ความรู้ในการใช้ยารักษาตนเองของนักเรียนสายการเรียนวิทยาศาสตร์ที่มาร่วมงานเปิดรั้วโรงเรียนแพทย์ของวิทยาลัยแพทยศาสตร์พระมงกุฎเกล้า

Main Article Content

กัลยกร ศิรประภาพงศ์
ปานศิริ รื่นแจ่ม
อนุพงษ์ กันธิวงค์

บทคัดย่อ

บทนำ: การใช้ยารักษาตนเองเป็นพฤติกรรมในการในการใช้ยาบรรเทาอาการที่เกิดขึ้น ซึ่งจะขึ้นกับทัศนคติและความรู้ของตัวผู้ใช้ยาเองทั้งหมด โดยพฤติกรรมนี้เกิดมากขึ้นในปัจจุบัน เด็กและวัยรุ่นส่วนใหญ่ยังขาดความรู้เรื่องการใช้ยารักษาตนเองอย่างถูกวิธี โดยในปัจจุบันมีการศึกษาเกี่ยวกับความรู้เรื่องการใช้ยาด้วยตัวเองในกลุ่มนักศึกษาเพียงเท่านั้น ยังไม่มีการศึกษาในนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย


วัตถุประสงค์: การศึกษานี้จัดทำขึ้นเพื่อประเมินระดับความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับการใช้ยารักษาตนเองของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายในสายการเรียนวิทยาศาสตร์จากทั่วประเทศ ที่มาเข้าร่วมงานเปิดรั้วโรงเรียนแพทย์ ณ วิทยาลัยแพทยศาสตร์พระมงกุฎเกล้า


วิธีการดำเนินการ: การศึกษานี้เป็นการวิจัยเชิงสำรวจแบบภาคตัดขวาง โดยมีตัวอย่าง 1000 คน ได้มาจากการสุ่มอย่างง่าย และเก็บข้อมูลโดยให้ตัวอย่างตอบแบบสอบถามด้วยตัวเอง ซึ่งประกอบด้วยคำถามแบบถูกหรือผิดทั้งหมด 10 ข้อ การวิเคราะห์ข้อมูลพื้นฐานจะใช้สถิติเชิงบรรยาย, การเปรียบเทียบค่าเฉลี่ย (T-test) และการวิเคราะห์ความแปรปรวนแบบ 2 ทาง(Two-way ANOVA) ที่ระดับนัยสำคัญ 0.05


ผลการวิจัย: จากการเก็บรวบรวมข้อมูลด้วยแบบสอบถามจากนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย ในสายการเรียนวิทยาศาสตร์ จำนวน 1000 คน ได้รับการตอบกลับมา 613 คน (ร้อยละ 61.30) มีคะแนนเฉลี่ยความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับยาที่ใช้ด้วยตัวเองเท่ากับ 5.77 ± 1.56 คะแนนจากคะแนนเต็ม 10 คะแนน โดยข้อที่มีการตอบถูกน้อยที่สุด คือ “ยาต้านการอักเสบ คือ ยาที่ออกฤทธิ์ในการฆ่าเชื้อแบคทีเรีย” ซึ่งคิดเป็นร้อยละ 19.31 นอกจากนี้จากการวิเคราะห์ความแปรปรวนแบบ 2 ทางจะเห็นว่า เพศหญิงมีคะแนนเฉลี่ยมากกว่าเพศชายอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 (M = 5.81 ± 1.55, 5.62 ± 1.61; p<0.05) โดยเมื่อวิเคราะห์ตัวแปรเพศและระดับการศึกษาร่วมกันพบว่าไม่มีผลต่อคะแนนเฉลี่ยรวมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ และจากการวิเคราะห์จะเห็นว่านักเรียนที่อาศัยอยู่ในจังหวัดกรุงเทพมหานครจะมีคะแนนเฉลี่ยมากกว่านักเรียนที่อาศัยอยู่ต่างจังหวัดที่ระดับนัยสำคัญ 0.05 (M = 6.95 ± 0.73, 5.77 ± 0.32; p<0.05)


สรุปผลการวิจัย: ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับยาที่ใช้ด้วยตัวเองของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย ในสายการเรียนวิทยาศาสตร์ ยังคงอยู่ในระดับปานกลาง แสดงให้เห็นว่าการเรียนการสอนในระดับมัธยมศึกษามีความจำเป็นที่จะต้องได้รับการพัฒนาเพิ่มเติมในด้านการให้ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับยาที่ใช้ด้วยตัวเองให้มากขึ้น


คำสำคัญ: ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับยาที่ใช้ด้วยตัวเอง, นักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายในสายการเรียนวิทยาศาสตร์

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
1.
ศิรประภาพงศ์ ก, รื่นแจ่ม ป, กันธิวงค์ อ. ความรู้ในการใช้ยารักษาตนเองของนักเรียนสายการเรียนวิทยาศาสตร์ที่มาร่วมงานเปิดรั้วโรงเรียนแพทย์ของวิทยาลัยแพทยศาสตร์พระมงกุฎเกล้า. R. Thai Army Med. J. [อินเทอร์เน็ต]. 30 ธันวาคม 2021 [อ้างถึง 7 ธันวาคม 2025];74(4):269-75. available at: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/rtamedj/article/view/251289
ประเภทบทความ
นิพนธ์ต้นฉบับ (Original Article)

เอกสารอ้างอิง

1. World Health Organization (WHO). Guidelines for the regulatory assessment of medicinal products for use in self-medication. 2000.
2. Gualano M, Bert F, Passi S, Stillo M, Galis V, Manzoli L et al. Use of self-medication among adolescents: a systematic review and meta-analysis. European Journal of Public Health. 2014;25(3):444-450.
3. Shehnaz S, Agarwal A, Khan N. A Systematic Review of Self-Medication Practices Among Adolescents. Journal of Adolescent Health. 2014;55(4):467-483.
4. Darmanin Ellul R, Cordina M, Buhagiar A, Fenech A, Mifsud J. Knowledge and sources of information about medicines among adolescents in Malta. Pharmacy Practice (Internet). 2008;6(4):178-186.
5. Stoelben S, Krappweis J, Kirch W, Rössler G. Adolescents' drug use and drug knowledge. European Journal of Pediatrics. 2000;159(8):608-614.
6. Ruiz M. Risks of Self-Medication Practices. Current Drug Safety. 2010;5(4):315-323.
7. Hughes C, McElnay J, Fleming G. Benefits and Risks of Self Medication. Drug Safety. 2001;24(14):1027-1037.
8. Aisoonphisarnkul P, Krisanapun C. [A Survey of Medication Knowledge and Self-Medication Practices among First-Year Students at Srinakharinwirot University]. Isan Journal of Pharmaceutical Sciences. 2014;10(1):42-55. Thai
9. ALBashtawy M, Batiha A, Tawalbeh L, Tubaishat A, AlAzzam M. Self-Medication Among School Students. The Journal of School Nursing. 2015;31(2):110-116.
10. Lee C, Chang F, Hsu S, Chi H, Huang L, Yeh M. Inappropriate self-medication among adolescents and its association with lower medication literacy and substance use. PLoS ONE. 2017;12(12):e0189199.
11. Bennadi D. Self-medication: A current challenge. Journal of Basic and Clinical Pharmacy. 2014;5(1):19-23.
12. Kumar N, Kanchan T, Unnikrishnan B, Rekha T, Mithra P, Kulkarni V et al. Perceptions and Practices of Self-Medication among Medical Students in Coastal South India. PLoS ONE. 2013;8(8):e72247.
13. da Silva CH, Giugliani ER. Consumption of medicines among adolescent students: a concern. J Pediatr (Rio J). 2004;80(4):326-32.