อัตราความสำเร็จและปัจจัยที่สัมพันธ์ในการรักษาภาวะต่อมพาราไทรอยด์ทำงานสูงที่เกิดในโรคไตวายเรื้อรังด้วยการผ่าตัดและความถูกต้องของการหาตำแหน่งของต่อมก่อนการผ่าตัด
คำสำคัญ:
ต่อมพาราไทรอยด์ทำงานสูงจากมีภาวะอื่นมากระตุ้น, ภาวะ secondary hyperparathyroid ทำงานสูงเองแม้ว่าจะไม่มีภาวะอื่นกระตุ้น, ภาวะที่มีระดับฮอร์โมนสูงมากกว่า 650 pg/ml ก่อน 6 เดือนหลังจากผ่าตัด, ภาวะที่มีระดับฮอร์โมนสูงมากกว่า 650 pg/ml มากกว่า 6 เดือนหลังผ่าตัด, การหาตำแหน่งต่อมพาราไทรอยด์ก่อนการผ่าตัดบทคัดย่อ
ภาวะต่อมพาราไทรอยด์ทำงานสูงในโรคไตเรื้อรังพบมากขึ้นและต้องรักษาด้วยการผ่าตัดเมื่อมีข้อบ่งชี้ การผ่าตัดมีหลายแบบ ผลการรักษาแตกต่างกันไปและมีมาตรการหลายอย่างเพื่อให้ผลการผ่าตัดดีขึ้น การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาถึงอัตราความสำเร็จของการผ่าตัดและปัจจัยที่สัมพันธ์กับความสำเร็จของการรักษาภาวะต่อมพาราไทรอยด์ทำงานสูงที่เกิดในโรคไตวายเรื้อรังด้วยการผ่าตัด และประเมินความถูกต้องของการหาตำแหน่งต่อมก่อนการผ่าตัด การวิจัยนี้เป็นการศึกษาภาคตัดขวาง (cross-sectional study) โดยทบทวนจากเวชระเบียนผู้ป่วยทั้งหมด 268 ราย แต่มีข้อมูลครบถ้วนจำนวน 173 ราย ที่มีภาวะต่อมพาราไทรอยด์สูงชนิดทุติยภูมิและตติยภูมิในผู้ป่วยโรคไตวายเรื้อรังที่เข้ารับการรักษาโดยการผ่าตัดที่โรงพยาบาลราชวิถี ระหว่างเดือนมกราคม 2555 - ธันวาคม 2560 โดยศึกษาจากข้อมูลก่อนผ่าตัด ได้แก่ การหาตำแหน่งของต่อมระดับฮอร์โมน ระดับแคลเซียม การผ่าตัด และข้อมูลหลังผ่าตัดได้แก่ ระดับฮอร์โมน ระดับแคลเซียม ผลทางพยาธิวิทยา วิเคราะห์ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ระหว่างความสำเร็จกับเพศ อายุ จำนวนต่อมที่เอาออกได้ระดับแคลเซียมและระดับฮอร์โมน โดยใช้สถิติ Chi-Square test, เปรียบเทียบระดับฮอร์โมนก่อนและหลังผ่าตัดที่ระยะเวลาต่างๆ โดยใช้สถิติ Paired Sampled t-test โครงการวิจัยผ่านการพิจารณาจากคณะกรรมการจริยธรรมการวิจัยในคน โรงพยาบาลราชวิถี ผลการศึกษา ผู้ป่วย 173 ราย ส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง 90 ราย (ร้อยละ 52) และเพศชาย 83 ราย (ร้อยละ 48)พบภาวะที่ต่อมพาราไทรอยด์ทำงานสูงชนิดทุติยภูมิ 74 ราย (ร้อยละ 42.8) และตติยภูมิ 99 ราย (ร้อยละ 57.2) อัตราความสำเร็จในการรักษาภาวะต่อมพาราไทรอยด์ทำงานสูงที่เกิดในโรคไตวายเรื้อรังด้วยการผ่าตัดร้อยละ 88.4 ปัจจัยที่สัมพันธ์กับความสำเร็จของการผ่าตัดรักษาภาวะต่อมพาราไทรอยด์ทำงานสูงอย่างมีนัยสำคัญคือ จำนวนต่อมที่เอาออกได้ อายุของผู้ป่วย และระดับฮอร์โมนที่ลดลงในวันแรกหลังผ่าตัด ความถูกต้องของการหาตำแหน่งต่อมก่อนการผ่าตัด ถ้าใช้ Setamibi ร้อยละ 16.6 ถ้าใช้ ultrasound ร้อยละ 14.6 ถ้าใช้ทั้ง Setamibi และ ultrasound อยู่ที่ร้อยละ 19.6 การศึกษานี้ให้ผลสำเร็จการรักษาที่ดีมาก ขณะที่การหาตำแหน่งต่อมก่อนการผ่าตัดให้ผลความถูกต้องค่อนข้างน้อย
เอกสารอ้างอิง
Eknoyan G, Lameire N, Barsoum R, Eckardt K-U, Levin A, Levin N, et al. The burden of kidney disease: Improving global outcomes. Kidney Int 2004; 66:1310-4.
Riss P, Asari R, Scheuba C, Niederle B. Current trends in surgery for renal hyperparathyroidism (RHPT)-an international survey. Langenbecks Arch Surg 2013; 398:121-30.
Komaba H, Kakuta T, Fukagawa M. Diseases of the parathyroid gland in chronic kidney disease. ClinExpNephrol 2011; 15:797-809.
Nichol PF, Starling JR, Mack E, Klovning JJ, Becker BN,Chen H. Long-Term Follow-Up of Patients With Tertiary Hyperparathyroidism Treated by Resection of a Single or Double Adenoma. Ann Surg 2002; 235: 673-80.
P i t t S C , S ip p e l R S , C h e n H . S e c o n d a r y a n d Te r t i a r y Hyperparathyroidism, State of the Art Surgical Management. SurgClin North Am 2009; 89:1227-39.
Kerby JD, Rue LW, Blair H, Hudson S, Sellers MT, Diethelm AG. Operative treatment of tertiary hyperparathyroidism: a single-center experience. Ann Surg 1998; 227:878-86.
Eknoyan G, Levin A, Levin NW. Bone metabolism and disease in chronic kidney disease. Am J Kidney Dis 2004; 42:1-201.
Evenepoel P, Van Den Bergh B, Naesens M, De Jonge H, Bammens B, Claes K, et al. Calcium Metabolism in the Early Posttransplantation Period. Clin J Am SocNephrol CJASN 2009; 4:665-72.
Lorenz K, Bartsch DK, Sancho JJ, Guigard S, Triponez F. Surgical management of secondary hyperparathyroidism in chronic kidney disease-a consensus report of the European Society of Endocrine Surgeons. Langenbecks Arch Surg 2015; 400:907-27.
Konturek A, Barczynski M, Stopa M, Nowak W. Subtotal parathyroidectomy for secondary renal hyperparathyroidism: a 20-year surgical outcome study. Langenbecks Arch Surg 2016; 401:965-74.
Saengsuda Y. The Accuracy of 99m Tc-MIBI Scintigraphy for Preoperative Parathyroid Localization in Primary and Secondary-Tertiary Hyperparathyroidism. J Med Assoc Thai 2015; 3: s81-s91.
Lee JB. The role of preoperative ultrasonography, computed tomography, and setsmibi scintigraphy localization in secondary hyperparathyroidism. Ann Surg Treat Res 2015; 89:300-5.
Patel CN. Clinical utility of ultrasound and 99 mTc setamibi SPECT/CT for preoperative localization of parathyroid adenoma in patients with primary hyperparathyroidism.
Clinical Radiology 2010; 65:278-87.
Ockert S, Willeke F, Richter A, Jonescheit J, Schnuelle P, van der Woude F, et al. Total parathyroidectomy without autotransplantation as a standard procedure in the treatment of secondary hyperparathyroidism. Langenbecks Arch Surg 2002; 387:204-9.
Loftus KA. Value of Setamibi scan in Teriary Hyperparathyroidism.
Laryngoscope 2012; 117:2135-8.
Abruzzu A. Reopertion for persistent or recurrent secodary hyperparathyroidism.Surgical treatment of renal hyperparthyroidism. Acta Biomed 2017; 88: 325-28.
Ohe MN. Intraoperative PTH cutoff definition topredict successful parathyroidectomy in secondary and tertiary hyperpaprathyroidism. Braz Ororhinolaryngol 2013; 79:494-9.
Apipan P. Utility of Intraoperative Radioguided Hand-Held Gamma Probe to Detect Hyperplastic Parathyroid Glands in Renal-Induced Hyperparathyroidism Patients. J Med Assoc Thai 2017; 100:654-61.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของกรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข
ข้อความและข้อคิดเห็นต่างๆ เป็นของผู้เขียนบทความ ไม่ใช่ความเห็นของกองบรรณาธิการหรือของวารสารกรมการแพทย์
