ทักษะการคิดเชิงบริหารจัดการชีวิตในเด็กปฐมวัย: การวิเคราะห์มโนทัศน์
Article Sidebar
เผยแพร่แล้ว:
ธ.ค. 30, 2020
คำสำคัญ:
ทักษะการคิดเชิงบริหารจัดการชีวิต; เด็กปฐมวัย; การวิเคราะห์มโนทัศน์
Main Article Content
บทคัดย่อ
ทักษะการคิดเชิงบริหารจัดการชีวิต (Executive Function: EF) ถือเป็นมโนทัศน์สำคัญที่ถูกกล่าวถึงในการส่งเสริมพัฒนาการและทักษะในเด็กปฐมวัย เป็นการทำหน้าที่ของสมองส่วนหน้าในการประสานงานกับสมองส่วนอื่นๆ เพื่อการบริหารจัดการสิ่งต่างๆ ในชีวิตประจำวันตามวัยและพัฒนาการ ในปัจจุบันมีการให้ความหมาย การตีความของมโนทัศน์นี้หลากหลาย มีความคลุมเครือในวรรณกรรม การวิเคราะห์มโนทัศน์ครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อให้เกิดความชัดเจนในความหมาย คุณลักษณะสำคัญ และองค์ประกอบของมโนทัศน์ โดยใช้กระบวนการวิเคราะห์ของวอกเกอร์และเอแวนท์ร่วมกับการทบทวนวรรณกรรมแบบบูรณาการ การนำเสนอกรณีตัวอย่างและแนวทางการประยุกต์ใช้ในมโนทัศน์ ผลการวิเคราะห์พบคุณลักษณะสำคัญคือ 1) การทำหน้าที่ขั้นสูงและซับซ้อนของสมองส่วนหน้า และ 2) การประสานงานของสมองส่วนหน้ากับสมองส่วนอื่นๆ ในด้านการคิดและควบคุมพฤติกรรม ครอบคลุมด้าน 2.1) บริหารจัดการ ริเริ่ม ลงมือทำ 2.2) วางแผน กำกับติดตาม ประเมินตนเอง 2.3) ยับยั้ง ยืดหยุ่น จดจำเพื่อนำใช้งาน และ 2.4) จดจ่อใส่ใจและมุ่งเป้าหมาย ให้สามารถทำได้ สำเร็จ โดยมีองค์ประกอบ 3 กลุ่มทักษะ จำนวนรวม 9 ด้าน การนำไปประยุกต์ใช้ต้องคำนึงถึงความหมายของมโนทัศน์ ความเหมาะสมตามวัยและพัฒนาการของเด็ก การส่งเสริมทักษะดังกล่าวจึงจะเกิดประสิทธิภาพ
Article Details
รูปแบบการอ้างอิง
1.
อิ่มน้ำขาว ศ, ศิริพูล พ. ทักษะการคิดเชิงบริหารจัดการชีวิตในเด็กปฐมวัย: การวิเคราะห์มโนทัศน์. NJPH (วารสาร พ.ส.) [อินเทอร์เน็ต]. 30 ธันวาคม 2020 [อ้างถึง 27 ธันวาคม 2025];30(3):10-22. available at: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/tnaph/article/view/248438
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ
บทความและรายงานวิจัยในวารสารพยาบาลกระทรวงสาธารณสุข เป็นความคิดเห็นของ ผู้เขียน มิใช่ของคณะผู้จัดทำ และมิใช่ความรับผิดชอบของสมาคมศิษย์เก่าพยาบาลกระทรวงสาธารณสุข ซึ่งสามารถนำไปอ้างอิงได้
เอกสารอ้างอิง
1. Otero TM. Intelligence: defined as neurocognitive processing. In: Goldstein S, Princiotta D, Naglieri JA, editors. Handbook of intelligence: evolutionary theory, historical perspective, and current concepts. New York: Spinger;2015:193–208.
2. Chutabhakdikul N, Thanasetkorn P, Lertawasdatrakul O, Ruksee N. Tools development and normative criteria for assessment of executive function in early childhood. Bangkok: Institute of Molecular Biosciences, Mahidol University;2017:146-50. ( in Thai)
3. Chano J. Executive functions and early childhood development. Journal of Education Mahasarakham University 2019;13(1):7-17. (in Thai)
4. Tantitara T. Effects of using a positive discipline program on executive function in young children [Thesis]. Bangkok: Chulalongkorn University;2016. (in Thai)
5. Krongthong S. Strategies to develop the internal quality assurance system of the child development center focusing on the concept of executive functions [Dissertation]. Bangkok: Chulalongkorn University;2016. (in Thai)
6. Walker L, Avant K. Strategies for theory construction in nursing. 6th ed. Norwalk: Appleton & Lange; 2019.
7. Rangsiyanon K. Teacher and parent’s guide to development of executive function in preschooler. Bangkok: Purlungi; 2020. (in Thai)
8. Chano J. Executive functions and early childhood development. Journal of Education Mahasarakham University 2019;13(1):7-17. (in Thai)
9. Promsukkul P. Music and executive function. Veridian E-journal, Silpakorn University 2019;11(2): 1175-92. (in Thai)
10. Tantitara T. Effects of using a positive discipline program on executive function in young children [Thesis]. Bangkok: Chulalongkorn University;2016. ( in Thai )
11. Ooppakarn DA. Development of instructional process in free play activities base on tools of the mind and brain base learning approaches to enhance executive functions of kindergarteners [Dissertation]. Bangkok: Chulalongkorn University;2017. (in Thai)
12. Ruksee N. The development of a program for promoting brain skills for executive cognition through sensory integration activities in preschool children. Bangkok: Mahidol University;2018. (in Thai)
13. Thanasetkorn P, ChumchuaV, Chutabhakdikul N. The preliminary research study on the impact of the 101s: a guide to positive discipline parent training on parenting practices and preschooler’s executive function. APJRECE 2015;9(1):19-43.
14. Nakhonchai S, Jongrachen P. Development of the executive functions performance assessment instruments in preschoolers. In Graduate School, The National and International Graduate Research Conference 2017; March 10, 2017; Pote Sarasin building KhonKaen University: Graduate School Khon Kaen University; 2019. p1889-90. (in Thai)
15. Ooppakarn D, Yanachai O. What principle should we use to enhance learning development of early childhood children: “brain based learning” or “executive functions” Veridian E-Journal, Silpakorn University 2019; 11(1):1635-51. (in Thai)
16. Srinakharinwirot University. Curriculum for early childhood teacher competency development in skill development think for a successful life: EF that is compliant with the early childhood education standards. Bangkok: Srinakharinwirot University;2017. (in Thai)
17. Tamaekong A. The impacts of the I am tap program of the preschool children’s executive function skills. Journal of education faculty of education Srinakharinwirot University 2019;14(1):182-96. (in Thai)
18. Muangthong W, Kaewurai W, Onthanee A, Juntakun J. Using executive function to enhance reasoning thinking of preschool children: What teachers should not overlook. Ratchaphruek Journal 2019;18(1):20-8. (in Thai)
19. Krongthong S. Strategies to develop the internal quality assurance system of the child development center focusing on the concept of executive functions [Dissertation]. Bangkok: Chulalongkorn University 2016;15-6. (in Thai)
20. Escolano-Pérez E, Herrero-Nivela ML, Blanco-Villaseor A, Anguera MT. Systematic observation: relevance of this approach in preschool executive function assessment and association with later academic skills. Front. Psychol 2017;8:2031.
21. Williams GW, Shankar B, Klier EM, Chuang AZ, Marjiya-Villarreal SE, Nwokolo OO, Sharma A, et.al. Sensorimotor and executive function slowing in anesthesiology residents after overnight shifts. J Clin Anesth 2017;40:110-6.
22. Ferrier DE, Bassett HH, Denham, S. Relations between executive function and emotionality in preschoolers: exploring a transitive cognition-emotion linkage. Front Psychol 2014;5:487.
23. Lerner MD, Lonigan, CJ. Executive function among preschool children: unitary versus distinct abilities. J Psychopathol Behav Assess 2014; 36 (4):626-39.
24. Lonigan CJ, Lerner MD, Goodrich JM, Farrington AL, Allan DM. Executive function of Spanish-speaking language-minority preschoolers: structure and relations with early literacy skills and behavioral outcomes. J Exp Child Psychol 2016;144:46–65.
25. Hughes SO, Power TG, O’Connor TM, Orlet Fisher J. Executive functioning, emotion regulation eating self-regulation, and weight status in low-income preschool children: how do they relate? Appetite 2015;89:1-9.
26. Thanasetkorn P. Executive function and early childhood development in EF executive functions development manual for early childhood’s teacher. Bangkok: Mathichon; 2018. (in Thai)
27. Harnmathee S. Executive functions development manual for early childhood’s teacher. Bangkok: Mathichon; 2018. (in Thai)
28. Sherman EMS, Brooks BL. Behavior Rating Inventory of Executive Function-Preschool version (BRIEF-P):
test review and clinical guidelines for use. Child Neuropsychology 2010; 16 (5):503-19.
29. Achenbach T M. The child behavior checklist and related instruments. In: Maruish M E, editors. The use of psychological testing for treatment planning and outcomes assessment. Lawrence Erlbaum Associates;1999. p. 429–66.
30. Kopp B, Maldonado N, Scheffels JF, Hendel M, Lange F. A meta-analysis of relationships between measures of Wisconsin Card Sorting and intelligence. Brain Sci. 2019; 9 (12):349.
2. Chutabhakdikul N, Thanasetkorn P, Lertawasdatrakul O, Ruksee N. Tools development and normative criteria for assessment of executive function in early childhood. Bangkok: Institute of Molecular Biosciences, Mahidol University;2017:146-50. ( in Thai)
3. Chano J. Executive functions and early childhood development. Journal of Education Mahasarakham University 2019;13(1):7-17. (in Thai)
4. Tantitara T. Effects of using a positive discipline program on executive function in young children [Thesis]. Bangkok: Chulalongkorn University;2016. (in Thai)
5. Krongthong S. Strategies to develop the internal quality assurance system of the child development center focusing on the concept of executive functions [Dissertation]. Bangkok: Chulalongkorn University;2016. (in Thai)
6. Walker L, Avant K. Strategies for theory construction in nursing. 6th ed. Norwalk: Appleton & Lange; 2019.
7. Rangsiyanon K. Teacher and parent’s guide to development of executive function in preschooler. Bangkok: Purlungi; 2020. (in Thai)
8. Chano J. Executive functions and early childhood development. Journal of Education Mahasarakham University 2019;13(1):7-17. (in Thai)
9. Promsukkul P. Music and executive function. Veridian E-journal, Silpakorn University 2019;11(2): 1175-92. (in Thai)
10. Tantitara T. Effects of using a positive discipline program on executive function in young children [Thesis]. Bangkok: Chulalongkorn University;2016. ( in Thai )
11. Ooppakarn DA. Development of instructional process in free play activities base on tools of the mind and brain base learning approaches to enhance executive functions of kindergarteners [Dissertation]. Bangkok: Chulalongkorn University;2017. (in Thai)
12. Ruksee N. The development of a program for promoting brain skills for executive cognition through sensory integration activities in preschool children. Bangkok: Mahidol University;2018. (in Thai)
13. Thanasetkorn P, ChumchuaV, Chutabhakdikul N. The preliminary research study on the impact of the 101s: a guide to positive discipline parent training on parenting practices and preschooler’s executive function. APJRECE 2015;9(1):19-43.
14. Nakhonchai S, Jongrachen P. Development of the executive functions performance assessment instruments in preschoolers. In Graduate School, The National and International Graduate Research Conference 2017; March 10, 2017; Pote Sarasin building KhonKaen University: Graduate School Khon Kaen University; 2019. p1889-90. (in Thai)
15. Ooppakarn D, Yanachai O. What principle should we use to enhance learning development of early childhood children: “brain based learning” or “executive functions” Veridian E-Journal, Silpakorn University 2019; 11(1):1635-51. (in Thai)
16. Srinakharinwirot University. Curriculum for early childhood teacher competency development in skill development think for a successful life: EF that is compliant with the early childhood education standards. Bangkok: Srinakharinwirot University;2017. (in Thai)
17. Tamaekong A. The impacts of the I am tap program of the preschool children’s executive function skills. Journal of education faculty of education Srinakharinwirot University 2019;14(1):182-96. (in Thai)
18. Muangthong W, Kaewurai W, Onthanee A, Juntakun J. Using executive function to enhance reasoning thinking of preschool children: What teachers should not overlook. Ratchaphruek Journal 2019;18(1):20-8. (in Thai)
19. Krongthong S. Strategies to develop the internal quality assurance system of the child development center focusing on the concept of executive functions [Dissertation]. Bangkok: Chulalongkorn University 2016;15-6. (in Thai)
20. Escolano-Pérez E, Herrero-Nivela ML, Blanco-Villaseor A, Anguera MT. Systematic observation: relevance of this approach in preschool executive function assessment and association with later academic skills. Front. Psychol 2017;8:2031.
21. Williams GW, Shankar B, Klier EM, Chuang AZ, Marjiya-Villarreal SE, Nwokolo OO, Sharma A, et.al. Sensorimotor and executive function slowing in anesthesiology residents after overnight shifts. J Clin Anesth 2017;40:110-6.
22. Ferrier DE, Bassett HH, Denham, S. Relations between executive function and emotionality in preschoolers: exploring a transitive cognition-emotion linkage. Front Psychol 2014;5:487.
23. Lerner MD, Lonigan, CJ. Executive function among preschool children: unitary versus distinct abilities. J Psychopathol Behav Assess 2014; 36 (4):626-39.
24. Lonigan CJ, Lerner MD, Goodrich JM, Farrington AL, Allan DM. Executive function of Spanish-speaking language-minority preschoolers: structure and relations with early literacy skills and behavioral outcomes. J Exp Child Psychol 2016;144:46–65.
25. Hughes SO, Power TG, O’Connor TM, Orlet Fisher J. Executive functioning, emotion regulation eating self-regulation, and weight status in low-income preschool children: how do they relate? Appetite 2015;89:1-9.
26. Thanasetkorn P. Executive function and early childhood development in EF executive functions development manual for early childhood’s teacher. Bangkok: Mathichon; 2018. (in Thai)
27. Harnmathee S. Executive functions development manual for early childhood’s teacher. Bangkok: Mathichon; 2018. (in Thai)
28. Sherman EMS, Brooks BL. Behavior Rating Inventory of Executive Function-Preschool version (BRIEF-P):
test review and clinical guidelines for use. Child Neuropsychology 2010; 16 (5):503-19.
29. Achenbach T M. The child behavior checklist and related instruments. In: Maruish M E, editors. The use of psychological testing for treatment planning and outcomes assessment. Lawrence Erlbaum Associates;1999. p. 429–66.
30. Kopp B, Maldonado N, Scheffels JF, Hendel M, Lange F. A meta-analysis of relationships between measures of Wisconsin Card Sorting and intelligence. Brain Sci. 2019; 9 (12):349.
