ปัจจัยทำนายคุณภาพชีวิตด้านสุขภาพในผู้ป่วยภาวะโพสท์โควิด
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาอำนาจการทำนายของดัชนีมวลกาย คุณภาพการนอนหลับ ความเหนื่อยล้า และการสนับสนุนทางสังคมต่อคุณภาพชีวิตด้านสุขภาพของผู้ป่วยภาวะโพสท์โควิด
รูปแบบการวิจัย: ความสัมพันธ์เชิงทำนาย
วิธีดำเนินการวิจัย: กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้ป่วยภาวะโพสท์โควิดอายุ 18 ปีขึ้นไป ที่เข้ารับการตรวจรักษาในแผนกผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลระดับตติยภูมิสองแห่ง ในกรุงเทพมหานคร จำนวน 126 ราย เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคลและประวัติการเจ็บป่วยของผู้ป่วยภาวะโพสท์โควิด แบบประเมินคุณภาพการนอนหลับของพิตส์เบิร์ก แบบประเมินความเหนื่อยล้า แบบประเมินหลายมิติเกี่ยวกับการรับรู้การสนับสนุนทางสังคม และแบบประเมินคุณภาพชีวิตด้านสุขภาพ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติพรรณนาและการวิเคราะห์ถดถอยเชิงพหุคูณ
ผลการวิจัย: ค่าอรรถประโยชน์ของผู้ป่วยภาวะโพสท์โควิดมีค่าตั้งแต่ -1 ถึง 1 มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ .83 (SD = .10) ตัวแปรอิสระทั้งหมดสามารถร่วมกันอธิบายความแปรปรวนของคุณภาพชีวิตด้านสุขภาพในผู้ป่วยภาวะโพสท์โควิดได้ร้อยละ 68 (R2 = .68) โดยปัจจัยความเหนื่อยล้าสามารถทำนายคุณภาพชีวิตด้านสุขภาพของผู้ป่วยภาวะโพสท์โควิดได้มากที่สุด (β = .67, p < .001) รองลงมา คือ การสนับสนุนทางสังคม (β = .21, p < .001) และคุณภาพการนอนหลับ (β = - .13, p = .033)
สรุปและข้อเสนอแนะ: พยาบาลและบุคลากรสุขภาพควรมีการประเมินคุณภาพชีวิตด้านสุขภาพในผู้ป่วยภาวะโพสท์โควิด รวมทั้งประเมินปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อคุณภาพชีวิตด้านสุขภาพ ได้แก่ ความเหนื่อยล้า คุณภาพการนอนหลับ การสนับสนุนทางสังคม และวางแผนการดูแลรวมถึงสร้างโปรแกรมการพยาบาลเพื่อบรรเทาความเหนื่อยล้าหรือส่งเสริมคุณภาพการนอนหลับและการสนับสนุนทางสังคมเพื่อให้ผู้ป่วยภาวะโพสท์โควิดมีคุณภาพชีวิตด้านสุขภาพที่ดีต่อไป
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ลิขสิทธิ์: วารสารพยาบาลศาสตร์เป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ในการเผยแพร่ผลงานที่ตีพิมพ์ ห้ามผู้ใดนำบทความที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารพยาบาลศาสตร์ไปเผยแพร่ในลักษณะต่างๆ ดังต่อไปนี้ การส่งบทความไปตีพิมพ์เผยแพร่ที่อื่น การนำบทความเผยแพร่ออนไลน์ การถ่ายเอกสารบทความเพื่อกิจกรรมที่ไม่ใช่การเรียนการสอน ยกเว้นเสียแต่ได้รับอนุญาตจากวารสารพยาบาลศาสตร์
Disclaimer: เนื้อหาบทความหรือข้อคิดเห็นใดๆ ในวารสารพยาบาลศาสตร์ ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียน กองบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยและไม่มีส่วนรับผิดชอบแต่อย่างใด
เอกสารอ้างอิง
Chen C, Haupert SR, Zimmermann L, Shi X, Fritsche LG, Mukherjee B. Global prevalence of post-coronavirus disease 2019 (COVID-19) condition or long COVID: a meta-analysis and systematic review. J Infect Dis. 2022;226(9):1593-607. doi: 10.1093/infdis/jiac136.
Wangchalabovorn M, Weerametachai S, Leesri T. Prevalence of post COVID-19 conditions in SARS-CoV-2 infected patients at 3-month telephone follow-up. Regional Health Promotion Center 9 Journal. 2022;16(1):265-84. (in Thai).
Centers for Disease Control and Prevention. Long COVID [Internet]. United States of America: CDC; 2023 [cited 2023 Jul 20]. Available from: https://www.cdc.gov/covid/long-term-effects/?CDC_AAref_Val=.
Jansen EB, Orvold SN, Swan CL, Yourkowski A, Thivierge BM, Francis ME, et al. After the virus has cleared-can preclinical models be employed for long COVID research. PLoS Pathog. 2022;18(9):e1010741. doi: 10.1371/journal.ppat.1010741.
Carfì A, Bernabei R, Landi F, Gemelli Against COVID-19 Post-Acute Care Study Group. Persistent symptoms in patients after acute COVID-19. JAMA. 2020;324(6):603-5. doi: 10.1001/jama.2020.12603.
Walker S, Goodfellow H, Pookarnjanamorakot P, Murray E, Bindman J, Blandford A, et al. Impact of fatigue as the primary determinant of functional limitations among patients with post-COVID-19 syndrome: a cross-sectional observational study. BMJ Open. 2023;13(6):e069217. doi: 10.1136/bmjopen-2022-069217.
Ferrans CE, Zerwic JJ, Wilbur JE, Larson JL. Conceptual model of health-related quality of life. J Nurs Scholarsh. 2005;37(4):336-42. doi: 10.1111/j.1547-5069.2005.00058.x.
Chen K-Y, Li T, Gong F-H, Zhang J-S, Li X-K. Predictors of health-related quality of life and influencing factors for COVID-19 patients, a follow-up at one month. Front Psychiatry. 2020;11:668. doi: 10.3389/fpsyt.2020.00668.
Gamberini L, Mazzoli CA, Sintonen H, Colombo D, Scaramuzzo G, Allegri D, et al. Quality of life of COVID-19 critically ill survivors after ICU discharge: 90 days follow-up. Qual Life Res. 2021;30(10):2805-17. doi: 10.1007/s11136-021-02865-7.
Zhang L, Li T, Chen L, Wu F, Xia W, Huang M, et al. Association of sleep quality before and after SARS-CoV-2 infection with clinical outcomes in hospitalized patients with COVID-19 in China. EXCLI J. 2021;20:894-906. doi: 10.17179/excli2021-3451.
Saffari M, Sanaeinasab H, Rashidi-Jahan H, Hajiagha AP, Mahmoudi H, Al-Zaben F, et al. Determinants of health-related quality of life in Iranian patients after recovery from COVID-19: demographic influences and insomnia. Int J Public Health. 2022;11(1):220-31. doi: 10.11591/ijphs.v11i1.21039.
Priya S, Abhilash P, Naik G. Impact of fatigue on quality of life among COVID-19 survivors. International Journal of Science and Healthcare Research. 2021;6(3):327-32. doi: 10.52403/ijshr.20210756.
Moodi M, Sharifzadeh G, Baghernejad F. Evaluation of perceived social support status and quality of life in improved COVID-19 patients in Birjand, Iran. Mod Care J. 2022;19(1):e120955. doi: 10.5812/modernc.120955.
Muragod A, Nerurkar PS, Pastagia NT. Fatigue and quality of life after 2 weeks post discharge in post-COVID-19 subjects: a cross-sectional study. Indian Journal of Physical Therapy and Research. 2022;4(1):46-50. doi: 10.4103/ijptr.ijptr_14_21.
Trongsakul S, Lambert R, Clark A, Wongpakaran N, Cross J. Development of the Thai version of Mini-Cog, a brief cognitive screening test. Geriatr Gerontol Int. 2015;15(5):594-600. doi: 10.1111/ggi.12318.
National Institutes of Health. Clinical spectrum of SARS-CoV-2 infection [Internet]. United States: NIH; 2022 [cited 2023 Mar 6] Available from: https://www.covid19treatmentguidelines.nih.gov/overview/clinical-spectrum/
Jirapramukpitak T, Tanchaiswad W. Sleep disturbances among nurses of Songklanagarind hospital. Journal of the Psychiatric Association of Thailand. 1997;42(3):123-32.
FACIT Group. Functional assessment of chronic illness therapy - fatigue [Internet]. New York: FACIT; 2022 [cited 2022 Jun 10]. Available from: https://www.facit.org/measures/facit-f.
Wongpakaran N, Wongpakaran T. A revised Thai multi-dimensional scale of perceived social support. Span J Psychol. 2012;15(3):1503-9. doi: 10.5209/rev_SJOP.2012.v15.n3.39434.
Rabin R, de Charro F. EQ-5D: a measure of health status from the EuroQol Group. Ann Med. 2001; 33(5):337-43. doi: 10.3109/07853890109002087.
Pattanaphesaj J, Thavorncharoensap M, Ramos-Goñi JM, Tongsiri S, Ingsrisawang L, Teerawattananon Y. The EQ-5D-5L valuation study in Thailand. Expert Rev Pharmacoecon Outcomes Res. 2018;18(5):551-8. doi: 10.1080/14737167.2018.1494574.
Kesuma EG, Purwadi H, Putra DGS, Pranata S. Social support Improved the quality of life among COVID-19 survivors in Sumbawa. International Journal of Nursing and Health Services. 2022;5(4):319-27. doi: 10.35654/ijnhs.v5i4.605.
Qu G, Zhen Q, Wang W, Fan S, Wu Q, Zhang C, et al. Health-related quality of life of COVID-19 patients after discharge: a multicenter follow-up study. J Clin Nurs. 2021;30(11-12):1742-50. doi: 10.1111/jocn.15733.
Gil S, Gualano B, de Araújo AL, de Oliveira Júnior GN, Damiano RF, Pinna F, et al. Post-acute sequelae of SARS-CoV-2 associates with physical inactivity in a cohort of COVID-19 survivors. Sci Rep. 2023;13(1):215. doi: 10.1038/s41598-022-26888-3.
Schouborg LB, Molsted S, Lendorf ME, Hegelund MH, Ryrso CK, Sommer DH, et al. Risk factors for fatigue and impaired function eight months after hospital admission with COVID-19. Dan Med J. 2022;69(4):A08210633.
