เปรียบเทียบผลลัพธ์รูปแบบการลงแผลผ่าตัดเจาะคอช่วยหายใจแบบแนวตั้งและแนวนอนด้วยการทดลองแบบสุ่มและมีกลุ่มควบคุม

บทคัดย่อ

ความสำคัญและที่มางานวิจัย

            การผ่าตัดเจาะคอช่วยหายใจใช้ในการช่วยเหลือผู้ป่วยที่ต้องใช้เครื่องช่วยหายใจเป็นเวลานาน มีปัญหาทางเดินหายใจอุดกลั้นและขับสิ่งคัดหลั่งไม่ได้ โดยปัจจุบันโสต ศอ นาสิกแพทย์นิยมลงแผลผ่าตัด 2 แบบคือแนวตั้ง(Vertical incision) และ แนวนอน (Horizontal incision) เนื่องจากการศึกษาและเปรียบเทียบผลลัพธ์ของการลงแผลผ่าตัดเจาะคอช่วยหายใจในประเทศไทยนั้นยังให้ผลที่ไม่ชัดเจน คณะผู้วิจัยจึงทำวิจัยเพื่อช่วยในการตัดสินใจเลือกรูปแบบการลงแผลผ่าตัดเจาะคอที่เหมาะสมกับผู้ป่วย

วัตถุประสงค์

เพื่อศึกษาและเปรียบเทียบผลลัพธ์ของการลงแผลผ่าตัดเจาะคอช่วยหายใจแบบแนวตั้งและแนวนอนและเพื่อศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อความสำเร็จของการเจาะคอ

รูปแบบงานวิจัย

การทดลองแบบสุ่มและมีการควบคุม (Randomized controlled trial)

วิธีดำเนินงานวิจัย

งานวิจัยนี้แบ่งอาสาสมัครจำนวน 51คน เป็น 2กลุ่ม ด้วยวิธีการสุ่มกลุ่มแรกลงแผลผ่าตัดแบบแนวตั้งและกลุ่มที่ 2 ลงแผลผ่าตัดแนวนอนแล้วเก็บข้อมูลทั่วไป ข้อมูลระหว่างการผ่าตัดและติดตามอาการที่ 7 วัน กับ 3-6เดือน

ผลการวิจัย

ผลการติดตามอาการหลังผ่าตัดอาสาสมัครจำนวน 51 ราย ที่เข้ารับการผ่าตัดเจาะคอช่วยหายใจด้วยวิธีลงแผลผ่าตัดแนวตั้ง  26 รายและลงแผลผ่าตัดแนวนอน 25 ราย พบว่าภายใน 7 วันกลุ่มที่ลงแผลผ่าตัดแนวตั้งตรวจพบเลือดออกจากแผลระดับ 2 (2.5-10 ml) 1 ราย (3.8%) และเลือดออกจากแผลระดับ 3 (10-100 ml) 1 ราย (3.8%) ซึ่งไม่พบเลือดออกจากแผลในกลุ่มที่ลงแผลแนวนอน และไม่มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ   (p=0.368). ตรวจพบการติดเชื้อบริเวณแผลผ่าตัดในกลุ่มที่ลงแผลผ่าตัดแนวนอน 1 ราย (4%) และไม่พบการติดเชื้อที่แผลผ่าตัดในกลุ่มที่ลงแผลแนวตั้ง (p=0.303) ทั้ง 2 กลุ่มตรวจพบการหายของบาดแผลผ่าตัดสมบูรณ์ 100% ส่วนผลการติดตามที่ระยะ 3-6 เดือน มีอาสาสมัครที่มาติดตามจำนวน 18 ราย ตรวจพบแผลผ่าตัดติดเชื้อ 1 ราย ในกลุ่มที่ลงแผลผ่าตัดแนวตั้ง (14.3%) (p=0.197) จากการศึกษาตัวแปรที่ส่งผลต่อความสำเร็จของการผ่าตัดเจาะคอช่วยหายใจพบว่า การจัดท่าแหงนคอช่วยลดระยะเวลาการผ่าตัดได้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ โดยค่าสัมประสิทธิ์ (coefficient) เท่ากับ -0.3026 (p=0.0309) แผลผ่าตัดที่มีขนาดใหญ่จะเพิ่มระยะเวลาการผ่าตัดโดยค่าสัมประสิทธิ์ (coefficient) เท่ากับ 0.3755 (p=0.0066)  นอกจากนี้ยังพบว่าระยะเวลาการนอนโรงพยาบาลลดลงเมื่อได้รับการผ่าตัดเจาะคอเร็วขึ้นทั้ง 2 กลุ่ม

สรุปผลการวิจัย

จากการศึกษาพบว่าตัวแปรที่มีความสัมพันธ์กับผลลัพธ์ของการผ่าตัดช่วยหายใจทั้ง 2 วิธี อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติได้แก่ การจัดท่าแหงนคอซึ่งช่วยลดระยะเวลาการผ่าตัด การลงแผลผ่าตัดใหญ่ขึ้นทำให้ระยะเวลาการผ่าตัดนานขึ้น และระยะเวลาการนอนโรงพยาบาลจะลดลงเมื่อผู้ป่วยได้รับการผ่าตัดเจาะคอเร็วขึ้น