ผลของโปรแกรมพัฒนาความรอบรู้ด้านสุขภาพต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้สูงอายุเบาหวานชนิดที่ 2
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมพัฒนาความรอบรู้ด้านสุขภาพต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้สูงอายุเบาหวานชนิดที่ 2
รูปแบบการวิจัย: การวิจัยเชิงทดลองแบบสุ่มและมีกลุ่มควบคุม
วิธีดำเนินการวิจัย: กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไป มาตรวจที่คลินิกเบาหวาน แผนกผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลตติยภูมิขั้นสูงแห่งหนึ่งในกรุงเทพมหานครฯ จำนวน 60 ราย สุ่มแบ่งเป็น 2 กลุ่ม โดยใช้บล็อกสุ่มด้วยคอมพิวเตอร์ให้มีเพศเหมือนกัน กลุ่มควบคุม 30 รายได้รับการพยาบาลตามปกติ กลุ่มทดลอง 30 รายได้รับโปรแกรมพัฒนาความรอบรู้ด้านสุขภาพผ่านช่องทางแอปพลิเคชันไลน์เป็นเวลา 6 สัปดาห์ ใช้แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล ความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมการดูแลตนเองสำหรับผู้ป่วยเบาหวาน เก็บข้อมูลก่อนและเมื่อสิ้นสุดโปรแกรมฯ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติ Wilcoxon signed-rank test และ Mann Whitney U test
ผลการวิจัย: ก่อนการทดลอง กลุ่มควบคุม ( = 40.37, SD = 4.66) และ กลุ่มทดลอง (
= 40.27, SD = 4.93) มีพฤติกรรมการดูแลตนเองปานกลาง หลังการทดลอง กลุ่มควบคุม (
= 41.10, SD = 5.25) และกลุ่มทดลอง (
= 48.14, SD = 5.64) มีพฤติกรรมการดูแลตนเองสูง ผลการวิเคราะห์พบว่า กลุ่มทดลองหลังเข้าร่วมโปรแกรมฯ มีคะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมการดูแลตนเองสูงกว่าก่อนเข้าร่วมโปรแกรมฯ และสูงกว่าของกลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .05)
สรุปและข้อเสนอแนะ: ผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่า โปรแกรมพัฒนาความรอบรู้ด้านสุขภาพส่งผลต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้สูงอายุเบาหวาน ดังนั้น พยาบาลควรนำโปรแกรมฯ ผ่านช่องทางแอปพลิเคชันไลน์ที่พัฒนาขี้นนี้ไปใช้เพื่อพัฒนาพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้สูงอายุเบาหวานให้ดีขึ้น
Article Details
ลิขสิทธิ์: วารสารพยาบาลศาสตร์เป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ในการเผยแพร่ผลงานที่ตีพิมพ์ ห้ามผู้ใดนำบทความที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารพยาบาลศาสตร์ไปเผยแพร่ในลักษณะต่างๆ ดังต่อไปนี้ การส่งบทความไปตีพิมพ์เผยแพร่ที่อื่น การนำบทความเผยแพร่ออนไลน์ การถ่ายเอกสารบทความเพื่อกิจกรรมที่ไม่ใช่การเรียนการสอน ยกเว้นเสียแต่ได้รับอนุญาตจากวารสารพยาบาลศาสตร์
Disclaimer: เนื้อหาบทความหรือข้อคิดเห็นใดๆ ในวารสารพยาบาลศาสตร์ ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียน กองบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยและไม่มีส่วนรับผิดชอบแต่อย่างใด
เอกสารอ้างอิง
International Diabetes Federation. IDF diabetes atlas. 8th ed. Brussels: International Diabetes Federation; 2017. 150 p.
Bureau of Health Promotion, Ministry of Public Health. Non-communicable disease situation [Internet]. Nonthaburi: Bureau of Health Promotion, Ministry of Public Health; 2020 [cited 2020 Jan 31]. Available from: http://hp.anamai.moph.go.th/ewt_dl_link.php?nid=3017. (in Thai).
Suwattanakul T. Factors related to blood sugar control among diabetes mellitus type 2 patients. Journal of Health Systems Research. 2018;12(3):515-22. (in Thai).
Orem DE, Renpenning KM, Taylor SG. Nursing: concepts of practice. 6th ed. St.Louis: Mosby; 2001. 542 p.
Juntaveemueng V, Sungkachat B. Integrated self-care of diabetes patients: a case study in the Southern Thai socio-cultural context (Songkhla province). The Southern College Network Journal of Nursing and Public Health. 2014;1(3):15-35. (in Thai).
Suksatan W, Prabsangob K. Health literacy and self-care behavior in elderly with diabetes in Ratchaburi province, Thailand. International Journal of Management and Applied Science. 2016;2(11 Special 2):21-4.
Rattanawarang W, Janta W. Health literacy of self-care behaviors for blood glucose control in patients with type 2 diabetes, Chainat province. The Journal of Baromarajonani College of Nursing, Nakhon Ratchasima. 2018;24(2):34-51. (in Thai).
Moura NDS, Lopes BB, Teixeira JJD, Oriá MOB, Vieira NFC, Guedes MVC. Literacy in health and self-care in people with type 2 diabetes mellitus. Rev Bras Enferm. 2019;72(3):700-6. doi: 10.1590/0034-7167-2018-0291.
Ginggeaw S, Prasertsri N. The relationship between health literacy and health behaviors among older adults who have multi-morbidity. Nursing Journal of the Ministry of Public Health. 2016;25(3):43-54. (in Thai).
Liu Y-B, Liu L, Li Y-F, Chen Y-L. Relationship between health Literacy, health-related behaviors and health status: a survey of elderly Chinese. Int J Environ Res Public Health. 2015;12(8):9714–25. doi: 10.3390/ijerph120809714.
Pannark P, Moolsart S, Kaewprom C. The effectiveness of a program for health literacy development of the patients with uncontrolled type 2 diabetes at Bangwua district, Chachoengsao province. Nursing Journal of the Ministry of Public Health. 2017;27(3):91-106. (in Thai).
Lee SJ, Song M, Im E-O. Effect of a health literacy-considered diabetes self-management program for older adults in South Korea. Res Gerontol Nurs. 2017;10(5):215-25. doi: 10.3928/19404921-20170831-03.
Thepin K, Moolsart S, Jantacumma N. Effectiveness of a health literacy developmental program in patients with uncontrolled hypertension. Boromarajonani College of Nursing, Uttaradit Journal. 2019;11(1):197-212. (in Thai).
Nutbeam D. Health literacy as a public health goal: a challenge for contemporary health education and communication strategies into the 21st century. Health Promot Int. 2000;15(3):259-67. doi: 10.1093/heapro/15.3.259.
Nutbeam D. The evolving concept of health literacy. Soc Sci Med. 2008;67(12):2072-8. doi: 10.1016/j.socscimed.2008.09.050.
Grove SK, Burns N, Gray JR. The practice of nursing research: appraisal, synthesis, and generation of evidence. 7th ed. St. Louise, MO: Saunders; 2012. 752 p.
Borson S, Scanlan JM, Chen P, Ganguli M. The Mini-Cog as a screen for dementia: validation in a population-based sample. J Am Geriatr Soc. 2003;51(10):1451-4. doi: 10.1046/j.1532-5415.2003.51465.x.
Trongsakul S. The prevalence of undiagnosed cognitive impairment and prevalence of undiagnosed depressive mood in over 60’s with type 2 diabetes in a Thai community: a cross-sectional study [doctoral thesis]. Norwich: University of East Anglia; 2013. 277 p.
Ngamamphonnara P. Health literacy for patients with type 2 diabetes in Bangkok metropolis and perimeter [master’s thesis]. Bangkok: Chulalongkorn University; 2017. 113 p. (in Thai).
Klinprachum J. The relationships between knowledge of diabetes and social support and self-care in diabetic patients [master’s thesis]. Bangkok: Ramkhamhaeng University; 2009. 93 p. (in Thai).
Smith KH. Aging and health literacy. J Consum Health Internet. 2014;18(1):94-100. doi: 10.1080/15398285.2014.869447.
Bureau of Nutrition, Department of Health, Ministry of Public Health. Dietary guidelines to control blood sugar levels in people with diabetes and the amount of food they should eat for different energy levels. In: Full, delicious, healthy, diabetes style for those who I have diabetes without complications. 4th ed. Bangkok: Sam Charoen Panit; 2018. p.25-31. (in Thai).
Khumthong T, Potisiri W, Kaedumkoeng K. Factors influencing health literacy for people at risk of diabetes mellitus and hypertension of Uthai Thani and Ang Thong. Veridian E-Journal, Science and Technology Silpakorn University. 2016;3(6):67-85. (in Thai).
Chatngern S, Chaichanawirot U, Goanrungcharot U. Factors affecting dementia risk-reducing behaviors among older adults in Bangkok. The Journal of Boromarajonani College of Nursing, Bangkok. 2018;34(1):81-90. (in Thai).
Promkun T, Saengiamjit P, PhiromChitphong S. Self-health care behaviors of senior people in Sisaket province. Research and Development Health System Journal. 2014;7(1):133-45. (in Thai).
Phraibueng D. Stress and coping in older adult with diabetes: case study. Journal of Health and Nursing Research. 2020;36(2):286-98. (in Thai).
