ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของนักศึกษา คณะสาธารณสุขศาสตร์ ในมหาวิทยาลัยเอกชนแห่งหนึ่ง ในเขตกรุงเทพมหานคร
คำสำคัญ:
ปัจจัยเอื้อ, ปัจจัยเสริม , พฤติกรรมการดูแลสุขภาพบทคัดย่อ
การดูแลสุขภาพตนเองเป็นสิ่งที่มีความสำคัญ โดยเฉพาะนักศึกษาที่อยู่ในช่วงวัยเรียนซึ่งเป็นช่วงเวลาที่มีการเปลี่ยนแปลงทางด้านร่างกายและจิตใจอย่างมากสำหรับนักศึกษาคณะสาธารณสุขศาสตร์ การมีพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองที่ดีไม่เพียงแต่ส่งผลดีต่อตนเองเท่านั้น แต่ยังเป็นแบบอย่างที่ดีให้กับชุมชนและสังคมต่อไป วัตถุประสงค์การวิจัยเพื่อศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของนักศึกษาคณะสาธารณสุขศาสตร์ ในมหาวิทยาลัยเอกชนแห่งหนึ่ง ในเขตกรุงเทพมหานคร
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงวิเคราะห์แบบภาคตัดขวาง ประชากร คือ นักศึกษาคณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยเอกชนแห่งหนึ่ง ในเขตกรุงเทพมหานคร ปีการศึกษา 2566 จำนวน 336 คน กลุ่มตัวอย่าง จำนวน 110 คน สุ่มตัวอย่างโดยวิธีการสุ่มแบบง่าย เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล คือ แบบสอบถาม วิเคราะห์โดยใช้ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ไคสแควร์ ค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์เพียร์สัน และ Multiple Logistic Regression
ผลการวิจัย: 1) ระดับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของนักศึกษาคณะสาธารณสุขศาสตร์อยู่ในระดับปานกลาง ร้อยละ 61.8 2) ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของนักศึกษาคณะสาธารณสุขศาสตร์ ระดับความสัมพันธ์น้อย ได้แก่ ปัจจัยนำ ได้แก่ ความรู้เกี่ยวกับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเอง (r=0.193) ทัศนคติต่อการดูแลสุขภาพตนเอง (r=0.189) ปัจจัยเอื้อ (r=0.092) ได้แก่ การได้รับนโยบายในการส่งเสริมสุขภาพของสถานศึกษา และการเข้าถึงสถานบริการสุขภาพ ปัจจัยเสริม (r=0.282) ได้แก่ การได้รับคําแนะนําจากบุคคลต่างๆ และการได้รับข้อมูลข่าวสารจากสื่อต่างๆ และ 3) ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของนักศึกษาคณะสาธารณสุขศาสตร์ เรียงตามลำดับจากมากไปน้อย คือ ปัจจัยเสริม ได้แก่ การได้รับคําแนะนําจากบุคคลต่างๆ และการได้รับข้อมูลข่าวสารจากสื่อต่างๆ, การรับรู้ประโยชน์ต่อการดูแลสุขภาพตนเอง ความรู้เกี่ยวกับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเอง ทัศนคติต่อการดูแลสุขภาพตนเอง, และปัจจัยเอื้อ ได้แก่ การได้รับนโยบายในการส่งเสริมสุขภาพของสถานศึกษา และการเข้าถึงสถานบริการสุขภาพ ซึ่งร่วมกันทำนายพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของนักศึกษาคณะสาธารณสุขศาสตร์ ได้ร้อยละ 38.6
สรุป: นักศึกษาคณะสาธารณสุขศาสตร์มักจะมีพฤติกรรมการดูแลสุขภาพที่ดีเพื่อเป็นแบบอย่างและเตรียมความพร้อมในการทำงานในสายงานด้านสุขภาพในอนาคต
เอกสารอ้างอิง
World Health Organization. monitoring health for the SDGs, 2021. เข้าถึงเมื่อ 15 พ.ย. 2567, จาก https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/342703/9789240027053-eng.pdf.
กองโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค. รายงานประจำปี 2564. เข้าถึงเมื่อ 15 พ.ย. 2567, จากhttps://online.fliphtml5.com/bcbgj/flap/#p=1.
สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ สำนักนายกรัฐมนตรี. แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 13 (พ.ศ. 2566-2570). เข้าถึงเมื่อ 15 พ.ย. 2567, จาก https://www.dop.go.th/th/know/5/1856.
กองมณี สุรวงศ์ศิลป์. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการส่งเสริมสุขภาพของบุคลากรสำนักงานปลัดกระทรวง กระทรวงสาธารณสุข. มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. 2550. เข้าถึงเมื่อ 15 พ.ย. 2567, จาก https://doi.nrct.go.th/ListDoi/listDetail?Resolve_DOI=10.14457/KU.the.2008.632
นัจรินทร์ เนืองเฉลิม และภคิน ไชยช่วย. พฤติกรรมเสี่ยงทางสุขภาพของนักศึกษาวิทยาลัยอาชีวศึกษาในจังหวัดอุบลราชธานี. วารสารราชธานีนวัตกรรมทางวิทยาศาสตร์สุขภาพ, 1(2), 41-55, 2559.
อภิชาติ อภิชาติพร. ศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพของนักศึกษามหาวิทยาลัยเกริก. สาขาสาธารณสุขศาสตร์ คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกริก, 2561.
Green, L.W. & Kreuter, M.W. Health Promotion Planning: An Educational and
Environment Approach. California: Mayfield Publishing, 1991.
Daniel, W.W. Biostatistics : A foundation for analysis in the health sciences. New York: Wiley & Sons, 1995.
นารีรัตน์ สังสีแก้ว, กัลญารัตน์ นิกูลรัมย์, และอิศราภรณ์ ตันสุ. พฤติกรรมการดูแลสุขภาพของนักศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์. สาขาการบริหารทรัพยากรมนุษย์คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์. 2561. เข้าถึงเมื่อ 15 พ.ย. 2567, จาก https://hrm.bru.ac.th/wp-content/uploads/2022/07/A1.pdf.
สราวุฒิ พงษ์พิพัฒน์, ภัทร ยันตรกร, และธัชกร พุกกะมาน. พฤติกรรมสุขภาพของนักศึกษามหาวิทยาลัยเชียงใหม่. ศึกษาศาสตร์สาร มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 1(1), 2560.
ชื่นนภา บุตดีวงค์. ปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมการส่งเสริมสุขภาพของนักศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร. วารสารวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร, 2(3), 2565.
จินตนา เกตุคำพันธ์, วัฒน์ บุญกอบ, จันทร์จารี เกตุมาโร และเกษม ชูรัตน์. พฤติกรรมการดูแลสุขภาพของนักศึกษาสถาบันการพลศึกษา วิทยาเขตชลบุรี ตามสุขบัญญัติแห่งชาติ. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยการกีฬาแห่งชาติ, 14(1), 187-197, 2565.
ฐปรัตน์ รักษ์ภาณุสิทธิ์, นฤมล จีนเมือง, และนันทิยา โข้ยนึ่ง. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อพฤติกรรมสร้างเสริมสุขภาพของนักศึกษา มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี. วารสารวิทยบริการ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์, 29(3), 170-178, 2561.
Green, L. and Kreuter, M. Health promotion planning. Mayfield Publishing Co., Mountain View, 2-20, 1991.
