ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความรอบรู้ด้านอนามัยสิ่งแวดล้อมและพฤติกรรมในการป้องกันฝุ่น PM 2.5 ให้แก่เด็กวัยก่อนเรียนของผู้ปกครองในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาความรอบรู้ด้านอนามัยสิ่งแวดล้อม พฤติกรรมการป้องกันฝุ่น PM 2.5 ให้เด็กวัยก่อนเรียนของผู้ปกครองในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก และศึกษาความสัมพันธ์ของปัจจัยที่เกี่ยวข้อง วิธีการ: การศึกษาเชิงวิเคราะห์แบบภาคตัดขวาง ศึกษาในผู้ปกครองของเด็กวัยก่อนเรียนที่เข้ารับบริการในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก จังหวัดพะเยา จำนวน 370 ราย ระหว่างเดือนกันยายน ถึง ธันวาคม พ.ศ. 2564 โดยการใช้แบบสอบถามที่ประยุกต์และผ่านการตรวจสอบคุณภาพ วิเคราะห์ข้อมูล
โดยสถิติเชิงพรรณนา วิเคราะห์ความสัมพันธ์โดยสถิติสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์สเปียร์แมน ผลการศึกษา: ความรอบรู้ด้านอนามัยสิ่งแวดล้อม และ พฤติกรรมการป้องกันฝุ่น PM 2.5 ให้เด็กวัยก่อนเรียนของผู้ปกครองอยู่ในระดับปานกลาง ( = 3.49, SD = .66 และ = 3.50, SD = .75 ตามลำดับ) ความรอบรู้ด้านอนามัยสิ่งแวดล้อมมีความสัมพันธ์ทางบวกกับระดับการศึกษาของผู้ปกครอง (rsp = .399, p < .001) แต่ความรอบรู้ด้านอนามัยสิ่งแวดล้อมมีความสัมพันธ์ทางลบกับอายุของผู้ปกครองและภาวะสุขภาพของเด็ก (rsp = -.271, p < .001 และ rsp = -.128, p < .05 ตามลำดับ) นอกจากนี้ยังพบว่าพฤติกรรมการป้องกันฝุ่น PM 2.5 ให้เด็กวัยก่อนเรียนของผู้ปกครองมีความสัมพันธ์ทางบวกกับความรอบรู้ด้านอนามัยสิ่งแวดล้อมและระดับการศึกษาของผู้ปกครอง (rsp = .593 และ .256, p < .001 ตามลำดับ) แต่พฤติกรรมการป้องกันฝุ่น PM 2.5 ให้เด็กวัยก่อนเรียนของผู้ปกครองมีความสัมพันธ์ทางลบกับภาวะสุขภาพของเด็กและผู้ปกครอง (rsp = -.143, p < .01 และrsp = -.118, p < .05 ตามลำดับ) สรุป: ผลการศึกษานี้ยืนยันความสัมพันธ์ทางบวกระหว่างความรอบรู้ด้านอนามัยสิ่งแวดล้อมของผู้ปกครองและพฤติกรรมการป้องกันฝุ่น PM 2.5 ให้แก่เด็กวัยก่อนเรียน ดังนั้นจึงควรพัฒนาแนวทางส่งเสริมความรอบรู้เพื่อเพิ่มทักษะให้ผู้ปกครองสามารถป้องกันผลกระทบจากฝุ่น PM 2.5 ให้บุตรหลานได้อย่างเหมาะสม
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
World Health Organization. Air pollution and child health: Prescribing clean air [Internet]. Geneva: World Health Organization; 2018 [cited 2020 Apr 4] Available from: https://www.who.int/publications/i/item/WHO-CED-PHE-18-01
Health Data Center (HDC). Medical and health archives system. [Internet]. Nonthaburi: Health Data Center; 2020 [cited 2022 Nov 4]. Available from: https://hdcservice.moph.go.th/hdc/main/index.php
Health Information System Development Office (HISO). Thai Health Stat [Internet]. Nonthaburi: Health Information System Development Office; 2022 [cited 2022 Nov 4] Available from: https://www.hiso.or.th/thaihealthstat/area/index.php?ma= 1&pf=01818101&tm=2&tp=231
Xing YF, Xu YH, Shi MH, et al. The impact of PM 2.5 on the human respiratory system. J Thorac Dis. 2016; 8(1): E69-74. doi: 10.3978/j.issn.2072-1439.2016.01.19.
Chantara S, Chotamonsak C, Wiriya W. Monitoring of open burning in Northern Thailand for assessment of air pollutant emission and transport for smoke haze management planning. [Full report].[Bangkok]: Thailand Science Research and Innovation (TSRI); 2018. 338 p. Thai.
Lelieveld J, Klingmüller K, Pozzer A, et al. Cardiovascular disease burden from ambient air pollution in Europe reassessed using novel hazard ratio functions. Eur Heart J. 2019; 40(20): 1590-6. doi: 10.1093/eurheartj/ehz135.
Thailand Clean Air Network. Clean air white paper, Thailand [Internet]. Bangkok: Thailand Clean Air Network (Thai CAN); 2019 [cited 2021 Apr 4] Available from: https://www.tei.or.th/file/library/2019-clean-air-white-paper_26.pdf
McNutt M, Dzau V. Academies’ call to action: Air pollution threatens global health. Ann Glob Health. 2019; 85(1): 145. doi: https://doi.org/10.5334/aogh.2660.
Suades-González E, Gascon M, Guxens M, et al. Air pollution and neuropsychological development: A review of the latest evidence. Endocrinology. 2015; 156(10): 3473-82. doi: 10.1210/en.2015-1403.
Braithwaite I, Zhang S, Kirkbride JB, et al. Air pollution (particulate matter) exposure and associations with depression, anxiety, bipolar, psychosis and suicide risk: A systematic review and meta-analysis. Environ Health Perspect. 2019; 127(12): 126002. doi: 10.1289/EHP4595.
Batool SH, Safdar M, Eman S. Relationship between parents’ health literacy and child health: Systematic review. Library Hi Tech. 2022; Vol. ahead-of-print No. ahead-of-print. doi: https://doi.org/10.1108/LHT-11-2021-0398.
de Buhr E, Tannen A. Parental health literacy and health knowledge, behaviours and outcomes in children: A cross-sectional survey. BMC Public Health. 2020; 20(1): 1096. doi: 10.1186/s12889-020-08881-5.
Liu S, Chiang YT, Tseng CC, et al. The theory of planned behavior to predict protective behavioral intentions against PM 2.5 in parents of young children from urban and rural Beijing, China. Int J Environ Res Public Health. 2018; 15(10): 2215. doi: 10.3390/ijerph15102215.
Intarakamhang U. Creating the situations report of environmental health literacy on preventing the health impacts from dust particulate matter of less than 2.5 micrometers (PM 2.5) of village health volunteers in ecological industrial urban areas [Internet]. Nonthaburi: Health Impact Assessment Division, Department of Health, Ministry of Public Health; 2020 [cited 2020 Apr 4]. Available from: http://bsris.swu.ac.th/upload/319381.pdf.
Gray KM. From content knowledge to community change: A review of representations of environmental health literacy. Int J Environ Res Public Health. 2018; 15(3): 466. doi: 10.3390/ijerph15030466.
Marsili D, Comba P, De Castro P. Environmental health literacy within the Italian asbestos project: Experience in Italy and Latin American contexts. Commentary. Ann Ist Super Sanita. 2015; 51(3): 180-2. doi: 10.4415/ANN_15_03_02.
Nutbeam D. Health literacy as a public health goal: A challenge for contemporary health education and communication strategies into health 21st century. Health Promot Int. 2000; 15(3): 259-67. doi: 10.1093/heapro/15.3.259.
Yamane T. Statistics: An introductory analysis, 2nd Ed. New York: Harper and Row; 1967.
Bloom BS. Handbook on formative and summative evaluation of student learning. New York: McGraw-Hill; 1971.
Burns N, Grove SK. The practice of nursing research: Appraisal, synthesis, and generation of evidence 6th ed. St. Louis, Missouri: Saunders; 2009.
Mukaka MM. Statistics corner: A guide to appropriate use of correlation coefficient in medical research. Malawi Med J.
; 24(3): 69-71.
Chumkesornkolkit P, Chaiyapan N, Boonkra S, et al. Health literacy and disease and hazard prevention behaviors of Thai people. J Hlth Sci Res. 2021; 15(3): 25-36. Thai.
Potipiti K. Health literacy of caregivers and teachers about early childhood care in the 5 th Health Region. Ratchaburi: Regional Health Promotion Center 5 Ratchaburi. 2020 [cited 2022 Nov 4] Available from: https://hpc.go.th/rcenter/index.php?mode=viewrecord&mid=20201106144727_4660&viewsinglefile=7333&setdisplayname=HL_WCC.pdf.
Lam W, Dawson A, Fowler C. The health literacy of Hong Kong Chinese parents with preschool children in seasonal influenza prevention: A multiple case study at household level. PLoS One. 2015; 10(12): e0143844. doi: 10.1371/journal.pone.0143844.
Sripaung N, Anantagulnathi P. Manual for surveillance, prevention, and control of diseases and health threats caused by PM 2.5. Nonthaburi: Division of Occupational and Environmental Diseases, Department of Disease Control, Ministry of Public Health; 2021. Thai.
Balaj M, York HW, Sripada K, et al. Parental education and inequalities in child mortality: A global systematic review and meta-analysis. Lancet. 2021; 398(10300): 608-20. doi: 10.1016/S0140-6736(21)00534-1.
Morrison AK, Glick A, Yin HS. Health literacy: Implications for child health. Pediatr Rev. 2019; 40(6): 263-77. doi: 10.1542/pir.2018-0027.
Lohmae U, Yeepaloh M, Kajornkittiya K. Factors predicting preventive behaviors of COVID–19 among guardians of preschool aged children. JPCN. 2022; 5(1): 12-25. Thai.
Lambert M, Luke J, Downey B, et al. Health literacy: Health professionals’ understandings and their perceptions of barriers that Indigenous patients encounter. BMC Health Serv Res. 2014; 14: 614 doi: https://doi.org/10.1186/s12913-014-0614-1.
