การประเมินสุขภาพเท้าในผู้ที่เป็นโรคเบาหวานสำหรับบุคคลากรทางสุขภาพ
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
อุบัติการณ์การเกิดแผลที่เท้าในผู้ที่เป็นโรคเบาหวาน มีอัตราการเกิดเพิ่มสูงขึ้นทุกปี โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกลุ่มผู้ที่ไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ ซึ่งเป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดความเสื่อมของปลายประสาทที่เท้า ประกอบกับต่อมเหงื่อทำงานผิดปกติและมีผิวหนังแห้ง ผู้ที่เป็นโรคเบาหวานเป็นระยะเวลานานจึงเกิดบาดแผลได้ง่ายและส่วนใหญ่จะเกิดการติดเชื้อแบคทีเรียที่รุนแรงทำให้แผลหายช้า ส่งผลให้ผู้ป่วยถูกตัดขา ก่อให้เกิดความพิการอย่างถาวร ดังนั้น บุคลากรทางสุขภาพจำเป็นต้องมีความรู้และทักษะในการประเมินสุขภาพเท้า เพื่อจะช่วยป้องกันการเกิดแผลเบาหวานเรื้อรัง อีกทั้งยังช่วยลดอัตราการตัดขาจากการติดเชื้อของแผลเบาหวานที่เท้า บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอ การซักประวัติและการตรวจร่างกาย การตรวจด้วย Semmes-Weinstein monofilament (10 g) ส้อมเสียง (Tuning fork) การตรวจวัด ABI (Ankle Brachial Index) การจำแนกระดับความเสี่ยงการเกิดแผลเบาหวานที่เท้า และแนวทางการดูแลสุขภาพเท้าตามระดับความเสี่ยง การตรวจด้วยวิธีเหล่านี้จะช่วยให้บุคลากรทางสุขภาพ ประเมินภาวะเสี่ยงต่อการเกิดแผลเบาหวานได้ตั้งแต่ระยะเริ่มต้น อีกทั้งยังสะดวกปลอดภัยสามารถทำได้แม้ในที่ที่ขาดผู้เชี่ยวชาญ หรือที่หน่วยปฐมภูมิเพื่อการส่งต่อที่มีประสิทธิภาพต่อไป
Article Details
เอกสารอ้างอิง
Meetoo D. Diabetes: Complications and the economic burden. BRIT J HEALTHC MANGE. 2014; 20(2): 60-7.
IDF. The Diabetic Foot 2019 [cited 2019 16-04]. Available from: https://www.idf.org/our-activities/care-prevention/diabetic-foot.html.
Walsh J, Hoffstad O, Sullivan M, Margolis D. Association of diabetic foot ulcer and death in a population‐based cohort from the United Kingdom. Diabetic Medicine. 2016; 33(11): 1493-8.
Khunkaew S, Fernandez R, Sim J. Health-related quality of life and self-care management among people with diabetic foot ulcers in northern Thailand. SAGE Open Nursing. 2019;5:2377960819825751.
Khunkaew S, Tungpunkom P, Sim J, Fernandez RS. The Experiences of people in Northern Thailand living with Diabetic Foot Ulcers: A descriptive qualitative study. Pac Rim Int J Nurs Res. 2018; 22(4): 304-18.
Gershater MA, Pilhammar E, Apelqvist J, Alm‐Roijer C. Patient education for the prevention of diabetic foot ulcers: Interim analysis of a randomised controlled trial due to morbidity and mortality of participants. Eur Diabetes Nurs. 2011;8(3):102-7b.
Sadosky A, Schaefer C, Mann R, Bergstrom F, Baik R, Parsons B, et al. Burden of illness associated with painful diabetic peripheral neuropathy among adults seeking treatment in the US: results from a retrospective chart review and cross-sectional survey. Diabetes Metab Syndr Obes. 2013; 6:79.
Dubský M, Jirkovská A, Bem R, Fejfarová V, Skibová J, Schaper NC, et al. Risk factors for recurrence of diabetic foot ulcers: prospective follow‐up analysis in the Eurodiale subgroup. Int Wound J. 2013; 10(5): 555-61.
ADA. Microvascular complications and foot care: Standards of Medical Care in Diabetes—2019. Diabetes care. 2019; 42(Supplement 1): S124-S38.
DMTHAI. Clinical Practice Guideline for Diabetes 2017. Pathum Thani: Diabetes Association of Thailand under The Patronage of Her Royal Highness Princess Maha Chakri Sirindhorn; 2017. Thai.
Thewjitcharoen Y, Krittiyawong S, Porramatikul S, Parksook W, Chatapat L, Watchareejirachot O, et al. Outcomes of hospitalized diabetic foot patients in a multi-disciplinary team setting: Thailand's experience. J Clin Transl Endocrinol. 2014; 1(4): 187-91.
Numpoon J. The Nurse's Role in Preventing Diabetic Foot Ulcers. The Thai Red Cross College of Nursing. 2011; 4(1-3): 1-3 Thai.
Tan LS. The clinical use of the 10 g monofilament and its limitations: A review. Diabetes Res Clin PR. 2010; 90(1): 1-7.
Bakker K. Practical guidelines on the management and prevention of the diabetic foot 2011 Management and Prevention of the Diabetic Foot. Diabetes Metab Res. 2012; 28: 225-31.
Feng Y. The Semmes Weinstein monofilament examination as a screening tool for diabetic peripheral neuropathy. J Vasc Surg. 2009; 50(3): 675-82.
Schaper N, Van Netten J, Apelqvist J, Lipsky B, Bakker K, International Working Group on the Diabetic Foot (IWGDF). Prevention and management of foot problems in diabetes: A summary guidance for daily practice 2015, based on the IWGDF Guidance Documents. Diabetes/metabolism research and reviews. 2016; 32: 7-15.
Sanubboon T, Srijomkon P. Clinical practice guidelines in endocrinology. Excellence Center in Diabetes, Hormone and Metabolism: King Chulalongkorn Memoria; Hospital; 2017. Thai.
Standford medicine. Measuring and understanding the Ankle Brachial Index (ABI): Standford medicine; 2019 [cited 2019 08 April]. Available from: http://stanfordmedicine25.stanford.edu/the25/ankle.html.
Gu X, Man C, Zhang H, Fan Y. High ankle-brachial index and risk of cardiovascular or all-cause mortality: A meta-analysis. Atherosclerosis. 2019; 282: 29–36.
Khunkaew S, Fernandez R, Sim J. Health-related quality of life among adults living with diabetic foot ulcers: A meta-analysis. Qual Life Res. 2018: 1-15.
Monteiro-Soares M, Boyko E, Ribeiro J, Ribeiro I, Dinis-Ribeiro M. Risk stratification systems for diabetic foot ulcers: A systematic review. Diabetologia. 2011; 54(5): 1190-9.
Mahatthanapradir P, Leyatikul P, Kanato M. Foot-care knowledge of diabetic patients of Kukaew community Hospital, Kukaew District, UdonThani Province. SMJ. 2018;33(6):520-5 Thai.
