ปัจจัยสังคมกำหนดสุขภาพในการทำนายคุณภาพชีวิตผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาอำนาจการทำนายของปัจจัยสังคมกำหนดสุขภาพ ในการทำนายคุณภาพชีวิตในผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง
รูปแบบการวิจัย: การวิจัยแบบตัดขวาง
วิธีดำเนินการวิจัย: กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังที่มาติดตามการรักษาในแผนกผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลระดับตติยภูมิแห่งหนึ่งในจังหวัดสระบุรี จำนวน 126 ราย เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล แบบสอบถามความรอบรู้ด้านสุขภาพ แบบสอบถามสิ่งแวดล้อมที่เสี่ยงต่อการกำเริบของโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง แบบสอบถามการปฏิบัติกิจกรรมทางกาย แบบสอบถามความวิตกกังวลเกี่ยวกับโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง แบบสอบถามอุปสรรคในการรับการรักษา และแบบสอบถามคุณภาพชีวิตผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และสถิติถดถอยพหุคูณแบบขั้นตอน
ผลการวิจัย: กลุ่มตัวอย่างมีคุณภาพชีวิตผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังในระดับดี ร้อยละ 69.8 ตัวแปรที่สามารถอธิบายความผันแปรของคุณภาพชีวิตผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังได้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ มีเพียง 3 ตัวแปร คือ ความวิตกกังวลเกี่ยวกับโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง (β = .43, p < .001) ความรอบรู้ด้านสุขภาพ (β = - .21, p < .01) และการปฏิบัติกิจกรรมทางกาย (β = .19, p = .013) ซึ่งสามารถร่วมกันอธิบายความผันแปรของคุณภาพชีวิตผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง ได้ร้อยละ 36.3 (adjusted R2 = .36)
สรุปและข้อเสนอแนะ: ความวิตกกังวลเกี่ยวกับโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง ความรอบรู้ด้านสุขภาพ และการปฏิบัติกิจกรรมทางกาย สามารถทำนายคุณภาพชีวิตผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังได้ พยาบาลควรส่งเสริมให้ผู้ป่วยสามารถค้นหาข้อมูลทางสุขภาพจากแหล่งข้อมูลที่เชื่อถือได้ เหมาะสมกับสภาวะของผู้ป่วย สามารถปฏิบัติกิจกรรมทางกายอย่างสม่ำเสมอ และลดความวิตกกังวลโดยให้ข้อมูลการป้องกันการกำเริบของโรค รวมทั้งการจัดการตนเองเมื่อเกิดอาการกำเริบ เพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีของผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ลิขสิทธิ์: วารสารพยาบาลศาสตร์เป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ในการเผยแพร่ผลงานที่ตีพิมพ์ ห้ามผู้ใดนำบทความที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารพยาบาลศาสตร์ไปเผยแพร่ในลักษณะต่างๆ ดังต่อไปนี้ การส่งบทความไปตีพิมพ์เผยแพร่ที่อื่น การนำบทความเผยแพร่ออนไลน์ การถ่ายเอกสารบทความเพื่อกิจกรรมที่ไม่ใช่การเรียนการสอน ยกเว้นเสียแต่ได้รับอนุญาตจากวารสารพยาบาลศาสตร์
Disclaimer: เนื้อหาบทความหรือข้อคิดเห็นใดๆ ในวารสารพยาบาลศาสตร์ ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียน กองบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยและไม่มีส่วนรับผิดชอบแต่อย่างใด
เอกสารอ้างอิง
Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease (GOLD). Global strategy for prevention, diagnosis and management of COPD: 2024 report [Internet]. Fontana, WI; Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease; 2024 [cited 2024 Jul 25]. Available from: https://goldcopd.org/2024-gold-report/.
Health Information System Development Office (HISO). The situation regarding deaths from non-communicable diseases (NCDs) in Thailand 2020 [Internet]. Nonthaburi: Strategy and Panning Dvision of Office of the Permanent Secretary Ministry of Public Health; 2020 [cited 2024 Jul 25]. Available from: https://www.hiso.or.th/thaihealthstat/analysis/10health/53_62/53_62_5.pdf.
Jones PW, Harding G, Berry P, Wiklund I, Chen W-H, Kline Leidy N. Development and first validation of the COPD Assessment Test. Eur Respir J. 2009;34(3):648-54. doi: 10.1183/09031936.00102509.
Aldhahi MI, Baattaiah BA, Nazer RI, Albarrati A. Impact of psychological factors on functional performance among patients with chronic obstructive pulmonary disease. Int J Environ Res Public Health. 2023;20(2)1285. doi: 10.3390/ijerph20021285.
Fazekas-Pongor V, Fekete M, Balazs P, Árva D, Pénzes M, Tarantini S, et al. Health-related quality of life of COPD patients aged over 40 years. Physiol Int. 2021;108(2):261-73. doi: 10.1556/2060.2021.00017.
Raddadi Y, Adib-Hajbaghery M. Health literacy and quality of life in Iranian persons with COPD. Heart Lung. 2022;54:61-7. doi: 10.1016/j.hrtlng.2022.02.009.
Ying Y, Khunthason S, Apidechkul T, Nilvarangkul K. Influencing factors of good quality of life among chronic obstructive pulmonary disease patients living in Zhejiang province, China. Sci Rep. 2024;14(1):8687. doi: 10.1038/s41598-024-59289-9.
World Health Organization. A conceptual framework for action on the social determinants of health [Internet]. Geneva: World Health Organization; 2010 [cited 2024 Jul 25]. Available from: https://www.afro.who.int/sites/default/files/2017-06/SDH_conceptual_framework_for_action.pdf.
Poureslami I, FitzGerald JM, Tregobov N, Goldstein RS, Lougheed MD, Gupta S. Health literacy in asthma and chronic obstructive pulmonary disease (COPD) care: a narrative review and future directions. Respir Res. 2022;23(1):361. doi: 10.1186/s12931-022-02290-5.
Azkan Ture D, Bhattacharya S, Demirci H, Yildiz T. Health literacy and health outcomes in chronic obstructive pulmonary disease patients: an explorative study. Front Public Health. 2022;10:846768. doi: 10.3389/fpubh.2022.846768.
Assaf EA, Badarneh A, Saifan A, Al-Yateem N. Chronic obstructive pulmonary disease patients' quality of life and its related factors: a cross-sectional study of the Jordanian population. F1000Res. 2022;11:581. doi: 10.12688/f1000research.121783.1.
Bălă G-P, Timar B, Gorun F, Motisan R, Pescaru C, Tudorache E, et al. The impact of air pollution on frequent exacerbations among COPD patients: an observational study on the population of western Romania. J Clin Med. 2022;11(15):4352. doi: 10.3390/jcm11154352.
Pothirat C, Kiatboonsri S, Chuchottaworn C. Validation of the new COPD assessment test translated into Thai in patients with chronic obstructive pulmonary disease. BMC Pulm Med. 2014;14:193. doi: 10.1186/1471-2466-14-193.
Anusak K, Matanasarawoot R, Sakarinkhul P, Jiraporncharoen W. Factors affecting an acute exacerbation among COPD patients in the emergency room, Lamphun hospital. Journal of The Department of Medical Services. 2021;46(4):67-73. (in Thai).
Kobayashi S, Chiba F, Ishida M, Satoh H, Ono M, Hanagama M, et al. Physical activity and outcomes in Japanese patients with chronic obstructive pulmonary disease: from the Ishinomaki COPD network registry. Respir Investig. 2024;62(1):107-12. doi: 10.1016/j.resinv.2023.10.007.
Keil DC, Stenzel NM, Kühl K, Vaske I, Mewes R, Rief W, et al. The impact of chronic obstructive pulmonary disease-related fears on disease-specific disability. Chron Respir Dis. 2014;11(1):31-40. doi: 10.1177/1479972313516881.
Mou Y, Shan L, Liu Y, Wang Y, He Z, Li X, et al. Risk factors for anxiety and its impacts on acute exacerbation in older patients with chronic obstructive pulmonary disease. Front Med (Lausanne). 2024;11:1340182. doi: 10.3389/fmed.2024.1340182.
Wattanakitkrileart D, Khongton W, Sumonviwat T, Dejsomritrutai W. The influence of inhaler technique, exacerbation, age, and barrier to receiving care on adherence to inhaled medications in patients with COPD. Nursing Science Journal of Thailand. 2020;38(2):74-87. (in Thai).
Adeyemi OJ, Paul R, Akinsola OO, Bouillon-Minois J-B, Arinxe GR, Arif AA. Poverty, health care access barriers, and functional limitations among individuals with chronic obstructive pulmonary disease: an 11-year cross-sectional analysis, 2008-2018. J Health Care Poor Underserved. 2023;34(2):652-72. doi: 10.1353/hpu.2023.0056.
Trongsakul S, Lambert R, Clark A, Wongpakaran N, Cross J. Development of the Thai version of Mini-Cog, a brief cognitive screening test. Geriatr Gerontol Int. 2015;15(5):594-600. doi: 10.1111/ggi.12318.
Sørensen K, Van den Broucke S, Fullam J, Doyle G, Pelikan J, Slonska Z, et al. Health literacy and public health: a systematic review and integration of definitions and models. BMC Public Health. 2012;12:80. doi: 10.1186/1471-2458-12-80.
Tanukaew D, Watanakijkrilert D, Sriyuktasuth A, Chattranukulchai P. Factors predicting medication adherence in patients with essential hypertension. Thai Red Cross Nursing Journal. 2022;15(1):127-43. (in Thai).
World Health Organization. Global recommendations on physical activity for health. Geneva: World Health Organization; 2010 [cited 2024 Jul 25]. Available from: https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/44399/9789241599979_eng.pdf?sequence=1.
Zafar M. Health-related quality of life in patients with chronic obstructive pulmonary disease in Karachi Pakistan – a cross sectional study. MAMC Journal of Medical Sciences. 2020;6(1):17-22. doi: 10.4103/mamcjms.mamcjms_92_19.
Pothirat C, Chaiwong W, Liwsrisakun C, Bumroongkit C, Deesomchok A, Theerakittikul T, et al. Influence of particulate matter during seasonal smog on quality of life and lung function in patients with chronic obstructive pulmonary disease. Int J Environ Res Public Health. 2019;16(1):106. doi: 10.3390/ijerph16010106.
