การพยาบาลและการให้ยาระงับความรู้สึกผู้ป่วยผ่าตัดมะเร็งลิ้นและต่อมน้ำเหลือง ที่ร่วมกับการปลูกถ่ายเนื้อเยื่อจากต้นขาด้านข้าง โดยวิธีทางจุลศัลยกรรม: กรณีศึกษา

บทคัดย่อ

      วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาพยาธิสภาพ การดำเนินโรค ปัญหาภาวะแทรกซ้อน และพัฒนาแนวทางปฏิบัติทางการพยาบาลในผู้ป่วยโรคมะเร็งลิ้นที่ได้รับยาระงับความรู้สึกในการผ่าตัดที่ยุ่งยากซับซ้อน ใช้เป็นแนวทางในการวิเคราะห์ วางแผนปฏิบัติการพยาบาล และสามารถประเมินผลการพยาบาลได้อย่างมีประสิทธิภาพ แก่ผู้ป่วยผ่าตัดมะเร็งลิ้นและต่อมน้ำเหลืองที่คอ ร่วมกับการปลูกถ่ายเนื้อเยื่อจากต้นขาด้านข้าง โดยวิธีจุลศัลยกรรม

        วิธีการศึกษา: กรณีศึกษา 1 ราย เลือกแบบเฉพาะเจาะจง ในผู้ป่วยมะเร็งลิ้น ที่เข้ารับการให้ยาระงับความ รู้สึก เพื่อผ่าตัดมะเร็งลิ้นและต่อมน้ำเหลืองที่คอร่วมกับการปลูกถ่ายเนื้อเยื่อจากต้นขาด้านข้าง โดยวิธีทางจุลศัลยกรรม โดยทำการศึกษาในขณะให้การพยาบาล และการให้ยาระงับความรู้สึกผู้ป่วยดังกล่าว ในระยะก่อนให้ยาระงับความรู้สึก ขณะให้ยาระงับความรู้สึก หลังให้ยาระงับความรู้สึก และเก็บรวบรวมจากข้อมูลจากเวชระเบียนผู้ป่วย ผู้ป่วยและญาติ การปฏิบัติการพยาบาลและการให้ยาระงับความรู้สึกในห้องผ่าตัด กำหนดข้อวินิจฉัยการพยาบาลโดยใช้แนวคิดทฤษฎีการดูแลตนเองของโอเร็ม ปฏิบัติการพยาบาลตามข้อวินิจฉัยทางการพยาบาล สรุปและประเมินผลลัพธ์ทางการพยาบาล

        ผลการศึกษา: ผู้ป่วยชายไทย อายุ 49 ปี ได้รับการวินิจฉัยเป็นมะเร็งลิ้น ส่งตัวมารักษาที่โรงพยาบาลราชวิถี จากการตรวจวินิจฉัยด้วยเอกซเรย์คอมพิวเตอร์บริเวณคอ พบว่ามีเนื้องอกขนาด 5.7 x 6.2 x 7.5 cm อยู่บริเวณกลางลิ้น ออกทางด้านซ้ายของลิ้น มีการแพร่กระจายไปสู่ กระดูกไฮออยด์ อวัยวะช่องปากด้านใน และต่อมน้ำเหลืองทั้งสองข้าง แพทย์วางแผนการรักษา ด้วยการทำผ่าตัดร่วมกับรังสีรักษาหลังผ่าตัด วิสัญญีพยาบาลมีการตรวจเยี่ยมผู้ป่วยก่อนให้การระงับความรู้สึกล่วงหน้า 1 วัน ผู้ป่วยมีภาวะใส่ท่อหายใจยาก วางแผนการจัดการทางเดินหายใจร่วมกับวิสัญญีแพทย์ เลือกวิธีใส่ท่อหายใจขณะตื่น โดยใช้อุปกรณ์พิเศษช่วยในการใส่ท่อช่วยหายใจยาก Flexible Fiberoptic Bronchoscope intubation (FOBI) ผู้ป่วยได้รับการผ่าตัดลิ้นออกทั้งหมด ตัดกระดูกขากรรไกรล่างส่วนที่มีรอยโรคออก และเลาะต่อมน้ำเหลืองที่คอทั้งสองด้านออกทั้งหมด ร่วมกับการปลูกถ่ายเนื้อเยื่อจากต้นขาด้านข้าง โดยวิธีทางจุลศัลยกรรม และเจาะคอหลังผ่าตัด การผ่าตัดใช้เวลา 9 ชั่วโมง ตลอดการผ่าตัดไม่มีภาวะแทรกซ้อน เสร็จผ่าตัดย้ายผู้ป่วยไปหออภิบาลกึ่งวิกฤตโสต ศอ นาสิก ใส่เครื่องควบคุมการหายใจ ติดตามเนื้อเยื่อที่ปลูกถ่ายแดงดี ไม่ซีดคล้ำ ไม่มีภาวะแทรกซ้อนผิดปกติ ดูแลให้ผู้ป่วยนอนหันขวา 30º ป้องกันการดึงรั้งของเส้นเลือดที่ต่อใหม่

      ตรวจเยี่ยมหลังได้ยาระงับความรู้สึก ไม่มีภาวะแทรกซ้อนหลังได้ยาระงับความรู้สึก หลังผ่าตัดวันที่ 4 มีภาวะติดเชื้อจากแผลผ่าตัดจากมีรูรั่วในช่องปาก เข้าห้องผ่าตัดเพื่อทำผ่าตัด Explore neck with suture แก้ไขภาวะติดเชื้อได้ ไม่พบภาวะไข้หลังผ่าตัด ผู้ป่วยได้รับการปรึกษาจากนักโภชนาการบำบัด นักกายภาพบำบัดและนักกิจกรรม บำบัด รวมระยะเวลาเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล 1 เดือน 1 วัน จึงสามารถจำหน่ายกลับบ้าน

        สรุปผลการศึกษา: การพยาบาลผู้ป่วยโรคมะเร็งลิ้นที่มาผ่าตัดร่วมกับการปลูกถ่ายเนื้อเยื่อจากต้นขาด้านข้าง โดยวิธีทางจุลศัลยกรรม การพยาบาลและการให้ยาระงับความรู้สึก ต้องใช้กระบวนการพยาบาลตามมาตรฐานตั้งแต่ระยะก่อนผ่าตัด ขณะผ่าตัด และหลังผ่าตัดอย่างมีประสิทธิภาพ จึงจะสามารถป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นกับผู้ป่วยได้