การประยุกต์โปรแกรมการนำศาสตร์การแพทย์แผนไทยมาใช้ในการส่งเสริมพฤติกรรมสุขภาพของผู้สูงอายุที่ป่วยเป็นโรคเบาหวาน จังหวัดเพชรบุรี
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทน โรคเบาหวานเป็นโรคที่พบบ่อยในผู้สูงอายุ และสามารถทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนได้หลายประการ วัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาผลการเปลี่ยนแปลงของความรู้เรื่องอาหารตามธาตุเจ้าเรือน ความรู้เรื่องการดูแลตนเองด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทย และพฤติกรรมสุขภาพของผู้สูงอายุที่ป่วยเป็นโรคเบาหวาน ภายหลังเข้าร่วมการวิจัย วัสดุและวิธีการ การวิจัยเชิงปฏิบัติการโดยการนำศาสตร์การแพทย์แผนไทยมาใช้ในการส่งเสริมพฤติกรรมสุขภาพของผู้สูงอายุที่ป่วยเป็นโรคเบาหวาน กลุ่มตัวอย่าง จำนวน 25 คน การดำเนินการแบ่งเป็น 3 ขั้นตอนได้แก่ 1) ขั้นเตรียมการ โดยวิเคราะห์ปัญหา วางแผน และเตรียมการก่อนนำแผนไปปฏิบัติ 2) ขั้นดำเนินการวิจัย โดยจัดกิจกรรมตามโปรแกรมรวม 6 ครั้ง ครั้งที่ 1-2 เพื่อสร้างความร้เู รื่องอาหารตามธาตุเจ้าเรือนและการดูแลตนเองด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทย ด้วยวิธีการบรรยาย อภิปรายกลุ่ม ฝึกปฏิบัติ อภิปรายกลุ่มและป้ายรณรงค์ กิจกรรมครั้งที่ 3-6 เพื่อกระต้นุให้กลุ่มตัวอย่างมีพฤติกรรมสุขภาพของผู้สูงอายุที่ป่วยเป็นโรคเบาหวานที่เหมาะสม รวมถึงสะท้อนปัญหาอุปสรรคที่พบ และร่วมกันหาแนวทางแก้ไข และ 3) ขั้นประเมินผล โดยประเมินภายหลังเข้าร่วมวิจัยและประเมินระยะ 3 เดือน ภายหลังที่ได้เข้าร่วมวิจัย เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ แบบสัมภาษณ์ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน Paired Samples t-test และ Wilcoxon signed - rang test ผลการศึกษา กลุ่มตัวอย่างมีความรู้เรื่องอาหารตามธาตุเจ้าเรือน ความรู้เรื่องการดูแลตนเองด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทย และพฤติกรรมสุขภาพของผู้สูงอายุที่ป่วยเป็นโรคเบาหวาน เพิ่มขึ้นกว่าก่อนเข้าร่วมวิจัย และเพิ่มขึ้น อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.05) สรุป โปรแกรมที่ประยุกต์ศาสตร์การแพทย์แผนไทยสามารถเพิ่มความรู้ และทำให้พฤติกรรมสุขภาพของผู้สูงอายุที่ป่วยเป็นโรคเบาหวานดีขึ้น
Downloads
Article Details
บทความในวารสารนี้อยู่ภายใต้ลิขสิทธิ์ของ กรมแพทย์ทหารบก และเผยแพร่ภายใต้สัญญาอนุญาต Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0)
ท่านสามารถอ่านและใช้งานเพื่อวัตถุประสงค์ทางการศึกษา และทางวิชาการ เช่น การสอน การวิจัย หรือการอ้างอิง โดยต้องให้เครดิตอย่างเหมาะสมแก่ผู้เขียนและวารสาร
ห้ามใช้หรือแก้ไขบทความโดยไม่ได้รับอนุญาต
ข้อความที่ปรากฏในบทความเป็นความคิดเห็นของผู้เขียนเท่านั้น
ผู้เขียนเป็นผู้รับผิดชอบต่อเนื้อหาและความถูกต้องของบทความของตนอย่างเต็มที่
การนำบทความไปเผยแพร่ซ้ำในรูปแบบสาธารณะอื่นใด ต้องได้รับอนุญาตจากวารสาร
เอกสารอ้างอิง
สำนักนโยบายและยุทธศาสตร์ กระทรวงสาธารณสุข. รายงานโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง กลุ่มโรคเบาหวาน ปี พ.ศ. 2556. นนทบุรี: สำนักนโยบายและยุทธศาสตร์ กระทรวงสาธารณสุข. 2556.
สำนักงานสำรวจสุขภาพประชาชนไทย. การสำรวจภาวะสุขภาพอนามัยของประชาชนไทยโดยการตรวจ. นนทบุรี: สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข (สวรส.); 2558.
ประจักษ์ วัฒนะกูล. ข้อมูลผู้ป่วยโรคเบาหวาน และความดันโลหิตสูง จังหวัดเพชรบุรี. เพชรบุรี: กลุ่มงานควบคุมโรค สำนักงานสาธารณสุขจังหวัเพชรบุรี; 2556.
สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดเพชรบุรี. แบบรายงานการตรวจราชการ ปี 2560. เพชรบุรี: แผนการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสุข ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2560; 2560.
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลสำมะโรง. ข้อมูลตำบลสำมะโรง. เพชรบุรี: โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพ ตำบลสำมะโรง; 2554.
นุชรี อาบสุวรรณ และ นิตยา พันธุเวทย์. ประเด็นรณรงค์วันเบาหวานโลก ปี 2554 (ปีงบประมาณ 2555). นนทบุรี: สำนักโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข; 2554.
กรมพัฒนาการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก. การดูแลสุขภาพผู้สูงอายุแบบบูรณาการ. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก; 2555.
กรมพัฒนาการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก. การดูแลผู้ป่วยเบาหวานแบบผสมผสาน. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก; 2550.
Kemmis S, McTaggart R. The action research planner. Victoria: Deakin; 1988.
ธวัชชัย วรพงศธร. หลักการวิจัยทางสาธารณสุขศาสตร์. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย; 2540.
ปิ่นนเรศ กาศอุดม. ผลของโปรแกรมการส่งเสริมพฤติกรรมสุขภาพของผู้สูงอายุในเขตเทศบาลตำบลบางกะจะ อำเภอเมือง จังหวัดจันทบุรี. วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี. 2554;22,61-70.
ทัศน์วรรณ พลอุทัย และ พรรณี บัญชรหัตถกิจ. ผลของโปรแกรมการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการดูแลตนเองในผู้สูงอายุที่ป่วยเป็นโรคเบาหวานชนิดที่ 2 เพื่อควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด: กรณีศึกษาในตำบลห้วยเกิ้ง อำเภอกุมภวาปี จังหวัดอุดรธานี. ศรีนครินทร์เวชสาร. 2556;28,421-30.
เกวลิน สีใส. ประสิทธิผลของการใช้แนวปฏิบัติทางคลินิกสำหรับส่งเสริมพฤติกรรมการออกกำลังกายในผู้สูงอายุโรคเบาหวาน โรงพยาบาลพะเยา [วิทยานิพนธ์]. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่; 2554.
รัชมนภรณ์ เจริญ และคณะ. ผลของโปรแกรมพัฒนาความรู้และการมีส่วนร่วมของครอบครัวต่อพฤติกรรมสุขภาพและการควบคุมน้ำตาลในเลือดของผู้สูงอายุที่เป็นเบาหวานชนิดที่ 2. รามาธิบดีพยาบาลสาร, 2553;16,279-92.