อิทธิพลของปัจจัยคัดสรรต่อคุณภาพชีวิตของมารดาหลังคลอด
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยเชิงบรรยายนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาระดับคุณภาพชีวิตของมารดาหลังคลอดและปัจจัยที่สามารถทำนายคุณภาพชีวิตของมารดาหลังคลอด กลุ่มตัวอย่างเป็นมารดาหลังคลอด 6 สัปดาห์ที่มารับบริการตรวจหลังคลอดที่โรงพยาบาลรามาธิบดี ระหว่างเดือนมีนาคม ถึง เดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2558 จำนวน 110 ราย คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเฉพาะเจาะจงตามคุณสมบัติที่กำหนด คือ ไม่มีโรคเรื้อรังและภาวะแทรกซ้อนในระยะตั้งครรภ์ คลอด และหลังคลอด คลอดทารกครบกำหนด ทารกไม่มีความพิการแต่กำเนิด และไม่มีภาวะแทรกซ้อนหลังคลอด และสามารถอ่าน เขียนและพูดภาษาไทยได้ เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล แบบสอบถามการรบกวนการนอนหลับ แบบประเมินความวิตกกังวลขณะเผชิญ แบบวัดความสำเร็จในการดำรงบทบาทมารดา แบบวัดการสนับสนุนทางสังคม และเครื่องชี้วัดคุณภาพชีวิต วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา สถิติสหสัมพันธ์เพียร์สัน และสถิติการถดถอยพหุคูณแบบขั้นตอน
ผลการวิจัยพบว่า มารดาหลังคลอดมีคุณภาพชีวิตอยู่ในระดับดีร้อยละ 54.5 และระดับปานกลางร้อยละ 45.5 ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อคุณภาพชีวิตของมารดาหลังคลอด คือ การสนับสนุนทางสังคม ความวิตกกังวล และการแสดงบทบาทการเป็นมารดา โดยสามารถร่วมกันอธิบายความแปรปรวนคุณภาพชีวิตของมารดาหลังคลอดได้ร้อยละ 72.8
อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .05)
ผลการศึกษานี้มีข้อเสนอแนะว่า ควรส่งเสริมให้มารดาหลังคลอดได้รับการสนับสนุนทางสังคม เปิดโอกาสให้มารดาหลังคลอดระบายความวิตกกังวลที่เกิดขึ้น ในระยะหลังคลอด และสนับสนุนให้มารดาหลังคลอดแสดงบทบาทการเป็นมารดาอย่างเหมาะสม
Article Details
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในวชิรสารการพยาบาลถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรง ซึ่งกองบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ ทั้งสิ้น
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวชิรสารการพยาบาล ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวชิรสารการพยาบาล หากบุคคลใดหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อกระทำการใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักอักษรจากวชิรสารการพยาบาลก่อนเท่านั้น
References
วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยมหิดล.
ปราณี พงศ์ไพบูลย์. (2550). การพยาบาลระยะหลังคลอด.กรุงเทพฯ: พิมพ์ดี.
พรทิพย์ วงศ์วิเศษสิริกุล. (2540). ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยส่วนบุคคล สัมพันธภาพระหว่างคู่สมรส
แรงสนับสนุนทางสังคม ความรู้สึกมีคุณค่าในตนเอง การปรับเปลี่ยนบทบาทเป็นมารดากับอาการวิตกกังวลและซึมเศร้าภายหลังคลอดในมารดาที่มีบุตรคนแรก. วิทยานิพนธ์ปริญญาพยาบาลศาสตรดุษฎีบัณฑิต, มหาวิทยาลัยมหิดล
ศรีสมร ภูมนสกุล และกอบกุล พันธ์เจริญวรกุล. (2546). แบบวัดความสำเร็จในการดำรงบทบาทมารดาและการทดสอบคุณสมบัติทางด้านการวัด. วารสารพยาบาลศาสตร์, 21(3), 36-47.
สุวัฒน์ มหัตนิรันดร์กุล, วิระวรรณ ตันติพิวัฒนสกุล และวนิดา พุ่มไพศาลชัย. (2545). เครื่องชี้วัดคุณภาพชีวิตของ องค์การอนามัยโลกชุดย่อ ฉบับภาษาไทย (WHOQOL–BREF–THAI). เชียงใหม่: โรงพยาบาลสวนปรุง กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข.
Ahn, S., & Youngblut, J. M. (2007). Predictors of women's postpartum health status in the first 3 months after childbirth. Asian nursing research, 1(2), 136-146.
Akyn, B., Ege, E., Kocoalu, D., Demiroren, N., & Yylmaz, S. (2009). Quality of life and related factors in women, aged 15–49 in the 12-month post-partum period in Turkey. Journal of Obstetrics and Gynaecology Research, 35(1), 86-93.
Bahrami, N., Karimian, Z., Bahrami, S. & Bolbolhaghighi, N. (2014). Comparing the postpartum quality of life between six to eight weeks and twelve to fourteen weeks after delivery in Iran. Iranian Red Crescent Medical Journal, 16(7), 1-5.
Cheng, C. Y., & Li, Q. (2008). Integrative review of research on general health status and prevalence of common physical health conditions of women after childbirth. Women's Health Issues, 18, 267-280.
Choi, S. Y., Gu, H. J., & Ryu, E. J. (2011). Effects of fatigue and postpartum depression on maternal perceived quality of life (MAPP-QOL) in early postpartum mothers. Korean Journal of Women Health Nursing, 17(2), 118-125.
Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences. (2nd ed.). New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
Cunningham, F. G., Leveno, K. J., Bloom, S. L., Spong, C. Y., Dashe J. S., Hoffman, B. L., … Sheffield, J. S. (2014). Williams Obstetrics (24th ed.). New York: McGraw-Hill.
Emmanuel, E., St John, W., & Sun, J. (2012). Relationship between social support and quality of life in childbearing women during the perinatal period. Journal of Obstetric, Gynecologic, & Neonatal Nursing, 41(6), E62-E70.
Ferrans, C. E., Zerwic, J. J., Wilbur, J. E., & Larson, J. L. (2005). Conceptual model of health-related quality of life. Journal of Nursing Scholarship, 37, 336-342.
Friedman, M. M. (1992). Family nursing theory and practice (3rd ed.). New Jersey: Appleton & Lange.
Gjerdingen D. K. & Center, B. A. (2003). First-time parents’ prenatal to postpartum change in health, and the relation of postpartum health to work and partner characteristics. Journal of the American Board of Family Practice, 16, 304-311.
Hill, P. D., Aldag, J. C., Hekel, B., Riner G. & Bloomfield, P. (2006). Maternal postpartum quality of life questionnaire. Journal of Nursing Measurement, 14, 205-220.
Huang, K., Tao, F., Liu, L. & Wu, X. (2011). Does delivery mode affect women’s postpartum quality of life in rural China? Journal of Clinical Nursing, 21, 1534–1543.
Hung, C. H., & Chung, H. H. (2001). The effects of postpartum stress and social support on postpartum women’s health status. Journal of advanced nursing, 36, 676-684.
Kongyu, S. (2006). Quality of life of postpartum mothers with HIV, Phetchaburri and Ratchaburi province. Master’s thesis, Mahidol University, Thailand.
Lee, K. A. (1992). Self-reported sleep disturbances in employed women. Journal of Sleep Research & Sleep Medicine, 15, 493-498.
Logsdon, M. C., & McBride, A. B. (1994). Social support and postpartum depression. Research in Nursing & Health, 17, 449-457.
London, M. L., ladewig, P. A., Ball, J. W., Bindler, R. C. & Cowen, K. J. (2011). Maternal & child nursing care (3rd ed.). New Jersey: Upper Saddle River.
McKinney, E. S., James, S. R., Murray, S. S. & Ashwill, J. W. (2009). Maternal- child nursing (3rd ed.). Canada: Saunders.
Mishina, H., Takayama, J. I., Aizawa, S., Tsuchida, N. & Sugama, S. (2012). Maternal childearing anxiety reflects childrearing burden and quality of life. Pediatrics International, 54, 504-509
Mortazavi, F., Mousavi, S. A., Chaman, R., & Khosravi, A. (2014). Do maternal quality of life and breastfeeding difficulties influence the continuation of exclusive breastfeeding? International Journal of Pediatrics, 2014. doi:10.1156/2014/156049
Mortazavi, F., Mousavi, S. A., Chaman, R. & Khosravi, A. (2014). Maternal quality of life during the transition to motherhood. Iranian Red Crescent Medical Journal, 16(5), 1-7.
Nikpour, M., Abedian, Z., Mokhber, N., Ebrahimzadeh, S., & Khani, S. (2011). Comparison of quality of life in women after vaginal delivery and cesarean section. Journal of Babol University of Medical Sciences, 13(1), 44-50.
Pereira, M., & Canavarro, M. C. (2012). Quality of life and emotional distress among HIV- positive women during transition to motherhood. The Spanish Journal of Psychology, 15, 1303-1314.
Sadat, Z., Taebi, M., Saberi, F., & Kalarhoudi, M. A. (2013). The relationship between mode of delivery and postpartum physical and mental health related quality of life. Iranian Journal of Nursing and Midwifery Research, 18, 499.
Schytt, E., Lindmark, G., & Waldenstrom, U. (2005). Physical symptoms after childbirth: Prevalence and associations with self‐rated health. An International Journal of Obstetrics & Gynaecology, 112, 210-217.
Spielberger, C. D., Gorsuch, R. L., & Lushene, R. (1970). Manual for the State-Trait Anxiety Inventory. Palo Alto: Consulting Psychologists Press.
Theerakulchai, J. (2004). Factors related to fatigue and fatigue management among Thai postpartum women. Doctoral dissertation, Chiang Mai University, Thailand.
Torkan, B., Parsay, S., Lamyian, M., Kazemnejad, A. & Montazeri, A. (2009). Postnatal quality of life in women after normal vaginal delivery and caesarean section. Biomed Central Pregnancy and Childbirth, 9(1), 4.
Webb, D. A., Bloch, J. R., Coyne, J. C., Chung, E. K., Bennett, I. M., & Culhane, J. F. (2008). Postpartum Physical Symptoms in New Mothers: Their Relationship to Functional Limitations and Emotional Well-being. Birth, 35(3), 179-187.
Webster, J., Nicholas, C., Velacott, C., Cridland, N., & Fawcett, L. (2011). Quality of life and depression following childbirth: Impact of social support. Midwifery, 27, 745-749.
World Health Organization. (1998). WHOQOL user manual. Geneva: World Health Organization.