in Medicine among Nursing Students in Universiti Sains Malaysia, Malaysia. The Malaysian journal of medical sciences: MJMS. 2015; 22(4): 23–31.
Chanuan Uakarn, Kajohnsak Chaokromthong and Nittaya Sintao. Sample Size Estimation using Yamane and Cochran and Krejcie and Morgan and Green Formulas and Cohen Statistical Power Analysis by G*Power and Comparisons. APHEIT INTERNATIONAL JOURNAL. 2021; 10(2): 76-88
Bloom,Benjamin S.,et al. (1971). Handbook on Formative and Summative Evaluation of Student Learning. New York: Mc Graw-Hill Book Company
มหาวิทยาลัยมหิดล [อินเตอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล; สเต็มเซลล์ นำมาใช้ประโยชน์ได้อย่างไร รักษาได้ทุกโรคจริงหรือไม่ [เข้าถึงเมื่อ 18 มิ.ย 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://www.si.mahidol.ac.th/th/healthdetail.asp?aid=1534.
Poonpipatgul S. The public perception toward stem cell technology in Thailand. [Thesis]. Bangkok: Mahidol University; 2016
Doaa Aboalola,corresponding author , Majed Ramadan, Moayad Baadhaim Rawiah Alsiary, Heba Badraiq, Tariq Alghamdi, Samer Zakri, Neda Aboulola, Tark Falatah and Dalal Malibari. Public awareness and understanding of stem cell treatments available in Saudi Arabia and their trust in hospitals and research centers involved in stem cell research—a cross sectional study. Front Public Health. 2024; 12: 1364809. doi: 10.3389/fpubh.2024.1364809
Aboalola D, Badraiq H, Alsiary R, Zakri S, Aboulola N, Haneef L, Malibari D, Baadhaim M, Alsayegh K. An Infodemic of Misinformation on Stem Cell Therapy Among the Population of Saudi Arabia: A Cross-Sectional Study. Frontiers in medicine. 2022; 9: 789695.
Abo-Baker Mohamed H, Masoud Elsaid D. Stem Cell Therapy: Health Care Providers’ Knowledge and Attitude. Egyptian Journal of Health Care, 2021; 12(3): 1547-1558
Alhadlaq A, Al-Maflehi N, Alzahrani, S, AlAssiri A. Assessment of knowledge and attitude toward stem cells and their implications in dentistry among recent graduates of dental schools in Saudi Arabia. The Saudi dental journal. 2019; 31(1): 66–75
Khalil AMSM, El Sayed Sharshor SM. Pediatric Nurses Knowledge, Awareness and Attitude towards Application of Stem Cells Therapy in Children. IOSR Journal of Nursing and Health Science. 2016; 5(4): 88-96
Kim TR, Ross JA, Smith DP. KOREA: Trends in Four National KAP Surveys, 1964–1967. Studies in Family Planning. 1969; 1(43): 6–11.
