การศึกษาผลการใช้เซลล์ต้นกำเนิดจากเอ็นยึดปริทันต์ด้วยเทคนิควิศวกรรมแผ่นเซลล์เพื่อการเจริญทดแทนของอวัยวะปริทันต์ในสัตว์ทดลอง: การวิเคราะห์อภิมาน

บทคัดย่อ

ภูมิหลัง : การใช้เทคนิควิศวกรรมแผ่นเซลล์ มาทำให้เกิด เป็นแผ่นเซลล์ต้นกำเนิดจากเอ็นยึดปริทันต์ถูกพัฒนาขึ้นมาเพื่อ เป็นทางเลือกในการรักษาโรคปริทันต์ โดยทำการปลูกถ่ายแผ่น เซลล์ต้นกำเนิดตรงบริเวณที่มีความวิการของอวัยวะปริทันต์เพื่อ ให้เกิดการสร้างเนื้อเยื่ออวัยวะปริทันต์ใหม่ทดแทน โดยในปัจจุบัน เทคนิควิศวกรรมแผ่นเซลล์นั้นได้รับความสนใจ เนื่องจากสามารถ ผลิตและนำไปใช้งานได้ง่ายกว่าวิธีวิศวกรรมเนื้อเยื่อแบบดั้งเดิมวัตถุประสงค์ : การวิเคราะห์อภิมานครั้งนี้เพื่อตอบคำถามในเชิง ปริมาณด้วยการวิจัยอย่างเป็นระบบว่าผลของการใช้เซลล์ต้นกำเนิด จากเอ็นยึดปริทันต์ด้วยเทคนิควิศวกรรมแผ่นเซลล์ส่งผลต่อการ เจริญทดแทนของอวัยวะปริทันต์เพียงไรวิธีการ : สืบค้นงานวิจัยที่ เกี่ยวข้องกับการรักษาดังกล่าว มาจากฐานข้อมูล PubMed อย่าง เป็นระบบ และ สืบค้นจาก Google scholar เลือกเฉพาะบทความ ภาษาอังกฤษหรือภาษาไทย ตั้งแต่ปี ค.ศ. 1990 ถึงปี ค.ศ. 2019ผล : บทความที่ได้รับการยอมรับมี 9 บทความที่เป็นการทดลอง ที่มีการควบคุม ในสัตว์ทดลอง ทั้ง 9 บทความถูกนำมาวิเคราะห์ อภิมาน โดยรวบรวมผลลัพธ์ของปริมาณการสร้างใหม่ของเคลือบ รากฟัน และ/หรือ การสร้างใหม่ของกระดูกเบ้าฟันโดยพิจารณาจาก ลักษณะทางจุลวิทยา โดยนำข้อมูลมาเทียบกับกลุ่มควบคุมที่ไม่มี การใช้แผ่นเซลล์ต้นกำเนิด จากนั้นนำมาหาค่า standard mean difference (SMD) ที่ช่วงความเชื่อมั่น 95% ผลการวิเคราะห์ พบว่า กลุ่มที่ใช้แผ่นเซลล์ต้นกำเนิดจากเอ็นยึดปริทันต์สามารถ สร้างเคลือบรากฟันใหม่ได้มากกว่าในกลุ่มควบคุม (SMD =3.041; 95% CI= 1.504 – 4.578, p=0.000) และสามารถสร้างกระดูก เบ้าฟันใหม่ได้มากกว่าในกลุ่มควบคุม (SMD =2.114; 95% CI= 0.709 – 3.520, p=0.003) แต่ข้อมูลขาดความเป็นเนื้อเดียวกัน ระดับระดับสูง (I2=82.2%, I2=82.6%) เมื่อทำการวิเคราะห์กลุ่ม ย่อยเพื่อแยกระหว่างการศึกษาที่มีกลุ่มควบคุมที่ทำการรักษาด้วย วิธีการชักนำให้เนื้อเยื่อคืนสภาพ กับกลุ่มควบคุมที่ไม่ได้ทำการรักษา ด้วยวิธีการชักนำให้เนื้อเยื่อคืนสภาพ พบว่ากลุ่มที่ใช้แผ่นเซลล์ ต้นกำเนิดจากเอ็นยึดปริทันต์สามารถสร้างกระดูกเบ้าฟันใหม่ได้ มากกว่า กลุ่มควบคุมที่ทำการรักษาด้วยวิธีการชักนำให้เนื้อเยื่อ คืนสภาพ (SMD=0.843; 95% CI= (-0.017) – 1.703, p=0.055) ข้อมูลมีความเป็นเนื้อเดียว (I2=28.9%)สรุป : สรุปการวิเคราะห์นี้ สนับสนุนว่าการใช้เทคนิควิศวกรรมแผ่นเซลล์มาทำให้เกิดเป็นแผ่น เซลล์ต้นกำเนิดจากเอ็นยึดปริทันต์มีผลให้เกิดการเจริญทดแทนของ อวัยวะปริทันต์ โดยเฉพาะกระดูกเบ้าฟัน อย่างไรก็ตามเนื่องจากยัง มีการศึกษาที่มีจำนวนน้อย จำนวนกลุ่มตัวอย่างมีไม่มาก และยัง มีอคติจากการศึกษา ดังนั้นจึงมีความจำเป็นที่จะต้องมีการศึกษา ที่มีคุณภาพสูง และเป็นการทดลองที่มีการควบคุม เพื่อประเมิน ประสิทธิภาพของการใช้แผ่นเซลล์ต้นกำเนิดจากเอ็นยึดปริทันต์ให้ เกิดการเจริญทดแทนของอวัยวะปริทันต์อีกในอนาคต