Prevalence, Factors and Impact of Migraine Headache in Medical Students of Naresuan University

เศรษฐดา วัฒนชีวโนปกรณ์; ภัทราพร ตันพรพิทักษ์; พุธิตา เล็กพุฒิกานต์; ธนกฤต โภคศิริ; ศุภวิชญ์ ศิลกุล

doi:10.1016/hscr.v36i2.252201

ผู้แต่ง

เศรษฐดา วัฒนชีวโนปกรณ์
ภัทราพร ตันพรพิทักษ์
พุธิตา เล็กพุฒิกานต์
ธนกฤต โภคศิริ
ศุภวิชญ์ ศิลกุล

DOI:

https://doi.org/10.1016/hscr.v36i2.252201

คำสำคัญ:

ไมเกรน, นิสิตแพทย์, ความสุข, ปัจจัยกระตุ้น, ผลกระทบ

บทคัดย่อ

ความเป็นมา ไมเกรนเป็นโรคที่ทำให้เกิดอาการปวดศีรษะรุนแรงชนิดหนึ่ง สาเหตุของโรคไมเกรนยังไม่ทราบแน่ชัด เกิดจากหลายปัจจัยร่วมกัน เช่น ความเครียด การพักผ่อนไม่เพียงพอ เป็นต้น ปัจจัยเหล่านี้สัมพันธ์กับการใช้ชีวิตของนิสิตแพทย์ อีกทั้งไมเกรนยังส่งผลกระทบต่อคุณภาพการใช้ชีวิตและการเรียนเป็นอย่างมาก

วัตถุประสงค์ เพื่อสำรวจความชุกและลักษณะทั่วไปของโรคไมเกรนในนิสิตคณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร เพื่อศึกษาปัจจัยกระตุ้นและปัจจัยบรรเทาอาการปวดศีรษะ ในนิสิตแพทย์ที่เป็นโรคไมเกรนและมีโอกาสเสี่ยงเป็นโรคไมเกรน และเพื่อศึกษาระดับผลกระทบของอาการปวดศีรษะต่อการใช้ชีวิตประจำวันและการเรียนในนิสิตแพทย์ที่เป็นโรคไมเกรนและมีโอกาสเสี่ยงเป็นโรคไมเกรน

วิธีการศึกษา รวบรวมข้อมูลจากนิสิตชั้นปีที่ 1-6 คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร โดยใช้แบบสอบถามออนไลน์ที่ประกอบด้วยข้อมูลทั่วไป แบบคัดกรองโรคไมเกรน (ID Migraine^TM) ปัจจัยกระตุ้นและปัจจัยบรรเทา และใช้แบบประเมินการสูญเสียความสามารถจากอาการปวดศีรษะไมเกรน (Thai-Migraine Disability Assessments test, Thai-MIDAS) วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้โปรแกรมสำเร็จรูปทางคอมพิวเตอร์

ผลการศึกษา ในการศึกษานิสิตแพทย์จำนวน 362 คน พบความชุกของโรคไมเกรนในนิสิตแพทย์เท่ากับร้อยละ 10.2 (n=37 คน) โดยนิสิตที่มีประวัติไมเกรนในครอบครัวจะเพิ่มโอกาสเป็นไมเกรน (OR=2.66, 95% CI: 1.05-6.74, p<0.05) ปัจจัยกระตุ้นอาการปวดศีรษะในกลุ่มโรคที่เป็นไมเกรนที่มากที่สุด คือ ความเครียดจากการเรียน (n=31 คน ร้อยละ 83.8) ส่วนการดื่มกาแฟ การอยู่ในที่ร้อนหรือเย็นมากเกินไป การมองเห็นแสงสว่างจ้า และการมีประจำเดือน เป็นปัจจัยกระตุ้นที่มีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p=0.037, 0.042, <0.001, 0.017 ตามลำดับ)ปัจจัยบรรเทาอาการปวดศีรษะ ในกลุ่มเป็นไมเกรนที่พบมากที่สุด คือ การหยุดพักเมื่อมีอาการ (n=31 คน ร้อยละ 83.8) ส่วนการอยู่ในที่มืด การประคบเย็นเเละร้อนบริเวณศีรษะและต้นคอ เป็นปัจจัยบรรเทาที่มีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p=0.011, 0.030, 0.008 ตามลำดับ) ผลกระทบต่อชีวิตประจำวันและการเรียนของนิสิตแพทย์ที่เป็นไมเกรน (n=13 คน ร้อยละ 35.1) และมีโอกาสเสี่ยงเป็นไมเกรน (n=90 คน ร้อยละ 63.4) ส่วนใหญ่อยู่ในระดับไม่มีหรือมีการสูญเสียความสามารถน้อยมาก

สรุป ไมเกรนเป็นโรคที่พบได้ค่อนข้างมากในนิสิตแพทย์มหาวิทยาลัยนเรศวร และส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวันและการเรียนของนิสิตแพทย์ การศึกษาปัจจัยกระตุ้นและปัจจัยบรรเทา เพื่อนำข้อมูลไปปรับใช้เป็นเเนวทางในการดูแลตนเองของนิสิตแพทย์ในอนาคต

เอกสารอ้างอิง

เอกสารอ้างอิง
1. Peng KP, Wang SJ. Epidemiology of headache disorders in Asia-pacific region. National Institutes of Health 2014;54(4):610-8.
2. Bruijn J, Locher H, Passchier J, Dijkstra N, Arts WF. Psychopathology in children and adolescents with migraine in clinical studies: a systematic review. Pediatrics 2010;6.
3. Brna P, Gordon K, Dooley J. Canadian adolescents with migraine: impaired health-related quality of life. Journal of child neurology 2008;23(1):39-43.
4. Auther C. Guyton, John E. Hall. Guyton and Hall Textbook of Medical Physiology. 12th ed.Philadelphia: Saunder; 2011.
5. รุ่งรัตน์ ระย้าเเก้ง, วัลลี สัตยาศัย. ความเครียดของนิสิตเเพทย์ชั้นปีที่ 4-6 กรณีศึกษาศูนย์เเพทยศาสตร์ศึกษาชั้นคลินิก โรงพยาบาลพุทธชินราช พิษณุโลก. Thammasat Medical Journal 2013;13(1):17-23.
6. Ameera Akoour, Wejdan Shabi, Asrar Ageeli, Kadejah Najmi and Yousif Hassan. Prevalence of Migraine Among Medical Students in Jazan University and Its Impact on Their Daily Activities.
The Egyptian Journal of Hospital Medicine 2018;70(5):872-76.
7. มารยาท โยทองยศ, ผศ.ปราณี สวัสดิสรรพ์. การกำหนดขนาดของกลุ่๗มตัวอย่างเพื่อการวิจัย [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: ศูนย์บริการวิชาการสถาบันส่งเสริมการวิจัย และพัฒนานวัตกรรม; 2551 [เข้าถึงเมื่อ 22 กรกฎาคม 2562]. เข้าถึงได้จาก: http://www.fsh.mi.th/km/wp-content/ uploads/2014/04/resch.pdf.
8. Sowmi Raju, Geetha S. Prevalence of migraine among medical students of a tertiary care teaching medical college and hospital in South India. National Journal of Physiology, Pharmacy and Pharmacology 2018;8:1377-83.
9. Lipton RB, Dodick D, Sadovsky R, et al. A self-administered screener for migraine in primary care: the ID Migraine TM validation study. Neurology 2003;61:375-82.
10. David Bloomfield, Sarah Miller, Nazeli Manukyan, et al. Migraine diagnosis test. [Internet]. 2018 [cited 2019 July 19]. Available from: https://www.nationalmigraine centre.org.uk/migraine-and-headaches/migraine-diagnosis-test/.
11. National migriane center. Migraine diagnosis test [Internet]. [cited 2019 July 19]. Available from: https://www.nationalmigrainecentre.org.uk/migraine-and-headaches /migraine-diagnosis-test/.
12. Serdar Oztora, Osman Korkmaz, Nezih Dageviren, Yahya Celik, Ayse Caylan, Mehmet STop, et al. Migraine headaches among university students using id migraine test as a screening tool. BMC Neurology 2011;11:103.
13. Kiratikorn Vongvaivanich. Test-Retest Reliability of the Thai Migraine Disability Assessment (Thai-MIDAS) Questionnaire in Thai Migraine Patients. The Bangkok Medical Journal 2018;14(1):10-5. Kiratikorn Vongvaivanich. Test-Retest Reliability of the Thai Migraine Disability Assessment (Thai-MIDAS) Questionnaire in Thai Migraine Patients. The Bangkok Medical Journal 2018;14(1):10-5.
14. Xiao Gu, Yaojie Xie. Migraine attacks among medical students in Soochow University, Southeast China: a cross-sectional study. Journal of Pain Research 2018;11:771-81.
15. Abdullah Hammad Alharbi, Saleh H. Alharbi, Alanoud Mansour Ayed Albalawi, Ali M. Alshdokhi, Munirah Nasser Nayed Alsiraa, Munirah Hamdan Alkhrisi, et al. Migraine among Medical and Non-Medical Students of Hail University. The Egyptian Journal of Hospital Medicine 2018;71.
16. Maryam Yazdanparast, Ali Asgher Abrishamizadeh, Hamidreze Mahboobi, Aria Omrani, Mahsa Ghasemi, et al. Prevalence of and factors Associated with Migraine in Medical Students at BanderAbbas, Southern Iran, in 2012. Electron Physician 2013;5(3):679-84.
17. Jasem Y AI-Hashel, Samar Farouk Ahmed, Raed Alroughani, Peter J Goadsby. Migraine among medical student in Kuwait University. The Journal of Headache and Pain 2014;15:26.
18. Ching yen chen, Nan wen yu, Tien hao huang, Wei shin wang, and Ji tseng fang. Harm avoidance and depression, anxiety, insomnia and migraine in fifth-year medical students in Taiwan. Dovepress 2018;14 :1273-80.