Experts’ Perspectives on a Frontier in Cancer Prevention: A Qualitative Study

Main Article Content

Soparn Potaya D.N.S
Vilaiwan Thongcharoen Ph.D.

Abstract

Cancer is a leading cause of death in Thailand. Approximately 40 % of cancer can be prevented by changing behaviors or avoiding cancer risk factors. This qualitative research aims to explore experts’ perspectives on a frontier in preventable cancers prevention. Individual, in-depth interviews with thirty experts on cancer were selected using stratified purposeful sampling. A qualitative content analysis of the data revealed that the frontier in cancer prevention was determined by seven factors, including 1) setting clear policies and goals; 2) local area data utilization; 3) reaching the target audience; 4) promoting health literacy; 5) working with the local community; 6) vaccination; and 7) monitoring, evaluating the results, and improving the plan. These findings can be used to determine strategy for cancer prevention according to needs and suitable for the context of Thailand.

Article Details

How to Cite
Potaya , S., & Thongcharoen, V. (2025). Experts’ Perspectives on a Frontier in Cancer Prevention: A Qualitative Study . Royal Thai Air Force Medical Gazette, 71(1), 31–42. retrieved from https://he02.tci-thaijo.org/index.php/rtafmg/article/view/275661
Section
Original Articles

References

World Health Organization [WHO]. Preventing cancer {Online}, 2020 Nov 3. Available from: https://www.who.int/activities/preventing-cancer>.

กองยุทธศาสตร์และแผนงาน สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข. สถิติสาธารณสุข 2564 {Online}, 2022 Dec 9. Available from: https://spd.moph.go.th/wp-content/uploads/2022/ 11/Hstatistic64.pdf)

ACTION Study Group. Catastrophic health expenditure and 12-month mortality associated with cancer in Southeast Asia: results from a longitudinal study in eight countries. BMC Med. 2015 Aug 18:13:190.

สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ. รายงานการสร้างระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ ประจำปี 2565. กรุงเทพมหานคร: ห้างหุ้นส่วนจำกัด แสงจันทร์การพิมพ์. 2566.

National Cancer Institute. Cancer in Thailand. Vol. XI 2019-2021 {Online}, 2025. Available from:https://www.nci.go.th/th/File_download/Nci%20Cancer%20Registry/Cancer%20in%20Thailand%20Vol.XI.pdf

World Health Organization [WHO]. Cancer. {Online}, 2022 Feb 3. Available from:https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/cancer

สถาบันมะเร็งแห่งชาติ กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข. แผนยุทธศาสตร์สถาบันมะเร็งแห่งชาติ พ.ศ. 2563-2565. {Online}, Available from:https://www.nci.go.th/th/Today/ download/แผนยุทธศาสตร์สถาบันมะเร็งแห่งชาติ%2063-65.pdf

สำนักงานสถิติแห่งชาติ. กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม. การสำรวจพฤติกรรมด้านสุขภาพของประชากร พ.ศ. 2564. กรุงเทพฯ: สำนักงานสถิติแห่งชาติ. 2564.

National Cancer Institute. Cancer in Thailand. Vol. IX 2013-2015. Bangkok: New Thammada Press (Thailand) Co., Ltd. 2018.

ขนิษฐา ชัยรัตนาวรรณ, ณัฐพศุตม์ ภัทธิราสินสิริ. แหล่งกำเนิด ผลกระทบและแนวทางจัดการฝุ่นละออง PM 2.5 บริเวณภาคเหนือของประเทศไทย. วารสารสมาคมนักวิจัย. 2563;25(1):461-74.

วิษณุ บาดาล. มาตรการทางกฎหมายที่ใช้ต่อการควบคุมและป้องกันมลพิษฝุ่น PM 2.5. วารสารสังคมศาสตร์เพื่อการพัฒนาท้องถิ่น มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม. 2564;5(1):297-306.

จิตรานนท์ โกสีย์รัตนาภิบาล, กิตติยา ไกรยราช. ความรู้และพฤติกรรมการป้องกันโรคพยาธิใบไม้ตับของประชากรกลุ่มเสี่ยงในจังหวัดสกลนคร. วารสารโรงพยาบาลนครพนม. 2566;10(2):1-17.

ศุภิสรา สุวรรณชาติ, ธิดารัตน์ นิ่มกระโทก. ระดับความรู้และความต้องการข้อมูลเรื่องโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่และไส้ตรงของประชาชน. วารสารสุขภาพและการพยาบาล. 2565;28(1):e257077.

สถาบันมะเร็งแห่งชาติ. หลักสูตรเสริมสร้างศักยภาพ Cancer Nurse Co-coordinator. กรุงเทพฯ: สถาบันมะเร็งแห่งชาติ. 2561.

Hsieh HF, Shannon SE. Three approaches to qualitative content analysis. Qualitative Health Research. 2005;15(9):1277-88.

Lincoln YS, Guba EG. Naturalistic Inquiry. Thousand Oaks, CA: Sage; 1985.

กมล ไชยสิทธิ์, วิทยาธร ท่อแก้ว, สุภาภรณ์ ศรีดี, ปิยะนุช จิตต์เที่ยง. นโยบายและแนวทางการดําเนินการการสื่อสารสุขภาพด้วยสื่อสังคมออนไลน์ของสถาบันมะเร็งแห่งชาติเกี่ยวกับโภชนาการในการป้องกันโรค มะเร็งในพนักงานสํานักงาน. วารสารสังคมศาสตร์และมานุษยวิทยา เชิงพุทธ. 2565;7(12):187-201.

กิตติศักดิ์ ประครองใจ, สุมัทนา กลางคาร, สมศักดิ์ ศรีภักดี. การพัฒนารูปแบบการป้องกันโรคพยาธิใบไม้ตับ แบบมีส่วนร่วม ตำบลพรสำราญ อำเภอคูเมือง จังหวัดบุรีรัมย์ วารสารวิชาการสาธารณสุขชุมชน. 2564;7(4):87-100.

สุชญา สีหะวงษ์, ศิริวรรณ อุทธา, วิริยา ลิมปิทีปราการ, อัทธยาศัย บูระพิน, วัชราภรณ์ วงศ์คูณ. การพัฒนาโปรแกรมการสร้างความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมป้องกันตนเองจากโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดีโดยชุมชนมีส่วนร่วม. วารสารการแพทย์และสาธารณสุข มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี. 2566;6(3):209-19.

ปรีชา ปิยะพันธ์. การพัฒนารูปแบบการดำเนินงานป้องกันและควบคุมโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดีโดยใช้กลไกคณะกรรมการพัฒนาคุณภาพชีวิตระดับอำเภอ อำเภออุทุมพรพิสัย จังหวัดศรีสะเกษ. วารสารสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 10 จังหวัดอุบลราชธานี. 2566; 21(1):52-68.

ธนปนันท์ อัครวีรวัฒน์, พรรณี บัญชรหัตถกิจ. การสื่อสารสุขภาพเพื่อการสร้างเสริมสุขภาพในชุมชน. วารสารสาธารณสุขแพร่เพื่อการพัฒนา. 2565;2(1):78-89.

เยาวนารถ พันธ์เพ็ง, กัญญรัตน์ หงส์วรนันท์. การสื่อสารสุขภาพผ่านสังคมเครือข่ายกับกลุ่มโรค NCDs ตามแนวคิด “สร้างนำซ่อม”. วารสารสหศาสตร์ศรีปทุมชลบุรี. 2563;6(1):56-67.

พฤกษา เกษมสารคุณ, บงกชกร หงส์สาม, กันตพิชญ์ ศักดิ์สวัสดิ์. การใช้สื่อดิจิทัลเพื่อส่งเสริมสุขภาพ. วารสารมนุษยศาสตร์ สังคมศาสตร์. 2563;37(3):162-82.

กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. คู่มือกระบวนการสร้างความรอบรู้ด้านสุขภาพในการป้องกันควบคุมโรคและภัยสุขภาพ. กรุงเทพฯ: บริษัทอาร์ เอ็น พี พี วอเทอร์ จำกัด. 2564.

ปาจรา โพธิหัง. ความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้ด้านสุขภาพกับพฤติกรรมสร้างเสริมสุขภาพและป้องกันโรคในประเทศไทย: การทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบ. วารสารคณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา. 2564;29(3):115-30.

World Health Organization [WHO]. Celebrating the power of vaccines to help prevent cancer. {Online}, 2020 Feb 4. Available from:https://www.who.int/europe/news/item/04-02-2020-celebrating-the-power-of-vaccines-to-help-prevent-cancer

European Society for Medical Oncology [ESMO]. Vaccine-preventable cancers. {Online}, 2024. Available from:https://www.esmo.org/policy/vaccine-preventable-cancers

Termrungruanglert W, Havanond P, Khemapech N, Lertmaharit S, Pongpanich S, Khorprasert C, et al. Cost and effectiveness evaluation of prophylactic HPV vaccine in developing countries. Value in Health. 2012;15:S29-S34.

กรมควบคุมโรค. แนวทางการให้บริการวัคซีนป้องกันการติดเชื้อไวรัสเอชพีวี ตามนโยบายเร่งรัด 100 วัน ของกระทรวงสาธารณสุข ฉบับปรับปรุงครั้งที่ 1 {Online}, 2566. Available from:https://ddc.moph.go.th/uploads/publish/1484620231024034508.pdf