พฤติกรรมการเว้นช่วงการมีบุตรของมารดามุสลิม: การทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบ

บทคัดย่อ

          พฤติกรรมการเว้นช่วงการมีบุตรของมารดามุสลิมยังคงเป็นปัญหาสำคัญต่อการวางแผนครอบครัว เนื่องจากหลักคำสอนของศาสนาอิสลามที่ไม่ส่งเสริมให้คุมกำเนิด หรือหากต้องการคุมกำเนิดจะต้องเลือกใช้วิธีคุมกำเนิดที่ไม่ขัดกับหลักธรรมชาติ และไม่เป็นการทำลายชีวิต จากความเชื่อทางศาสนาที่กล่าวมาข้างต้นส่งผลให้มารดามุสลิมอาจแสดงพฤติกรรมการเว้นช่วงการมีบุตรที่แตกต่างจากสตรีกลุ่มอื่นๆ การทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อสรุปองค์ความรู้เกี่ยวกับพฤติกรรมการเว้นช่วงการมีบุตรของมารดามุสลิม ใช้แนวทางการทบทวนงานวิจัยอย่างเป็นระบบของสถาบันโจแอนนาบริกส์ โดยใช้การสืบค้นข้อมูลจากผลการศึกษาวิจัยตั้งแต่ปี พ.ศ. 2543 ถึง 2561 พบงานวิจัยที่ศึกษาเกี่ยวกับพฤติกรรมการเว้นช่วงการมีบุตรของมารดามุสลิม ทั้งหมด 4 เรื่อง ซึ่งตีพิมพ์ในต่างประเทศในปี พ.ศ. 2545, 2547, 2558 และ 2561 ผ่านคุณสมบัติการคัดเลือกตามเกณฑ์ที่กำหนด ซึ่งการศึกษาทั้งหมดเป็นแบบหาความสัมพันธ์เชิงทำนาย ระดับ 4.a จำนวน 3 เรื่อง และ 3.e จำนวน 1 เรื่อง
         ผลการทบทวนวรรณกรรมในครั้งนี้ได้แสดงให้เห็นถึงปัจจัยในด้านต่างๆ ที่มีความสัมพันธ์หรือส่งผลต่อพฤติกรรมการเว้นช่วงการมีบุตร ได้แก่ ปัจจัยด้านทัศนคติ ปัจจัยด้านความรู้ และปัจจัยด้านการรับรู้ โดยสามารถนำปัจจัยที่ได้ไปศึกษาวิจัยเพิ่มเติมในการสร้างโปรแกรมที่ส่งเสริมให้มารดามุสลิมมีพฤติกรรมการเว้นช่วงการมีบุตรที่เหมาะสมยิ่งขึ้น หรืออาจนำปัจจัยเหล่านี้มาศึกษาซ้ำในบริบทของมารดามุสลิมในประเทศไทย เนื่องจากงานวิจัยที่สืบค้นมาทบทวนวรรณกรรมในครั้งนี้เป็นงานวิจัยของต่างประเทศทั้งหมด ซึ่งบริบทของมารดามุสลิมในต่างประเทศอาจมีความแตกต่างจากมารดามุสลิมในประเทศไทย