การพยากรณ์มูลค่าการจ่ายยาสมุนไพรโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านบงใต้ จังหวัดสกลนคร

Jitlada  Thatasuk; Vadhana  Jayathavaj; Sakhon  Khamprore; Phaksachiphon Khanthong

Authors

Jitlada Thatasuk Ban Bong Tai Sub-district Health Promoting Hospital, Sakon Nakorn
Vadhana Jayathavaj Faculty of Allied Health Sciences, Pathumthani University
Sakhon Khamprore Ban Bong Tai Sub-district Health Promoting Hospital, Sakon Nakorn
Phaksachiphon Khanthong Faculty of Thai Traditional and Alternative Medicine, Ubon Ratchathani Rajabhat University

Keywords:

Grey System Theory, herbal usage value, Sub-district Health Promoting Hospital

Abstract

This descriptive study aimed to predict herbal medicine expenditures for the fiscal year 2024 using a model based on Grey System Theory. Secondary data were obtained from herbal medicine expenditure records for fiscal years 2017 to 2023, covering a total of seven years, at Ban Bong Tai Subdistrict Health Promoting Hospital, Bong Tai Subdistrict, Sawang Daen Din District, Sakon Nakhon Province. The data were analyzed using quantitative forecasting techniques, specifically time-series models. Model accuracy was validated using the Mean Absolute Percentage Error (MAPE).

An analysis of herbal medicine expenditure over the past eight fiscal years revealed that in 2016 the expenditure was more than twice that of other years; therefore, this outlier was excluded from further analysis. Applying the GM (1,1) model of Grey System Theory, the predicted expenditure for 2024 was estimated with a MAPE of 20.26 percent, indicating a satisfactory level of forecasting accuracy. The forecasted expenditure for 2024 is 229,323, representing an estimated 38.48 percent increase from 2023. This projection is consistent with the observed pattern, which displayed a saw-tooth trend of increases and decreases, with a decline in 2023 following an increase in 2022.

The findings suggest that Ban Bong Tai Subdistrict Health Promoting Hospital can utilize these predictive data to ensure adequate supplies of frequently prescribed herbal medicines, thereby supporting effective operations within the local community.

References

จิรานุช มีสุวรรณ์, กนกนาฎ อภัยภักดิ์, อารีญา หึกขุนทด, และ วัฒนา ชยธวัช. (2565). ปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมการใช้สมุนไพรในการดูแลสุขภาพตนเองของประชาชนบ้านซับตารี จังหวัดจันทบุรี. วารสารวิทยาศาสตร์สุขภาพ วิทยาลัยนครราชสีมา, 1(2), 1–13.

ประกาศคณะกรรมการการกระจายอำนาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น เรื่อง หลักเกณฑ์และขั้นตอนการถ่ายโอนภารกิจสถานีอนามัยเฉลิมพระเกียรติ 60 พรรษา นวมินทราชินี และโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลให้แก่องค์การบริหารส่วนจังหวัด. (2564, 19 ตุลาคม). ราชกิจจานุเบกษา, 138(ตอนพิเศษ 254 ง), 14–15.

ปวันรัตน์ กิจเฉลา, และ วิศรี วายุรกุล. (2565). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการสั่งจ่ายยาสมุนไพรในบัญชียาหลักแห่งชาติของแพทย์แผนปัจจุบันในจังหวัดปทุมธานี. วารสารวิจัยและพัฒนาระบบสุขภาพ, 15(2), 145–155.

มูลนิธิสาธารณสุขแห่งชาติ. (2552). คู่มือบริหารจัดการโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล. กรุงเทพฯ: บริษัท ทีคิว พี จำกัด.

ภัทรพล จึงสมเจตไพศาล. (2565). การพัฒนาต้นแบบการส่งเสริมการใช้ยาสมุนไพรในครัวเรือน (Med Kit) ในประเทศไทย. วารสารวิชาการสาธารณสุข, 28(6), 1092–1103.

ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข. (2566). ฐานข้อมูลระบบงานสถานีอนามัยและหน่วยบริการปฐมภูมิ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านบงใต้ จังหวัดสกลนคร. สืบค้นเมื่อ 3 ธันวาคม 2566, จาก ฐานข้อมูลระบบงานสถานีอนามัยและหน่วยบริการปฐมภูมิ (JHCIS).

สมเกียรติยศ วรเดช, ปุญญพัฒน์ ไชยเมล์, เรณู สะแหละ, และ ยุวดี กองมี. (2558). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อพฤติกรรมการใช้สมุนไพรในการดูแลตนเองของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านอำเภอกงหรา จังหวัดพัทลุง. วารสารวิชาการสาธารณสุข, 24(1), 50–59.

สำนักงานปลัดสำนักนายกรัฐมนตรี สำนักงานคณะกรรมการการกระจายอำนาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. (ม.ป.ป.). แนวทางดำเนินการถ่ายโอนภารกิจสถานีอนามัยเฉลิมพระเกียรติ 60 พรรษา นวมินทราชินี และโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลให้แก่องค์การบริหารส่วนจังหวัด. สืบค้นเมื่อ 14 สิงหาคม 2567, จาก https://library.md.chula.ac.th/guide/vancouver2011.pdf

ศศิกร สองคำชุม, และ วิริณธิ์ กิตติพิชัย. (2565). การจัดบริการการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือกของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล เขตสุขภาพที่ 1. วารสารกฎหมายและนโยบายสาธารณสุข, 8(2), 282–294.

โศภิษฐ์ ชุติเวทคู, และ ระพีพรรณ ฉลองสุข. (2557). ผลการบริหารเวชภัณฑ์ยาจากการปรับระบบงบประมาณยาสมุนไพรของโรงพยาบาลชุมชนในจังหวัดสุราษฎร์ธานี. วารสารไทยไภษัชยนิพนธ์, 12(1), 1–15.

อรัญญา นนทราช. (2562). การศึกษามูลค่าของสมุนไพรในชุมชน ตำบลสงเปลือย และตำบลนามน อำเภอนามน จังหวัดกาฬสินธุ์. วารสารวิชาการแพรวากาฬสินธุ์ มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์, 6(1), 85–96.

Liu, S., & Lin, Y. (2010). Grey systems theory and application. Springer.

Jayathavaj, V. (2017). Forecasting Thai traditional drugs values using Grey System Theory with fractional order buffer operator and periodic correction models. Journal of Applied Statistics and Information Technology, 2(2), 25–35.

Nguyen, N. T., Phan, V.-T., Nguyen, V. D., Le, T. H., & Pham, T. V. (2022). Forecasting the coffee consumption demand in Vietnam based on Grey Forecasting Model. Vietnam Journal of Computer Science, 9(3), 245–259.

Wei, J., Zhu, J., Huang, C., Tang, Y., Lin, X., & Mao, C. (2016, November). A novel prediction model for sales forecasting based on Grey System. In 2016 IEEE 9th International Conference on Service-Oriented Computing and Applications (SOCA) (pp. 10–15). Macau, China. https://doi.org/10.1109/SOCA.2016.13

Andrés, D. (2023). Error metrics for time series forecasting. Retrieved October 3, 2023, from https://support.microsoft.com/en-us/office/excel-functions-by-category-5f91f4e9-7b42-46d2-9bd1-63f26a86c0eb