ความแม่นยำของอัตราส่วนนิวโทรฟิลต่อลิมโฟไซต์ในการทำนายภาวะไส้ติ่งแตกในผู้ป่วยโรงพยาบาลอุตรดิตถ์

นิชานาถ หล่อเมืองทอง; ภัคพล คำปาสังข์; นวินดา มุสิกโปฎก์

doi:10.1016/hscr.v37i1.256104

ผู้แต่ง

นิชานาถ หล่อเมืองทอง ศูนย์แพทยศาสตรศึกษาชั้นคลินิก โรงพยาบาลอุตรดิตถ์
ภัคพล คำปาสังข์
นวินดา มุสิกโปฎก์

DOI:

https://doi.org/10.1016/hscr.v37i1.256104

คำสำคัญ:

ภาวะไส้ติ่งแตก

บทคัดย่อ

ความเป็นมา : ภาวะไส้ติ่งแตกเป็นภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงที่สุดของโรคไส้ติ่งอักเสบเฉียบพลัน พบอุบัติการณ์ทั่วโลกอยู่ที่ 2.9 ต่อประชากร 10,000 คน สาเหตุส่วนใหญ่เกิดจากการวินิจฉัยที่ช้า ส่งผลให้เกิดภาวะแทรกซ้อน หลังผ่าตัด เพิ่มระยะเวลาที่นอนโรงพยาบาล อัตราทุพพลภาพ และอัตราการการเสียชีวิต ด้วยข้อจำกัด ของระยะเวลา ค่าใช้จ่าย บุคลากร และการเข้าถึงของบางโรงพยาบาล จึงมีการศึกษาค่าบ่งชี้การอักเสบเพื่อทำนายภาวะไส้ติ่งแตก ด้วยอัตราส่วนนิวโทรฟิลต่อลิมโฟไซต์ ที่ตอบสนองได้ดีที่สุดเมื่อเทียบกับค่าบ่งชี้การอักเสบอื่นๆ แต่มีข้อจำกัดในการเลือกกลุ่มประชากรที่มีปัจจัยรบกวนต่ออัตราส่วนนิวโทรฟิลต่อลิมโฟไซต์โดยตรง เช่น อายุ และโรคประจำตัว เป็นต้น ดังนั้นเพื่อตัดปัจจัยรบกวนต่างๆ จึงศึกษากลุ่มประชากร ช่วงอายุ 15 ถึง 60 ปี ที่ไม่มีโรคประจำตัว

วัตถุประสงค์์ : เพื่อศึกษาความแม่นยำของอัตราส่วนนิวโทรฟิลต่อลิมโฟไซต์ในการทำนายภาวะไส้ติ่งแตกและหาจุดตัดของอัตราส่วนนิวโทรฟิลต่อลิมโฟไซต์ที่สามารถทำนายภาวะไส้ติ่งแตกได้อย่างเหมาะสมในผู้ป่วย โรงพยาบาลอุตรดิตถ์

วิธีการศึกษา : ศึกษาผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดไส้ติ่ง อายุ 15 ถึง 60 ปี ในโรงพยาบาลอุตรดิตถ์ จำนวน 328 คน ตั้งแต่วันที่ 3 พฤศจิกายน 2562 ถึง 3 พฤศจิกายน 2564 โดยเก็บข้อมูลจากเวชระเบียนตามระบบ ICD-10 แบ่งเป็น 2 กลุ่ม คือ ผู้ป่วยที่ได้รับการวินิจฉัยหลังผ่าตัดเป็นโรคไส้ติ่งอักเสบเฉียบพลันที่ไม่มีภาวะแทรกซ้อนจำนวน 273 คน และ ผู้ป่วยที่ได้รับการวินิจฉัยหลังผ่าตัดว่ามีภาวะไส้ติ่งแตก 55 คน วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้การวิเคราะห์ ข้อมูลทางสถิติเชิงพรรณนา และสถิติเชิงวิเคราะห์

ผลการศึกษา : อัตราส่วนนิวโทรฟิลต่อลิมโฟไซต์เท่ากับ 7.1 เท่า มีความไวสูงที่สุดที่ร้อยละ 67.3 ความจำเพาะ ปานกลางที่ร้อยละ 60.4 AUC เท่ากับ 0.64 ด้วย (95% CI 0.57-0.71) Positive predictive value ร้อยละ 25.5 และ Negative predictive value ร้อยละ 90.2 ทำนายปัจจัยที่มีความสำคัญทางคลินิก และมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญ ได้แก่ อายุ อุณหภูมิร่างกายแรกรับ และระยะเวลาตั้งแต่เริ่มปวดท้องจนมาถึงโรงพยาบาล ร่วมกับอัตราส่วนนิวโทรฟิลต่อลิมโฟไซต์ 7.1 เท่า เพิ่มความสามารถในการทำนายภาวะไส้ติ่งแตกได้ 3.19 เท่า (95% CI เท่ากับ 1.51-6.74, p=0.002)

สรุป : อัตราส่วนนิวโทรฟิลต่อลิมโฟไซต์ที่เท่ากับ 7.1 เท่า สามารถทำนายการเกิดภาวะไส้ติ่งแตกได้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ เพื่อเพ่ิ่มความแม่นยำควรทำนายร่วมกับปัจจัยอื่นๆ ที่ส่งผลต่อการเกิดภาวะไส้ติ่งแตก และสามารถนำไปใช้ได้ทั้งโรงพยาบาลระดับชุมชนและระดับจังหวัด เพื่อเป็นแนวทางในการตัดสินใจในการส่งตัวผู้ป่วยมารักษาต่อ การตัดสินใจในการรักษา และการให้คำแนะนำแก่ผู้ป่วยและญาติได้

เอกสารอ้างอิง

Koyuncu S. The Role of C-Reactive Protein to Lymphocyte Ratio in the Differentiation of Acute and Perforated Appendicitis. Turk J Trauma Emerg Surg [Internet]. 2020 [cited 2021 Nov 8]; Available from:http://www.tjtes.org/eng/jvi.aspxpdir=travma&plng=eng&un=UTD-47973.

Jung SK, Rhee DY, Lee WJ, Woo SH, Seol SH, Kim DH, et al. Neutrophil-to-lymphocyte count ratio is associated with perforated appendicitis in elderly patients of emergency department. Aging Clin Exp Res. 2017 Jun;29(3):529–36.

Ozkan A, Gokce AH, Gokce FS. The importance of laboratory tests and Body Mass Index in the diagnosis of acute appendicitis. POL PRZEGL CHIR.:5.

Sirikurnpiboon S, Amornpornchareon S. Factors Associated with Perforated Appendicitis in Elderly Patients in a Tertiary Care Hospital.

Surg Res Pract. 2015;2015:1–6.

Khairol AA, Noorharisman I, Syed HSAA. A Cross-Sectional Study of Neutrophil-to-Lymphocyte Ratio in Diagnosing Acute Appendicitis in Hospital Melaka. Malays J Med Sci. 2019 Nov; 26(6):55–66.

Iamarino APM, Juliano Y, Rosa OM, Novo NF, Favaro MDL, Ribeiro Júnior MAF. Risk factors associated with complications of acute appendicitis. Rev Colégio Bras Cir. 2017 Dec;44(6):560–6.

Akai M, Iwakawa K, Yasui Y, Yoshida Y, Kato T, Kitada K, et al. Hyperbilirubinemia as a predictor of severity of acute appendicitis. J Int Med Res. 2019 Aug;47(8):3663–9.

Brunicardi FC, editor. Schwartz’s principles of surgery. Eleventh edition. New York: McGraw-Hill; 2018.

Senavat P, Jearwatanakanok K. Clinical prediction scores for ruptured appendicitis in acute appendicitis

patients. J Nakornping Hosp [Internet]. 2020 [cited 2021 Nov 8];10(2). Available from: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/jnkp/article/view/240633.

Kim MJ, Choi WH, Cheong JC, Choi SY, Kim JW, Park JH. Delta neutrophil index and symptomatic time are effective factors for predicting perforated appendicitis. Medicine (Baltimore). 2021 May 21;100(20):e25935.

Hajibandeh S, Hajibandeh S, Hobbs N, Mansour M. Neutrophil-to-lymphocyte ratio predicts acute appendicitis and distinguishes between complicated and uncomplicated appendicitis: A systematic review and meta-analysis. Am J Surg. 2020 Jan;219(1):154–63.

Ahmed S, Jha A, Ali FM, Ghareeb AE, Garg D, Jha M. Sensitivity and Specificity of the Neutrophil-lymphocyte Ratio in the Diagnosis of Acute Appendicitis. 2019;49(5):7.

Akbas A. The value of inflammatory markers in diagnosing acute appendicitis in pregnant patients. Turk J Trauma Emerg Surg [Internet]. 2020 [cited 2021 Nov 8];Available from: http://www.tjtes.org/eng/ jvi. aspx?pdir=travma&plng=eng&un=UTD-03456.

Virmani S, Prabhu P, Sundeep P, Kumar V. Role of laboratory markers in predicting severity of acute appendicitis. Afr J Paediatr Surg. 2018;15(1):1.

Khan A, Riaz M, Kelly ME, Khan W, Waldron R, Barry K, et al. Prospective validation of neutrophilto-lymphocyte ratio as a diagnostic and management adjunct in acute appendicitis. Ir J Med Sci 1971 -2018 May;187(2):379–84.

Kilicaslan B. The relationship between neutrophil to lymphocyte ratio and blood pressure variability in hypertensive and normotensive subjecs. Turk Kardiyol Dernegi Arsivi-Arch Turk Soc Cardiol. 2015;43(1):18–24.

Sefil F, Ulutas KT, Dokuyucu R, Sumbul AT, Yengil E, Yagiz AE, et al. Investigation of neutrophil lymphocyte ratio and blood glucose regulation in patients with type 2 diabetes mellitus. J Int Med Res. 2014 Apr;42(2):581–8.

Begic-Kapetanovic S, Avdagic N, Zaciragic A, Hasic S, Babic N, Hadzimuratovic A. Could the neutrophil-to-lymphocyte ratio serve as a marker in the diagnosis and prediction of acute appendicitis complications in children? Arch Med Sci [Internet]. 2019 Sep 9 [cited

Nov 19]; Available from: https://www.archivesof medicalscience.com/Could-the-neutrophil-to-lymphocyte-ratio-serve-as-a-marker-in-the-diagnosis-and-prediction,99612,0,2.html

Balogun O, Osinowo A, Afolayan M, Olajide T, Lawal A, Adesanya A. Acute perforated appendicitis in adults: Management and complications in Lagos, Nigeria. Ann Afr Med. 2019;18(1):36.

Eddama M, Fragkos K, Renshaw S, Aldridge M, Bough G, Bonthala L, et al. Logistic regression model to predict acute uncomplicated and complicated appendicitis. Ann R Coll Surg Engl. 2019 Feb;101(2):107–18.

Yazar FM, Urfalioglu A, Bakacak M, Boran ÖF, Bülbüloğlu E. Efficacy of the Evaluation of Inflammatory Markers for the Reduction of Negative Appendectomy Rates. Indian J Surg. 2018 Feb;80(1):61–7.