การพัฒนารูปแบบการป้องกันพลัดตกล้มในผู้สูงอายุ โดยการมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่าย ตำบลโคคลาน อำเภอตาพระยา จังหวัดสระแก้ว

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการ มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนารูปแบบการป้องกันพลัดตกล้มในผู้สูงอายุโดยการมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่าย ตำบลโคคลาน อำเภอตาพระยา จังหวัดสระแก้ว กลุ่มตัวอย่างประกอบด้วย ผู้สูงอายุกลุ่มติดสังคม 40 คน และผู้มีส่วนร่วมในการพัฒนา 29 คน ดำเนินการระหว่างเดือนกรกฎาคม - ธันวาคม 2567 เครื่องมือวิจัย ได้แก่ แบบสนทนากลุ่ม แบบสัมภาษณ์เชิงลึก แบบสำรวจความเสี่ยงของบ้าน แบบสอบถามพฤติกรรมการดูแลตนเอง
เพื่อป้องกันการพลัดตกหกล้ม แบบประเมินความเสี่ยงต่อการพลัดตกหกล้ม (Thai FRAT) และแบบคัดกรองความเสี่ยง (Time Up and Go Test: TUGT) วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณด้วยสถิติพรรณนา และข้อมูลเชิงคุณภาพ โดยการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการศึกษาพบว่า ผู้สูงอายุส่วนใหญ่มีความเสี่ยงต่อการพลัดตกหกล้มจากการคัดกรอง TUGT ร้อยละ 72.5 โดยมีปัญหาการมองเห็นบกพร่อง ร้อยละ 72.5 การทรงตัวบกพร่อง ร้อยละ 80.0 การใช้ยาที่ส่งผลต่อการพลัดตกหกล้ม ร้อยละ 82.5 และที่อยู่อาศัยต้องขึ้น-ลงบันได ร้อยละ 77.5 นอกจากนี้ ผลการประเมิน Thai FRAT พบว่าผู้สูงอายุ ร้อยละ 75.0 มีความเสี่ยงต่อการหกล้ม หลังจากทดลองใช้รูปแบบการป้องกันพลัดตกล้ม พบว่าผู้สูงอายุมีคะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมการดูแลตนเองสูงขึ้น อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P< 0.001) และคะแนนเฉลี่ยการคัดกรองความเสี่ยง TUGT ลดลงอย่างมีนัยสำคัญ (P< 0.001) ปัจจัยแห่งความสำเร็จของการพัฒนารูปแบบ ได้แก่ การมีเป้าหมายร่วมกันของทีม การปฏิบัติตามบทบาทที่ได้รับการประสานงานและสื่อสารกับชุมชน การเสริมสร้างองค์ความรู้แก่อาสาสมัครสาธารณสุข ผู้ดูแลผู้สูงอายุ และการมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่ายในชุมชน