ปัจจัยทำนายภาวะซึมเศร้าในวัยรุ่น อิทธิพลของพฤติกรรมรังแก รูปแบบการเลี้ยงดู การสนับสนุนทางสังคม ความยืดหยุ่นทางจิตใจ และการมีสติ
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาปัจจัยทำนายการเกิดภาวะซึมเศร้าในวัยรุ่นตอนต้น
รูปแบบการวิจัย: การวิจัยความสัมพันธ์เชิงทำนาย
วิธีดำเนินการวิจัย: เลือกตัวอย่างแบบสะดวกจากนักเรียนมัธยมศึกษาตอนต้นจากโรงเรียนรัฐบาลจังหวัดนครพนมจำนวน 200 ราย เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล แบบประเมินพฤติกรรมรังแก แบบวัดความผูกพันบิดามารดา-บุตร แบบประเมินการรับรู้สนับสนุนทางสังคมแบบพหุมิติ แบบประเมินความแข็งแกร่งและยืดหยุ่นของชีวิต และแบบประเมินการมีสติ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและวิเคราะห์ปัจจัยทำนายโดยใช้สถิติถดถอยเชิงเส้นพหูคูณ
ผลการวิจัย: กลุ่มตัวอย่างมีภาวะซึมเศร้าคิดเป็นร้อยละ 28 และพบว่าพฤติกรรมรังแก (กลุ่มผู้ถูกรังแก: = .19, p < .001 และกลุ่มที่เป็นทั้งผู้รังแกผู้อื่นกับถูกรังแก
= .13, p < .05) รูปแบบการเลี้ยงดูแบบดูแล (
= - .23, p < .001) ความแข็งแกร่งและยืดหยุ่นของชีวิต (
= - .18, p < .001) และการมีสติ (
= - .31, p < .001) สามารถทำนายภาวะซึมเศร้าในวัยรุ่นตอนต้นได้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ และปัจจัยที่ศึกษาสามารถร่วมกันอธิบายความแปรปรวนของภาวะซึมเศร้าได้ร้อยละ 56 (R2 = .56)
สรุปและข้อเสนอแนะ: ผลการศึกษาครั้งนี้สะท้อนให้เห็นถึงความสำคัญของปัจจัยปกป้อง ได้แก่ ความแข็งแกร่งและยืดหยุ่นในชีวิต รวมถึงการมีสติ ซึ่งล้วนมีบทบาทในการลดความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะซึมเศร้าในกลุ่มวัยรุ่น องค์ความรู้ที่ได้จากการวิจัยสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการพัฒนาแนวทางการป้องกันและส่งเสริมสุขภาพจิต โดยเฉพาะในมิติเชิงปฏิบัติที่มุ่งเน้นการเสริมสร้างทักษะชีวิต การฝึกสติ การป้องกันพฤติกรรมรังแกในสถานศึกษา และการส่งเสริมทักษะการเลี้ยงดูที่เหมาะสม ทั้งนี้เพื่อเป็นกลไกในการลดและป้องกันภาวะซึมเศร้า และส่งเสริมให้วัยรุ่นมีสุขภาวะทางจิตที่มั่นคงและยั่งยืนในระยะยาว
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ลิขสิทธิ์: วารสารพยาบาลศาสตร์เป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ในการเผยแพร่ผลงานที่ตีพิมพ์ ห้ามผู้ใดนำบทความที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารพยาบาลศาสตร์ไปเผยแพร่ในลักษณะต่างๆ ดังต่อไปนี้ การส่งบทความไปตีพิมพ์เผยแพร่ที่อื่น การนำบทความเผยแพร่ออนไลน์ การถ่ายเอกสารบทความเพื่อกิจกรรมที่ไม่ใช่การเรียนการสอน ยกเว้นเสียแต่ได้รับอนุญาตจากวารสารพยาบาลศาสตร์
Disclaimer: เนื้อหาบทความหรือข้อคิดเห็นใดๆ ในวารสารพยาบาลศาสตร์ ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียน กองบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยและไม่มีส่วนรับผิดชอบแต่อย่างใด
เอกสารอ้างอิง
Choi Y, Kang S-K. A study on the key operational policies of the 2019-2023 Substance Abuse and Mental Health Service Administration (SAMHSA). J Humanit Soc Sci. 2020;11(2):2103-14. doi: 10.3390/ijerph17020438.
Chi X, Huang L, Wang J, Zhang P. The prevalence and socio-demographic correlates of depressive symptoms in early adolescents in China: differences in only child and non-only child groups. Int J Environ Res Public Health. 2020;17(2):438. doi: 10.3390/ijerph17020438.
Panyawong W, Santitadakul R, Pavasuthipaisit C. Prevalence of depression and suicidal risks in Thai adolescents: a survey in schools from 13 public health region. Journal of Mental Health Thailand. 2020;28(2):136-49. (in Thai).
Department of Mental Health, Ministry of Public Health. Annual report 2019: 1 Oct 2018-30 Sep 2019. Nonthaburi: Department of Mental Health; 2019. 255 p. (in Thai).
Noypayak P, Piyasil W, Ningsanon W, Ungthavorn P. Guideline in child health supervision. In: Chapter 4, guidelines for promoting growth and development. Bangkok: Sapphasarn; 2014. p.46-54. (in Thai).
Duan S, Duan Z, Li R, Wilson A, Wang Y, Jia Q, et al. Bullying victimization, bullying witnessing, bullying perpetration and suicide risk among adolescents: a serial mediation analysis. J Affect Disord. 2020;273:274-9. doi: 10.1016/j.jad.2020.03.143.
Guo J, Li M, Wang X, Ma S, Ma J. Being bullied and depressive symptoms in Chinese high school students: the role of social support. Psychiatry Res. 2020;284:112676. doi: 10.1016/j.psychres.2019.112676.
Jannah K, Hastuti D, Riany Y. Parenting style and depression among students: the mediating role of self-esteem. Psikohumaniora. 2022;7(1):39-50. doi: 10.21580/pjpp.v7i1.9885.
Zhao J, Wang Y. Harsh parenting and suicide ideation among Chinese adolescents: the roles of self-esteem and school social support. BMC Psychiatry. 2023;23(1):609-17. doi: 10.1186/s12888-023-05108-w.
Rakhshani T, Hamid S, Kamyab A, Kashfi SM, Khani J. The effect of parenting style on anxiety and depression in adolescent girls aged 12–16 years. Heliyon. 2022;8(11):e11478. doi: 10.1016/j.heliyon.2022.e11478.
Ringdal R, Espnes GA, Eilertsen ME, BjØrnsen HN, Moksnes UK. Social support, bullying, school-related stress and mental health in adolescence. Nord Psychol. 2020;72(4):313-30. doi: 10.1080/19012276.2019.1710240.
Liu Q, Jiang M, Li S, Yang Y. Social support, resilience, and self-esteem protect against common mental health problems in early adolescence: a nonrecursive analysis from a two-year longitudinal study. Medicine (Baltimore). 2021;100(4):e24343. doi: 10.1097/MD.0000000000024334.
Zhou ZK, Liu QQ, Niu GF, Sun XJ, Fan CY. Bullying victimization and depression in Chinese children: a moderated mediation model of resilience and mindfulness. Pers Individ Dif. 2017;104:137-42. doi: 10.1016/j.paid.2016.07.040.
Clear SJ, Zimmer-Gembeck MJ, Duffy AL, Barber BL. Internalizing symptoms and loneliness: direct effects of mindfulness and protection against the negative effects of peer victimization and exclusion. Int J Behav Dev. 2020;44(1):51-61. doi: 10.1177/0165025419876358.
Monroe SM, Simons AD. Diathesis-stress theories in the context of life stress research: implications for the depressive disorders. Psychol Bull. 1991;110(3):406-25. doi: 10.1037/0033-2909.110.3.406.
Suntornvijitr S, Hengudomsub P, Vatanasin D, Dethchaiyot P. Predicting factors of depression among secondary school students in extended educational opportunity schools. Nursing Journal of the Ministry of Public. 2018;28(2):53-66. (in Thai).
Radloff LS. The CES-D scale: a self-report depression scale for research in the general population. Appl Psychol Meas. 1977;1(3):385-401. doi: 10.1177/014662167700100306.
Trangkasombat U, Larpboonsarp V, Havanond P. CES-D as a screen for depression in adolescents. Journal of the Psychiatrist Association of Thailand. 1997;42(1):2-13. (in Thai).
Olweus D. Bully/victim problems in school. Prospects. 1996;26(2):331-59. doi: 10.1007/BF03172807.
Tapanya S. A survey of bullying among students. Chiang Mai: Department of Psychiatry, Faculty of Medicine, Chiang Mai University; 2006. 36 p. (in Thai).
Parker G, Tupling H, Brown LB. A parental bonding instrument. Br J Med Psychol. 1979;52(1):1-10. doi: 10.1111/j.2044-8341.1979.tb02487.x.
Charoensuk S. Factors influencing depression in Thai adolescents [Dissertation]. Lexington, KY: University of Kentucky; 2005. 134 p.
Zimet GD, Dahlem NW, Zimet SG, Farley GK. The multidimensional scale of perceived social support. J Pers Assess. 1988;52(1):30-41. doi: 10.1207/s15327752jpa5201_2.
Boonyamalik, P. Epidemiology of adolescent suicidal ideation: roles of perceived life, stress, depressive symptoms, and substance use [Dissertation]. Baltimore, MD: Johns Hopkins University; 2005. 422 p.
Connor KM, Davidson JR. Development of a new resilience scale: The Connor-Davidson resilience scale (CD-RISC). Depression Anxiety. 2003;18(2):76-82. doi: 10.1002/da.10113.
Vongsirimas N, Thanoi W, Klainin-Yobas P. Evaluating psychometric properties of the Connor-Davidson resilience scale (10-item CD-RISC) among university students in Thailand. Nursing Science Journal of Thailand. 2017;35(3):25-35. (in Thai).
Brown KW, Ryan RM. The benefits of being present: mindfulness and its role in psychological well-being. J Pers Soc Psychol. 2003;84(4):822-48. doi: 10.1037/0022-3514.84.4.822.
Santiwong R. Cognitive therapy based on mindfulness in caring for individuals with depression [master’s thesis]. Chonburi: Graduate School, Burapha University; 2007. (in Thai).
Chicoine J, Marcotte D, Poirier M. Bullying perpetration and victimization among adolescents: a diathesis-stress model of depressive symptoms. J Appl Dev Psychol. 2021;77:101350. doi: 10.1016/j.appdev.2021.101350.
Chen S, Li Y, Wang Y, Zhang X, Li H, Liu J. School bullying victimization and depressive symptoms among Chinese adolescents: the mediating role of sleep quality and the moderating role of physical activity. J Pediatr Nurs. 2024;76:1-8. doi: 10.1016/j.pedn.2024.07.028.
