ผลของการสร้างแรงจูงใจต่อพฤติกรรมการเลิกสูบบุหรี่ของสามี หญิงตั้งครรภ์ที่มารับบริการฝากครรภ์ในโรงพยาบาลขอนแก่น

ผู้แต่ง

  • ศุภจิรา สืบสีสุข โรงพยาบาลขอนแก่น
  • สุพัตรา กองเพชร โรงพยาบาลขอนแก่น

คำสำคัญ:

การสร้างแรงจูงใจ , พฤติกรรมการเลิกสูบบบุหรี่ , สามีหญิงตั้งครรภ์

บทคัดย่อ

          การศึกษาวิจัยกึ่งทดลองนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เปรียบเทียบพฤติกรรมการเลิกสูบบุหรี่ของสามีหญิงตั้งครรภ์ 2) เปรียบเทียบแรงจูงใจในการเลิกสูบบุหรี่ของสามีหญิงตั้งครรภ์ก่อนและหลังการสร้างแรงจูงใจในการเลิกสูบบุหรี่ กลุ่มตัวอย่างเป็นสามีหญิงตั้งครรภ์ ที่สูบบุหรี่ คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจงตามเกณฑ์คัดเข้าจำนวน 32 คน ได้รับคำปรึกษาเพื่อเลิกสูบบุหรี่ 1 ครั้ง ติดตามผลที่ 4 สัปดาห์ ใช้กระบวนการสร้างแรงจูงใจโดยสร้างการรับรู้ความรุนแรงและโอกาสเสี่ยงของการเป็นโรคจากการสูบบุหรี่และประโยชน์ของการเลิกสูบบุหรี่ร่วมกับส่งเสริมบทบาทของบิดา เครื่องมือที่ใช้เก็บรวบรวมข้อมูลประกอบด้วยแบบสอบถามพฤติกรรมการเลิกสูบบุหรี่และแบบสอบถามแรงจูงใจในการเลิกสูบบุหรี่ มีค่าความเชื่อมั่น 0.73 และ 0.91 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติ Paired sample t-test ผลการศึกษาพบว่าหลังการทดลองกลุ่มตัวอย่างมีพฤติกรรมการเลิกสูบบุหรี่เพิ่มขึ้นอย่างไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ พบพฤติกรรมการเลิกสูบบุหรี่ระยะลงมือปฏิบัติ (Action) ร้อยละ 21.9 หลังการทดลองพบว่ามีปริมาณบุหรี่ที่สูบต่อวันลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p <0.001) โดยก่อนทดลองกลุ่มตัวอย่างสูบบุหรี่เฉลี่ย 12.50 มวนต่อวัน หลังทดลองสูบบุหรี่     เฉลี่ย 4.56 มวนต่อวัน และพบว่าหลังการทดลองกลุ่มตัวอย่างมีแรงจูงใจในการเลิกสูบบุหรี่เพิ่มขึ้นอย่างไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ ข้อสรุปและข้อเสนอแนะ ผลวิจัยสะท้อนว่ากระบวนการสร้างแรงจูงใจฯ นี้ ช่วยให้สามีหญิงตั้งครรภ์ลดการสูบบุหรี่ลง โดย 1 ใน 5 สามารถเลิกสูบบุหรี่ได้สำเร็จ จึงควรนำมาใช้เป็นแนวทางปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการเลิกสูบบุหรี่ของสามีหญิงตั้งครรภ์ในคลินิกฝากครรภ์หรือคลินิกเลิกบุหรี่ในสถานบริการสุขภาพ โดยติดตามประเมินพฤติกรรมต่อเนื่องอย่างน้อย 6 เดือน

References

กระทรวงสาธารณสุข. แผนยุทธศาสตร์การควบคุมยาสูบแห่งชาติ ฉบับที่สาม พ.ศ. 2565 – 2570. [อินเตอร์เน็ต]. 2566 [เข้าถึงเมื่อ 10 กันยายน 2566];

เข้าถึงได้จาก: https://ddc.moph.go.th/uploads/publish/1303520220819050919.pdf

สำนักงานสถิติแห่งชาติ. การพฤติกรรมด้านสุขภาพของประชากร พ.ศ.2564. [อินเตอร์เน็ต]. 2565 [เข้าถึงเมื่อ 10 กันยายน 2566]; เข้าถึงได้จาก: http://www.nso.go.th/sites/2014/DocLib12564/report_2501_64.pdf

Ambuj Roy, Ishita Rawal, Samer Jabbour, Dorairaj Prabhakaran. Tobacco and Cardiovascular Disease: A Summary of Evidence. National Library of medicine. [Internet] 2012 [cited 2023 December 1]; Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK525170/

พิชชนันท์ อุยยานุกูล, รัศมน กัลยาศิริ. ความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องของหญิงตั้งครรภ์ที่ได้รับควันบุหรี่มือสองจากที่บ้านหรือที่ทำงานในระหว่างตั้งครรภ์. เวชศาสตร์ร่วมสมัย. [อินเตอร์เน็ต]. 2559 [เข้าถึงเมื่อ 10 กันยายน 2566]; 60(6): 689-698. เข้าถึงได้จาก: http://clmjournal.org/_fileupload/journal/8-5-9.pdf

Mery Ramadani, Budi Utomo, Endang L Achadi, Hartono Gunardi. Prenatal Secondhand Smoke Exposure: Correlation Between Nicotine in Umbilical Cord Blood and Neonatal Anthropometry. National Library of Medicine, [Inernet] 2019 [cited 2023 September 1]; 10(4): 234-239. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6711716/

K. Tanaka, M. Arakawa, Y. Miyake. Perinatal smoking exposure and risk of asthma in the first three years of life: A prospective prebirth cohort study. Allergologia et Immunopathologia. [Internet] 2020 [cited 2023 September 07]; 48(6): 530-536. Available from: https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0301054620300689

Meiqin Wu, Gareth J. Williams, Guixia Chen, Lan Zhang, Chunping Hu, Xiaotian Dai., at al. Prenatal second-hand smoke exposure and the risk of Suspected developmental coordination disorder in preschoolers: A nationwide retrospective cohort study in China. Frontiers Public Health. [Internet] 2021 [cited 2023 September 09]; Available from: https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fpubh.2022.993471/full

ศรีเกียรติ อนันต์สวัสดิ์. ผลของโปรแกรมการเลิกสูบบุหรี่ต่อพฤติกรรมการสูบบุหรี่และความตระหนักรู้เกี่ยวกับตนเองของสามีหญิงตั้งครรภ์. [อินเตอร์เน็ต]. 2555 [เข้าถึงเมื่อ 10 กันยายน 2566]; 13(1): 50-57. เข้าถึงได้จาก: file:///C:/Users/ADMIN/OneDrive/Desktop/drsaisamornc,+Journal+manager,+ch7.pdf

ศธัญญา ธิติศักดิ์. ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการช่วยเลิกบุหรี่ของหญิงตั้งครรภ์ที่มีสมาชิกครอบครัวสูบบุหรี่มารับบริการในคลินิกฝากครรภ์ โรงพยาบาลเลิดสิน. วารสารพยาบาลสภากาชาดไทย. [อินเตอร์เน็ต]. 2560 [เข้าถึงเมื่อ 10 กันยายน 2566]; 9(1): 92-106. เข้าถึงได้จาก: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/trcnj/article/view/61412

จารุวรรณ ไชยบุปผา. ผลของโปรแกรมเสริมสร้างแรงจูงใจต่อการรับรู้สมรรถนะแห่งตนและพฤติกรรมการเลิกบุหรี่ในผู้รับบริการชาย. วารสารคณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา. [อินเตอร์เน็ต]. 2561 [เข้าถึงเมื่อ 11 กันยายน 2566]; 26(4): 10-20. เข้าถึงได้จาก: https://he02.tcihaijo.org

/index.php/Nubuu/article/view/209820

กรมควบคุมโรคกระทรวงสาธารณสุข. การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพสำหรับพยาบาลผู้จัดการรายกรณีเฉพาะโรคเรื้อรัง. [อินเตอร์เน็ต]. 2560 [เข้าถึงเมื่อ 19 กันยายน 2566]; เข้าถึงได้จาก: http://thaincd.com/document/file/download/knowledge/หลักสูตรการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม.pdf

วิชชุดา มากมาย. ผลของโปรแกรมส่งเสริมการเลิกสูบบุหรี่ต่อพฤติกรรมการเลิกบุหรี่ตามรูปแบบของเพนเดอร์ในบิดา – มารดาเด็กป่วยโรคหืด. วิทยานิพน์พยาบาลศาสตร์มหาบัณฑิต จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. [อินเตอร์เน็ต]. 2560 [เข้าถึงเมื่อ 1 ธันวาคม 2566]; เข้าถึงได้จาก: https://digital.car.chula.ac.th

/cgi/viewcontent.cgi?article=2605&context=chulaetd

วาริศา แย้มศรี, วันทนา มณีศรีวงศ์กุล, อรสา พันธ์ภักดี. ผลของโปรแกรมการสัมภาษณ์เพื่อเสริมสร้างแรงจูงใจต่อพฤติกรรมการสูบบุหรี่ในผู้ที่มีปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจ. วารสารการพยาบาลสาธารณสุข, [อินเตอร์เน็ต]. 2556 [เข้าถึงเมื่อ 5 สิงหาคม 2566]; 27(3): 41-57เข้าถึงได้จาก: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/phn/article/view/48166

มูลนิธิรณรงค์เพื่อการไม่สูบบุหรี่. ขอสื่อรณรงค์-Smoke Free Zone. [อินเตอร์เน็ต]. 2560 [เข้าถึงเมื่อ 19 กันยายน 2566]; เข้าถึงได้จาก: https://www.smokefreezone.or.th/media.php

ชนิณัฐ วโรทัย, Hamann, Stephen L., สุภกร บัวสาย. ประสิทธิผลโปรแกรมการเลิกสูบบุหรี่ของสามีหญิงที่มีครรภ์ในคลินิกฝากครรภ์. [อินเตอร์เน็ต]. 2538 [เข้าถึงเมื่อ 1 สิงหาคม 2566]; เข้าถึงได้จาก: https://repository.li.mahidol.ac.th/items/2417c399-1255-4ee3-80bf-a6f0b87176b5

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2024-06-19