ความชุกและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับภาวะแทรกซ้อนทางไตในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 โรงพยาบาลพระยืน จังหวัดขอนแก่น

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงวิเคราะห์ แบบไม่จับคู่ (Unmatched case-control) มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความชุกภาวะแทรกซ้อนทางไตในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ปีงบประมาณ 2564 และปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับภาวะแทรกซ้อนทางไตในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 โรงพยาบาลพระยืน จังหวัดขอนแก่น กลุ่มตัวอย่างแบ่งเป็น 2 กลุ่ม กลุ่มควบคุมเป็นผู้ป่วยโรคเบาหวาน จำนวน 348 คน กลุ่มเปรียบเทียบเป็นผู้ป่วยโรคเบาหวานที่มีอัตราการกรองของไตต่ำกว่า 60 มล./นาที/1.73 ตารางเมตร ติดต่อกันเกิน     3 เดือน จำนวน 176 คน เก็บรวบรวมข้อมูลจากการทบทวนเวชระเบียนในปีงบประมาณ 2564 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาและสถิติเชิงอนุมาน ได้แก่ สถิติการทดสอบไคสแควร์ และสถิติวิเคราะห์การถดถอยพหุคูณ ผลการศึกษาพบว่า ความชุกโรคเบาหวานที่มีภาวะแทรกซ้อนทางไตเท่ากับ ร้อยละ 7.46 มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นเมื่อเปรียบเทียบกับปีงบประมาณ 2560 – 2563  ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเกิดภาวะแทรกซ้อนทางไตในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ อายุมากกว่า 60 ปี (OR_adj 5.2; 95% CI = 2.83 - 9.55; p-value < 0.01) สถานภาพสมรส (OR_adj 0.33; 95% CI = 0.17 - 0.64; p-value .001) Systolic blood pressure  สูงกว่า 140 มม.ปรอท (OR_adj 1.6 ; 95% CI = 1.02 - 2.5; p-value 0.042) การตรวจพบโปรตีนในปัสสาวะ (OR_adj 4.33; 95% CI = 2.75 - 6.81 ; p-value < 0.01) ระยะเวลาป่วยเป็นโรคเบาหวานนานกว่า 5 ปี (OR_adj 2.45 ; 95% CI = 1.32 - 4.56; p-value 0.005) และการรับประทานยารักษาโรคเบาหวาน (OR_adj 0.41 ; 95% CI = 0.24 - 0.71 ; p-value 0.001) ผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่าความชุกของผู้ป่วยโรคเบาหวานที่มีภาวะแทรกซ้อนทางไตมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น ดังนั้น การตรวจคัดกรองผู้ป่วยและให้คำแนะนำในผู้ที่มีปัจจัยเสี่ยงดังกล่าวให้มีการดูแลที่เหมาะสมจะช่วยชะลอการเกิดภาวะแทรกซ้อนทางไตลงได้