SYMPTOM EXPERIENCES, SYMPTOM MANAGEMENT STRATEGIES AND OUTCOMES RELATED TO ADVERSE DRUG REACTIONS OF ANTI-TB DRUGS
Main Article Content
Abstract
This study was a descriptive research aimed at investigating symptom experiences, symptom management strategies, and outcomes related to adverse drug reactions of anti-TB drugs. The study sample consisted of 70 patients with pulmonary tuberculosis who had been treated with anti-TB drugs for three months in the TB clinic of Sirindhorn Hospital. Data collection took place between December 2014 and April 2015. Data were collected by means of two questionnaires the symptom experiences and the symptom management strategies and outcome questionnaires. The instruments were validated to ensure content validity and face validity.
The findings showed that the five adverse drug reactions of anti-TB drugs as observed in the subjects were rashes and itchiness, followed by dry mouth, peripheral numbness, insomnia, and nausea. The methods that the subjects used to manage their adverse drug reactions of anti-TB drugs were doing activities that created comfort, exercising, adjusting food consumption, using alternative medicines, taking spiritual care, doing activities of daily living and cognitive thinking, seeking assistance, and using pharmacological treatment. It was found that most of the symptom management strategies could reduce both the frequency and severity of symptoms.
A study on symptom experiences, symptom management strategies, and outcomes related to adverse drug reactions of anti-TB drugs enabled nurses and healthcare team members to raise their awareness of the significance of searching for new knowledge of anti-TB drugs, adverse drug reactions, and effective symptom management strategies so as to more appropriately plan for monitoring of possible adverse drug reactions and to more effectively search for more symptom management strategies suitable for each patient to increase the quality of care.
Article Details
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในวชิรสารการพยาบาลถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรง ซึ่งกองบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ ทั้งสิ้น
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวชิรสารการพยาบาล ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวชิรสารการพยาบาล หากบุคคลใดหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อกระทำการใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักอักษรจากวชิรสารการพยาบาลก่อนเท่านั้น
References
ชาธิปัตย์ เครือพานิชย์.(2554). ผลแบบทันทีของการนวดไทยในการบรรเทาอาการปวดในผู้ป่วยปวดศีรษะจากความเครียดแบบ Episodic tension-type headache.วารสารเทคนิคการแพทย์และกายภาพบำบัด, 23, 57-70.
ชานิดา กาญจนาประดิษฐ. (2555). อุบัติการณ์และการจัดการอาการไม่พึงประสงค์ทางผิวหนังจากยาต้าน วัณโรค. วิทยานิพนธ์เภสัชศาสตรมหาบัณฑิต สาขาเภสัชกรรมคลินิก, มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.
นิศารัตน์ อยู่สุข. (2548). พฤติกรรมการขาดยาของผู้ป่วยวัณโรคในบริบทชีวิตชายขอบ. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตร์มหาบัณฑิต สาขาสังคมศาสตร์การแพทย์สาธารณสุข,บัณฑิตวิทยาลัย, มหาวิทยาลัยมหิดล.
บุษบา ประสมผล.(2553). ประสิทธิผลของโปรแกรมการให้การปรึกษาโดยการสัมภาษณ์เพื่อเสริมสร้าง แรงจูงใจแบบสั้นต่อความรู้เกี่ยวกับวัณโรคและความต่อเนื่องสม่ำเสมอในการรับประทานยาของผู้ป่วยวัณโรคปอด. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, บัณฑิตวิทยาลัย, มหาวิทยาลัยมหิดล.
มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.(2554). การพยาบาลผู้ใหญ่และผู้สูงอายุ. (พิมพ์ครั้งที่11).นนทบุรี: มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
มาลี เกิดพันธุ์ และปิ่นกมล สมพีร์วงศ์.(2557). สถานการณ์และปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการรักษาสำเร็จ ของผู้ป่วยวัณโรคดื้อยาหลายขนานที่ขึ้นทะเบียนรักษา ณ โรงพยาบาลศูนย์ และโรงพยาบาล ทั่วไป พื้นที่บริการสุขภาพที่ 6.วารสารวัณโรคโรคทรวงอกและเวชบำบัดวิกฤติ, 34(3),95-103.
รมณ์ฤดี เกลี้ยงดา.(2552). ประสบการณ์อาการปวดศีรษะ วิธีจัดการอาการและคุณภาพชีวิตที่เกี่ยว กับ สุขภาพ ในผู้ป่วยบาดเจ็บศีรษะเล็กน้อย. วิทยานิพนธ์ปริญญาพยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการพยาบาลผู้ใหญ่, บัณฑิตวิทยาลัย, มหาวิทยาลัยมหิดล.
วิชชุดา เทียนเจษฎา และเชิดชัย สุนทรภาส.(2555). การจัดการและผลการรักษาผู้ป่วยวัณโรค ณ โรงพยาบาลบ้านกรวด.วิทยานิพนธ์เภสัชศาสตร์มหาบัณฑิต เภสัชกรรมคลินิก,คณะเภสัชศาสตร์, มหาวิทยาลัยขอนแก่น).
วิลาวรรณ สมทรงและคณะ.(2545). ความร่วมมือในการรักษาวัณโรคระยะเข้มข้นของผู้ป่วยวัณโรคปอดที่ติดเชื้อ HIV.รายงานการประชุมวิชาการวัณโรคและโรคระบบการหายใจระดับชาติ ครั้งที่ 5,225- 236
วิวรรธ์ อัครวิเชียร.(2545). การศึกษาเปรียบเทียบผู้ป่วยวัณโรคที่สามารถDOTS ได้จริงและไม่สามารถ DOTSได้จริง.วารสารวัณโรคและโรคทรวงอก,24(1),56.
สุดกัญญา พัทวี.(2541). ประสบการณ์ความปวดและการจัดการกับความปวด ในผู้ป่วยผ่าตัดหัวใจและ ทรวงอกชนิดผ่ากลางกระดูกสันอก. วิทยานิพนธ์พยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการพยาบาลผู้ใหญ่, บัณฑิตวิทยาลัย, มหาวิทยาลัยมหิดล.
สุดจิตร แก้วมณี. (2548). อาการและการจัดการกับอาการของผู้ที่ได้รับยาต้านไวรัสเอดส์ในโรงพยาบาล ศูนย์เขตภาคใต้. วิทยานิพนธ์ปริญญาพยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต สาขาการพยาบาลผู้ใหญ่, บัณฑิตวิทยาลัย, มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.
สุทธนู ศรีไสย์. (2551). สถิติประยุกต์สำหรับงานวิจัยทางสังคมศาสตร์.กรุงเทพฯ:จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
สุพพัตธิดา แสงทอง. (2556). ผลของการใช้โปรแกรมการจัดการอาการต่อการรับรู้อาการและการรับ ประทานยาอย่างต่อเนื่องของผู้ป่วยวัณโรคปอด.วารสารสมาคมพยาบาลสาขาภาคตะวันออก เฉียงเหนือ, 31(4), 105-114.
สุมาลี อมรินทร์แสงเพ็ญ.(2540). ความสัมพันธ์ระหว่างการสนับสนุนทางครอบครัวและความร่วมมือในการรักษาผู้ป่วยวัณโรคเขต 10 เชียงใหม่. วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต (สาธารณสุขศาสตร์), บัณฑิตวิทยาลัย, มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
สุรชัย สินธวาชีวะ.(2554). ปัญหาและอุปสรรคที่ทำให้ผู้ป่วยวัณโรครับประทานยาไม่ต่อเนื่องและไม่ สม่ำเสมอ:กรณีศึกษาในโรงพยาบาลชุมชน. สารนิพนธ์ปริญญาพยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต การพยาบาลเวชปฏิบัติชุมชน, บัณฑิตวิทยาลัย, มหาวิทยาลัยมหิดล).
สำนักงานสถิติแห่งชาติ.(2555). จำนวนผู้ป่วยในจำแนกตามกลุ่มสาเหตุป่วย75โรค จากสถานบริการสาธารณสุข ของกระทรวงสาธารณสุขทั่วราชอาณาจักร.เข้าถึงเมื่อวันที่ 14 มิถุนายน 2557, แหล่งที่มา: http://service.nso.go.th/nso/web/statseries/statseries09.html
สำนักระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. (2554). สรุปรายงานการเฝ้าระวังโรค.เข้าถึงเมื่อวันที่ 14 มิถุนายน 2557, แหล่งที่มา:http://203.157.229.18/cdc/files/news/f01_20120 13109214_93010000.pdf
สำนักระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. (2557). (ร่าง) แผนงานควบคุมวัณโรค.เข้าถึงเมื่อวันที่ 14 มิถุนายน 2557,แหล่งที่มา http://www.tbthailand.org/_ download/Form_Plan _60TBJul17.dox
อัชราภร เกษมสายสุวรรณ.(2557). อุบัติการณ์และความสัมพันธ์ระหว่างขนาดของยากับอาการไม่พึง ประสงค์ของยาต้านวัณโรคชนิด First-line ในผู้ป่วยวัณโรคปอดรายใหม่ในโรงพยาบาลทั่วไป จังหวัดนนทบุรี. วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตร์มหาบัณฑิต(สาธารณสุขศาสตร์) สาขาวิชาโรคติดเชื้อและวิทยาการระบาด คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล.
แอนนา สุมะโน. (2550). ผลของโปรแกรมการเยี่ยมบ้านต่อการปฏิบัติตามแผนการดูแลสุขภาพผู้ป่วยวัณโรคปอด อำเภอศรีราชา ชลบุรี. วิทยานิพนธ์ปริญญาพยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการพยาบาลเวชปฏิบัติชุมชน, บัณฑิตวิทยาลัย, มหาวิทยาลัยบูรพา.
American Thoracic Society,CDC , and Infectious Disease Society of America.Treatment of Tuberculosis. (2003). American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine 2003;167:603-662.
Berger, A. (1998). “Pattern of fatique and activity and rest during adjuvant breast cancer chemotherapy” Oncology Nursing Forum 25,1: 51-62.
Boonyawongwiroj P.(2011). Tuberculosis situation in Thailand and Solution. Journal of Preventive Medicine Association of Thailand 2554;1(3):232-235.
Cayla JA, Rodrigo T, Manzano JR, Caminero JA, Vidal R,Garcia, Casals M.(2009).Tuberculosis treatment adherence and fatality in Spain. Respiratory Research; 10:121.
Dinesh Koju, B.S. Rao, Bhawana Shrestha, Rajani Shakya, and Ramesh Makaju.(2005). Occurrence of side effects from anti-tuberculosis drugs in urban Nepalese population under DOTS treatment. Kathmandu university journal of science,engineering and technology.
Division of Tuberculosis Elimination.(1994). Improving patient adherence to tuberculosis treatment. Retrieve August12,2013,fromwww.cdc.gov/nchstptb/tubs/adherence/introduction.htm.
Dodd, M., Janson, S., Facione, N., Faucett T, J., Froelicher, E., Humphreys, J., Lee, K.,Miaskowski, C., Puntillo, K., Rankin, S. & Taylor, D. (2001).Advancing the science of symptom management. Journal of Advanced Nursing , 33 , 668-676.
Holzemer, W.L. (2004).Symptom Management Strategies: A manual for people living with HIV/AIDS. California: University of California, San Francisco Regents.
Thongraung W, Kasiwat N, Limcharoen N, Nooratkaew K.(2008).Adverse reaction during the use of anti-tuberculosis drugs and unsuccess in treatment. Thai Pham Health Sci J;4;46-51.
Wongyou, S. (2005).Factors related to medication adherence among tuberculosis patients. (M.S. Thesis in Community Health Nursing), Faculty of Graduate Studies,Mahidol University.
Xia YY, Zhan SY. (2007). Systematic review of anti-tuberculosis drug induced adverse reaction in China.Zhonghua Jic Hc Hc Hu Xi Za Zhi 2007;30(6): 419-423.