ความรู้ ทัศนคติ และพฤติกรรมการป้องกันการดื้อยาของประชาชนในเขตกรุงเทพมหานคร และปริมณฑล

บทคัดย่อ

การศึกษาภาคตัดขวางนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินความรู้ ทัศนคติ และพฤติกรรมเกี่ยวกับการดื้อยาปฏิชีวนะและการป้องกันการเกิดเชื้อดื้อยาในประชาชนเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล กลุ่มตัวอย่างประกอบด้วยประชาชนอายุ 15 ปีขึ้นไปที่มีการเข้าถึงอินเทอร์เน็ต จำนวน 1,714 คน ข้อมูลถูกเก็บรวบรวมผ่านแบบสอบถามออนไลน์ที่ครอบคลุมความรู้ ทัศนคติ และพฤติกรรมในการป้องกันการดื้อยา การวิเคราะห์ข้อมูลใช้สถิติเชิงพรรณนา t-test, ANOVA และแบบจำลองเชิงเส้นทั่วไป โดยกำหนดระดับนัยสำคัญทางสถิติที่ 0.05 จากผลการศึกษาพบว่ากลุ่มตัวอย่างมีความรู้เกี่ยวกับการดื้อยาอยู่ในระดับปานกลาง (M=10.17, SD=1.82) และมีทัศนคติที่ดีต่อการป้องกันเชื้อดื้อยา (M=25.11, SD=3.22) ระดับพฤติกรรมป้องกันเชื้อดื้อยาอยู่ที่ปานกลาง (M=46.83, SD=6.90) ผู้หญิงมีความรู้ ทัศนคติ และพฤติกรรมการป้องกันเชื้อดื้อยา สูงกว่าผู้ชาย ความรู้เกี่ยวกับเชื้อดื้อยามีความสัมพันธ์เชิงบวกกับทัศนคติต่อการป้องกันเชื้อดื้อยา (r=0.387**, p<0.01) และความสัมพันธ์เชิงลบกับพฤติกรรมป้องกันเชื้อดื้อยา (r=-0.078**, p<0.01) ทัศนคติต่อการป้องกันเชื้อดื้อยาเป็นปัจจัยที่สามารถทำนายพฤติกรรมการป้องกันเชื้อดื้อยาได้ร้อยละ 9.80 (Exp (β)=0.098, p<0.01) กลุ่มตัวอย่างมีความรู้ปานกลางเกี่ยวกับการดื้อยาปฏิชีวนะ ซึ่งอาจเกิดจากการเข้าถึงข้อมูลและบริการสุขภาพที่ไม่เท่าเทียมกัน ควรเพิ่มการรณรงค์สร้างความตระหนักรู้เกี่ยวกับการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างเหมาะสม และพัฒนาการเข้าถึงระบบสาธารณสุข รวมถึงเสริมกฎระเบียบเพื่อจำกัดการขายยาปฏิชีวนะที่หน้าเคาน์เตอร์