การศึกษาต้นทุนทางการพยาบาลผู้ป่วยในโรคเบาหวานขึ้นจอประสาทตา

Main Article Content

อำภา จิตกุย
สมใจ ชีพสุข
ปาริชาติ จันทร์สุนทราพร
อาทิตย์ แก้วนพรัตน์

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงพรรณนาครั้งนี้เพื่อศึกษาต้นทุนกิจกรรมทางการพยาบาลในผู้ป่วยโรคเบาหวานขึ้นจอประสาทตาที่ได้รับการผ่าตัดจอประสาทตาโดยใช้กรอบแนวคิดระบบต้นทุนกิจกรรมการพยาบาล กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้ป่วยโรคเบาหวานขึ้นจอประสาทตาที่ได้รับการผ่าตัดจอประสาทตาจำนวน 28 ราย และบุคลากรทางการพยาบาลที่ ปฏิบัติงานในหอผู้ป่วยมหาวชิราวุธ (6B) โรงพยาบาลวชิรพยาบาลจำนวน 15 ราย
เก็บข้อมูลโดยการสังเกตและบันทึกเวลาปฏิบัติกิจกรรมการพยาบาล ระหว่างเดือนตุลาคม 2563 - กุมภาพันธ์ 2566 เครื่องมือที่ใช้ในงานวิจัยมีทั้งหมด 5 ชุด ได้แก่ 1) แบบบันทึกข้อมูลทั่วไปของผู้ป่วย 2) พจนานุกรมกิจกรรมทางการพยาบาลผู้ป่วยโรคเบาหวานขึ้นจอประสาทตาที่ได้รับการผ่าตัดจอประสาทตา 3) แบบสังเกตเวลาในการปฏิบัติการพยาบาล 4) แบบบันทึกสรุปปริมาณเวลาที่ใช้ในการปฏิบัติกิจกรรม และ 5) แบบบันทึกข้อมูลส่วนบุคคลของบุคลากร โดยมีดัชนีความตรงตามเนื้อหาของเครื่องมือทุกชุด เท่ากับ 0.83 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาด้วยการแจกแจงความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน


ผลการวิจัย พบว่า ต้นทุนรวมในการปฏิบัติกิจกรรมทางการพยาบาลผู้ป่วยโรคเบาหวานขึ้นจอประสาทตาที่ได้รับการผ่าตัดจอประสาทตา 28 ราย ตั้งแต่แรกจนจำหน่ายเป็นเงิน 103,011.36 บาท ค่าเฉลี่ยต่อราย 3,678.97 บาท ต้นทุนกิจกรรมทางการพยาบาลหลักแบ่งเป็น 4 กิจกรรม โดยกิจกรรมการพยาบาลหลังผ่าตัดมีต้นทุนกิจกรรมเฉลี่ยต่อรายสูงสุด 1,363.20 บาท รองลงมาคือ กิจกรรมการพยาบาลก่อนผ่าตัดต้นทุนกิจกรรมเฉลี่ยต่อราย 1,241.80 บาท กิจกรรมการพยาบาลวางแผนจำหน่ายต้นทุนกิจกรรมเฉลี่ยต่อราย 559.28 บาท และกิจกรรมการพยาบาลแรกรับต้นทุนกิจกรรมเฉลี่ยต่อราย 514.68 บาท โดยกิจกรรมการพยาบาลก่อนผ่าตัดใช้เวลามากที่สุดเฉลี่ยต่อราย 85.17 นาที ข้อเสนอแนะ ผู้บริหารพยาบาลควรนำผลการวิจัยไปวางแผนบริหารต้นทุนทรัพยากรของหน่วยงานเพื่อความคุ้มทุนและความปลอดภัยของผู้ป่วย

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

สำนักโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรคกระทรวงสาธารณสุข. แนวทางการตรวจคัดกรองและดูแลรักษา โรคเบาหวานเข้าจอประสาทตา. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จำกัด; 2558.

สมาคมโรคเบาหวานแห่งประเทศไทยในพระราชูปถัมภ์ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี. แนวทางเวชปฏิบัติสำหรับโรคเบาหวาน. ปทุมธานี: ร่มเย็นมีเดีย; 2560.

ราชวิทยาลัยจักษุแพทย์แห่งประเทศไทยแพทย์แห่งประเทศไทย. ตำราจักษุวิทยา. กรุงเทพฯ: ที คิว พี กรุงเทพฯ; 2555.

สถาบันวิจัยและประเมินเทคโนโลยีทางการแพทย์ กรมการแพทย์. การบริหารจัดการเชิงระบบเพื่อการตรวจคัดกรองโรคเบาหวานเข้าจอประสาทตาระดับจังหวัด. กรุงเทพฯ: ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทยจำกัด; 2555.

สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ. คู่มือแนวทางปฏิบัติในการขอรับค่าใช้จ่ายเพื่อบริการสาธารณสุขปีงบประมาณ 2565.กรุงเทพฯ:สหมิตรพริ้นติ้งแอนด์พับลิสซิ่งจำกัด; 2565.

aplan RS, Cooper, R. Cost & Effect Using Integrated Cost Systems to Drive Profitability and Performance. Boston: Harvard Business School Press; 1998.

Comptroller General’s Department, Bureau of accounting standard. How to calculate cost of production of Public service in fiscal year 2014. Bangkok: Comptroller General’s Department; 2014.

งานเวชสถิติโรงพยาบาลวชิรพยาบาล. รายงานประจำปี 2563. โรงพยาบาลวชิรพยาบาล คณะแพทยศาสตร์วชิรพยาบาล มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช; 2563.

อุมา จันทวิเศษ, สุธิสา เต็มทับ, สุขุมา กลั่นแก้ว, ฉวีวรรณ ยี่สกุล. การวิเคราะห์ต้นทุนกิจกรรมการพยาบาลผู้ป่วยที่ใช้เครื่องช่วยหายใจใน

หอผู้ป่วยอายุรกรรมชาย 1 โรงพยาบาลสงขลานครินทร์. วารสารมหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร์. 2562; 11(2): 93-106.

การะเกด คีรีรักษ์, เพขรน้อย สิงห์ช่างชัย, นฤมล ปทุมารักษ์. การวิเคราะห์ต้นทุนกิจกรรมการพยาบาลการจัดการการผ่าตัดคลอดทางหน้าท้องในโรงพยาบาลแห่งหนึ่ง. พยาบาลสาร. 2563; 47(2): 345-355.

ผกาภรณ์ พินิจจันทรานุกูล, พีรพงษ์ บุญสวัสดิ์กุลชัย.การวิเคราะห์ต้นทุนกิจกรรมการพยาบาลผู้ป่วยผ่าตัดนิ่วในไตโดยการส่องกล้องผ่านผิวหนัง โรงพยาบาลขอนแก่น. วารสารโรงพยาบาลสกลนคร. 2565; 25(1): 11-21.

Weiss ME, Yakusheva O, Bobay KL. Quality and Cost Analysis of Nurse Staffing, Discharge Preparation, and Postdischarge Utilization. Health Serveces Research Journal. 2011;46(5): 1473-1494.

ชุติมา งูพิมาย. การวิเคราห์ต้นทุนกิจกรรมการจัดการบริการพยาบาลผู้ป่วยเด็กโรคระบบทางเดินหายใจ แผนกผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลเอกชนแห่งหนึ่ง [ปริญญานิพนธ์ปริญญาพยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต]. กรุงเทพ: มหาวิทยาลัยคริสเตียน; 2563.

สุธาทิพย์ จั่นงาม, เพชรน้อย สิงห์ช่างชัย, พัชราภรณ์ อารีย์. การวิเคราะห์ต้นทุนกิจกรรมการพยาบาลทารกแรกเกิดที่มีภาวะอุณหภูมิกายต่ำในหอผู้ป่วยสูติกรรมหลังคลอดโรงพยาบาลตติยภูมิแห่งหนึ่ง. วารสารคณะพยาบาลศาตร์มหาวิทยาลัยบูรพา. 2564;29(3): 64-75.

เนตรญา วิโรจวานิช. การวิเคราะห์ต้นทุนกิจกรรมการพยาบาลในหน่วยงานอุบัติเหตุและฉุกเฉินโรงพยาบาลมหาวิทยาลัยนเรศวร[ปริญญานิพนธ์ปริญญาพยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต]. กรุงเทพ:มหาวิทยาลัย สุโขทัยธรรมาธิราช; 2556.