ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการป้องกันโรคมาลาเรียของกลุ่มชาติพันธุ์กะเหรี่ยงในจังหวัดตาก

ผู้แต่ง

  • วัชรินทร์ คำสา คณะพยาบาลศาสตร์ วิทยาลัยนอร์ทเทิร์น

คำสำคัญ:

ปัจจัย, พฤติกรรมป้องกัน, โรคมาลาเรีย, ชาติพันธุ์กะเหรี่ยง

บทคัดย่อ

การวิจัยความสัมพันธ์เชิงทำนายนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมการป้องกันโรคมาลาเรีย และปัจจัยที่มีอิทธิผลต่อพฤติกรรมการป้องกันโรคมาลาเรีย กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ กลุ่มชาติพันธุ์กะเหรี่ยงที่อาศัยอยู่ในจังหวัดตาก จำนวน 207 คน คัดเลือกโดยวิธีการสุ่มแบบหลายขั้นตอน เครื่องมือที่ใช้เก็บรวบรวมข้อมูลเป็นแบบสัมภาษณ์ประกอบด้วย ข้อมูลพื้นฐาน ความรู้เกี่ยวกับการป้องกัน การรับรู้เกี่ยวกับการป้องกันโรค การเข้าถึงทรัพยากรที่เอื้อต่อการป้องกันโรค การสนับสนุนทางสังคม และพฤติกรรมการป้องกันโรคมาลาเรีย วิเคราะห์ข้อมูลทั่วไป โดยใช้สถิติพรรณนา และวิเคราะห์ปัจจัยที่มีอิทธิผลต่อพฤติกรรมการป้องกันโรคมาลาเรียโดยการวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณแบบขั้นตอน

ผลการวิจัย พบว่า พฤติกรรมการป้องกันโรคมาลาเรียและการรับรู้เกี่ยวกับการป้องกันโรคมาลาเรียของกลุ่มตัวอย่างอยู่ในระดับปานกลาง โดยตัวแปรการสนับสนุนทางสังคม (ß = 0.22) และตัวแปรการเข้าถึงทรัพยากรที่เอื้อต่อการป้องกันฯ (ß = 0.14) เป็นปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการป้องกันโรคมาลาเรียของกลุ่มตัวอย่างและสามารถอธิบายได้ร้อยล่ะ 22.40 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (R2 = 0.22, R2adj = 0.22, F = 7.33, p-value < 0.01) ผลการวิจัยนี้สามารถนำไปสร้างแนวปฏิบัติการตรวจเยี่ยม และป้องกันโรคไข้มาลาเรียที่มีการสนับสนุนทางสังคม และเพิ่มการเข้าถึงแหล่งทรัพยากรในชุมชนที่ช่วยให้กลุ่มชาติพันธุ์กะเหรี่ยงเข้าถึงได้ง่าย และควรทำการศึกษาเชิงคุณภาพ และคัดสรรตัวแปลที่มีความหลากหลาย เพื่อค้นพบองค์ความรู้ใหม่ในการนำมาแก้ไขปัญหาต่อไป

เอกสารอ้างอิง

กองโรคติดต่อนำโดยแมลง กรมควบคุมโรค. (2564). แนวทางเวชปฏิบัติในการรักษา ผู้ป่วยโรคไข้มาลาเรีย พ.ศ. 2564. ปทุมธานี: สำนักพิมพ์อักษรกราฟฟิคแอนด์ดีไซน์.

โครงการกำจัดโรคไข้มาลาเรียประเทศไทย. (2566). ภาพรวมผู้ป่วยมาลาเรียในประเทศไทย ปีงบประมาณ 2561-2565. สืบค้นเมื่อ 20 สิงหาคม 2566 จาก http://malaria.ddc.moph.go.th/malariaR10/index_newversion.php.

ฐิติมา ทาสุวรรณอินทร์, วรัญญา มณีรัต์, จุฑามาศ เมืองมูล, มณุเชษฐ์ มะโนธรรม และวารุณี พันธ์วงศ์. (2562). ความรู้สึกมีคุณค่าในตนเองของผู้สูงอายุกลุ่มชาติพันธุ์กะเหรี่ยงชุมชนกะเหรี่ยงรวมมิตร ตำบลแม่ยา อำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย. วารสารการพยาบาล การสาธารณสุขและการศึกษา, 20(1), 90-99.

ณัฐธยาน์ ภิรมย์สิทธิ์, จารีศรี กุลศิริปัญโญ, อรุณ นุรักษ์เข และกิตติศักดิ์ หลวงพันเทา. (2561). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการป้องกันโรคในประชาชนกลุ่มเสี่ยงโรคหัวใจและหลอดเลือด จังหวัดสุพรรณบุรี. วารสาร มฉก.วิชาการ, 22(43), 55-69.

บุญเสริม อ่วมอ่อง. (2562). พฤติกรรมการหากินของยุงพาหะนําโรคไข้มาลาเรียและการกําจัดโรคไข้มาลาเรียในจังหวัดตากประเทศไทย. วารสารควบคุมโรค, 45(2), 136-148.

พิทวัส เหล่าอุดม. (2560). ระบาดวิทยาของโรคมาลาเรียอำเภอกาบเชิงจังหวัดสุรินทร์: การวิเคราะห์ข้อมูลทุติยภูมิ ปี 2553-2557. วารสารควบคุมโรค, 43(2), 130-138.

ภานุวัฒน์ พิทักษ์ธรรมากุล, มณฑา เก่งการพานิช และศรัณญา เบญจกุล. (2566). ปัจจัยที่สัมพันธ์กับพฤติกรรม การป้องกันโรคไข้มาลาเรียของประชาชนในพื้นที่แพร่เชื้อสูง ของจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ประเทศไทย. วารสารควบคุมโรค, 49(1), 86-97.

สำนักงานโรคติดต่อนำโดยแมลง กรมควบคุมโรค. (2559). ยุทธศาสตร์การกำจัดโรคไข้มาลาเรียประเทศไทย พ.ศ. 2560-2569. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์อักษรกราฟฟิคแอนด์ดีไซน์.

สุกัญญา ผดุงวิทย์, ลดาวัณย์ อานนท์ศิริโชติ และมิรันตี แพงงา. (2567). ความรู้ ทัศนคติ และพฤติกรรมในการป้องกันควบคุมโรคไข้มาลาเรียประชาชนกลุ่มเสี่ยง บ้านช่องมะเฟือง หมู่ 12 ตำบลหนองรี อำเภอเมือง จังหวัดชลบุรี. วารสารวิชาการสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 8 จังหวัดอุดรธานี, 2(2), 28-45.

สุธีรา พูลถิน, รุ่งนิรันดร์ สุขอร่าม, สุทธิดา นิ่มศรีกุล และปิติ มงคลางกูร. (2565). การพัฒนารูปแบบการเร่งรัดกําจัดโรคมาลาเรียในพื้นที่เสี่ยงสูง กรณีศึกษา: อำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก. วารสารสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 10, 21(1), 81-94.

Green, L. W. & Kreuter, M. F. (2005). Health promotion planning: An education and environment approach (2nd ed). Toronto: Mayfield.

House, J. S. (1981). The nature of social support. In M. A. Reading (Ed.), Work stress and social Support. Mass: Addison-Wesley.

Polit, D. F. & Beck, C. T. (2012). Nursing research: Generating and assessing evidence for nursing practice (9th ed.). New York: J. B. Lippincott.

Thoits, P. A. (1982). Conceptual , methodlogical and theoretical problems in studying social support as a buffer against life stress. Journal of Health and Social Behavior, 23(2), 145-159.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2024-12-12

รูปแบบการอ้างอิง

คำสา ว. (2024). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการป้องกันโรคมาลาเรียของกลุ่มชาติพันธุ์กะเหรี่ยงในจังหวัดตาก. วารสารวิจัยการพยาบาลและการสาธารณสุข, 4(3), e269432. สืบค้น จาก https://he02.tci-thaijo.org/index.php/jnphr/article/view/269432