ความสัมพันธ์ระหว่างความตึงเครียดทางอารมณ์ ความแตกฉานด้านสุขภาพกับพฤติกรรมควบคุมนํ้าตาลในเลือดของผู้สูงอายุ โรคเบาหวานชนิดที่ 2,Relationships between Emotional Distress, Health Literacy, and Glycemic Control Behaviors of the Elderly with Type 2 Diabetes

Abstract

ความสัมพันธ์ระหว่างความตึงเครียดทางอารมณ์ ความแตกฉาน

ด้านสุขภาพกับพฤติกรรมควบคุมนํ้าตาลในเลือดของผู้สูงอายุ

โรคเบาหวานชนิดที่ 2

นิติกุล บุญแก้ว*

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงบรรยายแบบหาความสัมพันธ์ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ ระหว่างความตึงเครียดทางอารมณ์ ความแตกฉานด้านสุขภาพกับพฤติกรรมควบคุมนํ้าตาลในเลือดของผู้สูงอายุโรคเบาหวานชนิดที่ 2 คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างโดยการสุ่มอย่างง่าย จำนวน 100 ราย จากผู้สูงอายุโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ในตำบลรังสิต และตำบลลำผักกูด อำเภอธัญบุรี จังหวัดปทุมธานี ระหว่างเดือนมีนาคมถึงกันยายน พ.ศ. 2557 รวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล ความตึงเครียดทางอารมณ์ ความแตกฉานด้านสุขภาพ และพฤติกรรมควบคุมนํ้าตาลในเลือด โดยมีค่าสัมประสิทธิ์แอลฟาของครอนบาคเท่ากับ 0.92, 0.63, และ 0.65 ตามลำดับ วิเคราะห์ความสัมพันธ์ด้วยการใช้สัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของเพียร์สัน
     ผลการศึกษาพบว่า ผู้สูงอายุโรคเบาหวานชนิดที่ 2 มีความตึงเครียดทางอารมณ์น้อย มีความแตกฉานด้านสุขภาพเพยี งพอ และมพี ฤตกิ รรมควบคุมน้ำตาลในเลือดอยู่ในระดับปานกลาง ความตึงเครียดทางอารมณ์ มีความสัมพันธ์ทางลบกับพฤติกรรมควบคุมนํ้าตาลในเลือดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r = -.28, p < .01) แต่ความแตกฉานด้านสุขภาพมีความสัมพันธ์อย่างไม่มีนัยสำคัญทางสถิติกับพฤติกรรมควบคุมนํ้าตาลในเลือด (r = .12, p = .24) ดังนั้นบุคลากรทางสุขภาพควรส่งเสริมพฤติกรรมควบคุมนํ้าตาลในเลือดโดยการลดปัญหา ทางอารมณ์ สนับสนุนบุคคลในครอบครัวเพ่อื ให้กำลังใจและดูแลช่วยเหลือผู้สูงอายุโรคเบาหวาน

คำสำคัญ : ผู้สูงอายุ โรคเบาหวานชนิดที่ 2 ความตึงเครียดทางอารมณ์ ความแตกฉานด้านสุขภาพ พฤติกรรมควบคุมนํ้าตาลในเลือด

* อาจารย์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยอีสเทิร์นเอเชีย

Relationships between Emotional Distress, Health Literacy, and Glycemic Control Behaviors of the Elderly with Type 2 Diabetes

Nitikul Boonkaew*

Abstract

     This correlational descriptive research study was designed to determine the relationships between emotional distress, health literacy, and glycemic control behaviors of the elderly with type 2 diabetes. The subjects, composed of 100 type-2 diabetic patients in Rangsit and Lampakkood subdistricts of Thanyaburi, Pathum Thani Province, were selected using simple random sampling. The data were collected between March – September, 2014 using a demographic questionnaire, Emotional distress questionnaire, Health literacy questionnaire, and Glycemic control behaviors questionnaire. Reliabilities of the questionnaires were 0.92, 0.63, and 0.65, respectively. Descriptive statistics and the Pearson’s correlation coefficient were computed for data analyses.

     The findings of this study revealed that the elderly with type 2 diabetes had emotional distress at a low level and health literacy and glycemic control behaviors at a medium level. In addition, the results showed a statistically significant negative relationship between emotional distress and glycemic control behaviors (r = -0.28, p <0.01), whereas health literacy was not statistically correlated with glycemic control behaviors (r = 0.12, p = 0.24) Therefore, health personnel should promote glycemic control behaviors by decreasing emotional problems, and promoting family caregiver support for encouraging and assisting older patients with type 2 diabetes to control their blood sugar.

Key words : Older Persons, Elderly, Type 2 Diabetes, Emotional Distress, Health literacy, Glycemic Control Behaviors

* Instructor, Faculty of Nursing, Eastern Asia University