การรอดชีพของผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดทำทางเบี่ยงหลอดเลือดหัวใจ โดยใช้เครื่องหัวใจและปอดเทียมในโรงพยาบาลของรัฐ ประเทศไทย

Main Article Content

ณิชพักตร์ เพิ่มพูนธัญญกิจ
ดร.ณัฐกมล ชาญสาธิตพร
ดร.จุฑาธิป ศีลบุตร
นพ.วิเชาว์ กอจรัญจิตต์

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้ใช้รูปแบบการศึกษาแบบย้อนหลังจากผลไปหาเหตุ เพื่อทำการประมาณค่าอัตราการรอดชีพของผู้ป่วยที่เข้ารับการผ่าตัดทำทางเบี่ยงหลอดเลือดหัวใจในโรงพยาบาลสังกัดรัฐบาลในประเทศไทย และหาปัจจัยที่ส่งผลต่อระยะเวลาการรอดชีพในระยะแรก (เสียชีวิตภายใน 30 วัน) หลังได้รับการผ่าตัด ประชากรที่ศึกษา คือ ผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดทำทางเบี่ยงหลอดเลือดหัวใจในโรงพยาบาลสังกัดรัฐบาล จากฐานข้อมูลของสมาคมศัลยแพทย์ทรวงอกแห่งประเทศไทย ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2549 ถึงวันที่ 31 ธันวาคม 2549 และติดตามสถานะการมีชีพจนถึงวันที่ 31 ธันวาคม 2554


การติดตามผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดทำทางเบี่ยงหลอดเลือดหัวใจทั้งสิ้น 1,729 ราย มีช่วงระยะเวลาติดตามการเสียชีวิตระยะแรกอยู่ระหว่าง 0-30 วัน (ค่ามัธยฐาน = 29.4) และช่วงระยะเวลาระหว่าง 0-73 เดือน (ค่ามัธยฐาน = 64.9) ผลการวิจัยในการติดตามตลอดการศึกษา พบว่าหลังผ่าตัดมีผู้ป่วยเสียชีวิตทั้งหมด 18.2% โดย 3% เสียชีวิตในระยะแรก อัตราการรอดชีพของผู้ป่วยที่ 30 วัน 12 เดือน และ 72 เดือน เท่ากับ 97%, 94%, และ 82% ตามลำดับ 85% ของผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดมีโอกาสมีชีวิตอยู่ได้ถึงเดือนที่ 47 จาก
การวิเคราะห์ Cox proportional hazard  regression พบว่า ภาวะเหนื่อยก่อนผ่าตัดระดับ 2 เป็นปัจจัยป้องกันโอกาสในการเสียชีวิต (HR 0.47) ความสามารถในการบีบตัวของหัวใจที่พอใช้และแย่ (HR: 2.52 และ 2.77 ตามลำดับ) ระยะเวลาการใช้เครื่องหัวใจและปอดเทียม (HR: 1.007) การใช้เครื่องพยุงการทำงานของหัวใจก่อนและหลังผ่าตัด (HR: 2.91 และ 13.22 ตามลำดับ) และการเกิดภาวะหัวใจล้มเหลวขึ้นใหม่หลังผ่าตัด (HR: 10.49) เป็นปัจจัยเสี่ยงต่อการเสียชีวิตในระยะแรก


ปัจจัยที่ส่งผลต่อระยะเวลาการรอดชีพในระยะแรกที่สำคัญคือภาวะที่สัมพันธ์กับหัวใจ แพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ควรตระหนักถึงการวางแผนที่รอบคอบในการประเมินความเสี่ยงและให้ข้อเสนอแนะแก่ผู้ป่วยก่อนการผ่าตัด ในระหว่างผ่าตัดและหลังผ่าตัดควรให้การรักษาด้วยความระมัดระวัง เพื่อช่วยให้โอกาสในการเสียชีวิตหลังผ่าตัดลดลง

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

Allison, P. D. (2010). Survival Analysis Using SAS: A Practical Guide (2nd ed.). Carolina: SAS Institute.
Bureau of Policy and Strategy, Office of the Permanent Secretary for Public Health, Ministry of Public Health (Thailand). (2013). Public health Statistic A.D. 2013. Bangkok: The War Veterans OrganizationWHO. (2015, October 7). Cardiovascular diseases. Retrieved from http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs317/en/index.html
eMedicineHealth. (2012, March 17). Coronary Heart Disease. Retrieved from http://www.nyheartdoc.com/coronary-artery-disease-treatment/
Filsoufi, F., Rahmanian, P. B., Castillo, J. G., Bronster, D., & Adams, D. H. (2008). Incidence, topography, predictors and long-term survival after stroke in patients undergoing coronary artery bypass grafting. The Annals of Thoracic Surger, 85, 862-70. doi:10.1016/j.athoracsur.2007.10.060
Fuster, V., O’Rourke, R. A., Walsh, R. A., & Poole-Wilson, P. (2008). Hurst’s the heart (12th ed.). China: McGraw-Hill.
Gao, G., Wu, Y., Grunkemeier, G. L., Furnary, A. P., & Starr, A. (2006). Long-term survival of patients after coronary artery bypass graft surgery: comparison of the pre-stent and post-stent eras. The Annals of Thoracic Surgery, 82, 806-10. doi:10.1016/j.athoracsur.2006.04.032
Gardner, S. C., Grunwald, G. K., Rumsfeld, J. S., Mackenzie, T., Gao, D., Perlin, J. B., . . . Shroyer, A. L. W. (2001). Risk factors for intermediate-term survival after coronary artery bypass grafting. The Annals of Thoracic Surgery, 72(6), 2033-2037. doi: 10.1016/s0003-4975(01)03217-9
Hedberg, M., Boivie, P., Engstrom, K. G. (2011). Early and delayed stroke after coronary surgery - an analysis of risk factors and the impact on short- and long-term survival. European Association for Cardio-Thoracic Surgery, 40(2), 379-87. doi:10.1016/j.ejcts.2010.11.060
National Statistic Office, Ministry of Information and Communication Technology. (2014). Statistical Yearbook Thailand 2014. [n.p.]
Naughton, C., Feneck, R. O., & Roxburgh, J. (2009). Early and late predictors of mortality following on-pump coronary artery bypass graft surgery in the elderly as compared to a younger population. European Journal of Cardio-Thoracic Surgery, 36(4), 621-627. doi: 10.1016/j.ejcts.2009.04.066
Osswald, B. R., Blackstone, E. H., Tochtermann, U., Thomas, G., Vahl, C. F., & Hagl, S. (1999). The meaning of early mortality after CABG. European Journal of Cardio-Thoracic Surgery, 15(4), 401-7. PII: S1010-7940(99)00029-9
Seldon, M. (2015, March 15). Coronary Artery Disease. Retrieved from http://www.emedicinehealth.com/coronary_heart_disease/article_em.htm
Shahian, D. M., Blackstone, E. H., Edwards, F. H., Grover, F. L., Grunkemeier, G. L., Naftel, D. C., …Peterson, E. D. (2004). Cardiac surgery risk models: a position article. The Annals of Thoracic Surgery, 78(5), 1868-77. doi:10.1016/j.athoracsur.2004.05.054
The Society of Thoracic Surgeons of Thailand. (2015, October 7). Cardiac Surgiccal Database Registry. Retrieved from: www.stst.thaigov.net
Toumpoulis, I. K., Anagnostopoulos, C. E., Chamogeorgakis, T. P., Angouras, D. C., Kariou, M. A., Swistel, D. G., & Rokkas, C. K. (2008). Impact of Early and Delayed Stroke on In-Hospital and Long-Term Mortality After Isolated Coronary Artery Bypass Grafting. The American Journal of Cardiology, 102(4), 411-417. doi: 10.1016/j.amjcard.2008.03.077
Vanky, F. B., Hakanson, E., & Svedjeholm, R. (2007). Long-term consequences of postoperative heart failure after surgery for aortic stenosis compared with coronary surgery. The Annals of Thoracic Surgery, 83(6), 2036-2043. doi: 10.1016/j.athoracsur.2007.01.031
van Straten, A. H. M., Soliman Hamad, M. A., van Zundert, A. A. J., Martens, E. J., Schonberger, J. P. A. M., & de Wolf, A. M. (2009). Preoperative renal function as a predictor of survival after coronary artery bypass grafting: Comparison with a matched general population. The Journal of Thoracic and Cardiovascular Surgery, 138(4), 971-976. doi: 10.1016/j.jtcvs.2009.05.026
Yap, C. H., Yan, B. P., Akowuah, E., Dinh, D. T., Smith, J. A., Shardey, G. C., . . . Reid, C. M. (2009). Does prior percutaneous coronary intervention adversely affect early and mid-term survival after coronary artery surgery? JACC: Cardiovascular Interventions, 2(8), 758-764. doi: 10.1016/j.jcin.2009.04.018