ฤทธิ์ของสารสกัดกัญชาต่อการยับยั้งการแบ่งตัวเพิ่มจำนวนของเซลล์มะเร็งในหลอดทดลอง

ผู้แต่ง

  • กันต์กนิษฐ์ สุริยะจันทร์ วท.บ. สถาบันวิจัยและประเมินเทคโนโลยีทางการแพทย์
  • สมชาย ธนะสิทธิชัย พ.บ. สถาบันวิจัยและประเมินเทคโนโลยีทางการแพทย์

คำสำคัญ:

เดลต้า-9-เตตราไฮโดรแคนนาบินอล, แคนนาบิไดออล, สารสกัดกัญชา, ฤทธิ์ต้านเซลล์มะเร็ง

บทคัดย่อ

ภูมิหลัง: กัญชาถูกจัดให้อยู่ในรายการยาเสพติด ประเภท ที่ 5 ตามพระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ พ.ศ. 2522 ต่อมามีการ ศึกษาพบว่าสารสำคัญกลุ่มแคนนาบินอยด์มีฤทธิ์ต่อร่างกายหลาย ประการ โดยสารสำคัญที่อยู่ในความสนใจ คือ ทีเอชซี (delta-9- tetrahydrocannabinol; THC) ซึ่งมีฤทธิ์ต่อจิตประสาท และซีบีดี (cannabidiol; CBD) ที่ไม่มีฤทธิ์ต่อจิตประสาท ปัจจุบันมีรายงาน วิจัยว่าสารทั้งสองชนิดสามารถนำมาใช้เป็นยารักษาโรคและอาการ แสดงได้หลายชนิด เช่น ฤทธิ์ต้านการเจริญของเซลล์ ฤทธิ์ต้าน การอักเสบ และฤทธิ์ต้านการเจริญของเซลล์มะเร็ง แม้ว่าข้อมูลนี้ สามารถชี้ศักยภาพของกัญชาที่จะใช้เป็นยา แต่กัญชามีทั้งประโยชน์ และโทษจึงต้องมีการวิจัยเพิ่มมากขึ้นเพื่อให้มีการใช้รักษาโรคอย่าง ถูกต้องและปลอดภัยโดยเฉพาะโรคมะเร็งวัตถุประสงค์: การศึกษา นี้จึงมุ่งทดสอบฤทธิ์ของสารสกัดกัญชาที่มีฤทธิ์ต้านการเจริญของ เซลล์มะเร็งในหลอดทดลองวิธีการ: สารสกัดกัญชาที่ใช้ในการ ทดสอบ ได้แก่ สาร THC และสาร CBD ในปริมาณสูง จะเก็บไว้ ในขวดสีชาที่มีฝาปิดสนิทซึ่งฆ่าเชื้อแล้ว ก่อนเริ่มการทดสอบให้ นำสารสกัดกัญชามาละลายด้วย dimethyl sulfoxide (DMSO) ให้ได้ความเข้มข้นที่ต้องการ จากนั้นกรองและเก็บรักษาไว้ที่อุณหภูมิ 4 ๐C เพื่อนำมาทดสอบฤทธิ์ต้านการเจริญของเซลล์มะเร็งในหลอด ทดลอง โดยทดสอบในเซลล์ไลน์มะเร็งทั้งหมด 10 ชนิด ได้แก่ เซลล์มะเร็งลำไส้ใหญ่และทวารหนักเซลล์มะเร็งกระเพาะอาหาร เซลล์มะเร็งปอด เซลล์มะเร็งเต้านม เซลล์มะเร็งปากมดลูก เซลล์ มะเร็งรังไข่ เซลล์มะเร็งต่อมน้ำเหลือง เซลล์มะเร็งตับ เซลล์มะเร็ง ตับอ่อน และเซลล์มะเร็งท่อน้ำดี โดยการทดสอบการวัดปริมาณ dehydrogenase enzyme ในเซลล์มะเร็งที่มีชีวิตด้วยเทคนิค MTT assayผล: จากการทดสอบฤทธิ์ของสารสกัดกัญชาที่มีสาร THC และ สาร CBD ในปริมาณสูง พบว่าสามารถยับยั้งการเจริญเติบโตของ เซลล์มะเร็งชนิดต่างๆ ได้ทั้ง 10 ชนิด ซึ่งประสิทธิภาพในการ ยับยั้งเซลล์มะเร็งเป็นไปตามระยะเวลาและระดับความเข้มข้นของ สารสกัดที่สูงขึ้น โดยสารสกัดกัญชาที่มีสาร THC ในปริมาณสูง มีค่า IC50 ± SD ตั้งแต่ 10.80 ± 1.03 ถึง 54.60 ± 1.27 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตร และสามารถยับยั้งการเจริญเติบโตของ เซลล์มะเร็งท่อน้ำดีสายพันธุ์ RBE ดีได้ดีที่สุด นอกจากนี้ยังพบ ว่าโดยสารสกัดกัญชาที่มีสาร CBD ในปริมาณสูง มีค่า IC50 ± SD ตั้งแต่ 6.00 ± 1.16 ถึง 26.00 ± 1.37 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตร และ สามารถยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็งกระเพาะอาหาร สายพันธุ์ NCI-N87 ได้ดีที่สุดสรุป: จากการศึกษาครั้งนี้เป็นข้อมูล เบื้องต้นที่ชี้ให้เห็นถึงศักยภาพของสารสกัดกัญชาที่ใช้ในการทดสอบ มีสารออกฤทธิ์ทางชีวภาพที่สำคัญที่สามารถป้องกัน รักษา หรือ กำจัดเซลล์มะเร็ง และจากผลการทดลองดังกล่าวยังจำเป็นที่จะต้อง ศึกษากลไกโดยละเอียด และการศึกษาทางคลินิกเพื่อยืนยันต่อไป

References

พระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ (ฉบับที ๗) พ.ศ. ๒๕๖๒. ราชกิจจานุเบกษาเล่ม 134 ตอนที่ 19 ก วันที18 กุมภาพันธ์ 2562[อินเทอร์เน็ต].[เข้าถึงเมื่อ1 พ.ค.2563]. เข้าถึงได้จาก:http://wwwwww.ratchakitcha.soc.go.th /DATA/PDF/2562/A/019/T_0001.PDF

Abdel-Hameed ESS, Bazaid SA, Shohayeb MM, El-Sayed MM,El-Wakil EA. Phytochemical Studies and Evaluation of Antioxidant,Anticancer and Antimicrobial Properties of Conocarpus erectus L. Growing in Taif, Saudi Arabia.Eur J Med Plants 2012; 93-112.

Baram L, Peled E, Berman P, Yellin B, Besser E, Benami M, et al. The heterogeneity and complexity of Cannabis extracts as antitumor agents. Oncotarget 2019; 10:4091–106.

Caffarel MM, Sarrió D, Palacios J, Guzmán M, Sánchez C. Delta9-tetrahydrocannabinol inhibits cell cycle progression in human breast cancer cells through Cdc2 regulation. Cancer Res 2006; 66:6615–21.

Caffarel MM, Moreno-Bueno G, Cerutti C, Palacios J, Guzman M, Mechta-Grigoriou F, et al. JunD is involved in the antiproliferative effect of Delta9-tetrahydrocannabinol on human breast cancer cells. Oncogene 2008; 27:5033–44.

Carracedo A, Gironella M, Lorente M, Garcia S, Guzmán M, Velasco G, et al. Cannabinoids induce apoptosis of pancreatic tumor cells via endoplasmic reticulum stress-related genes. Cancer Res 2006;66:6748–55.

De Petrocellis L, Ligresti A, Schiano Moriello A, Iappelli M, Verde R,Stott CG, et al. Non-THC cannabinoids inhibit prostate carcinoma growth in vitro and in vivo: pro-apoptotic effects and underlying mechanisms. Br J Pharmacol2013; 168:79–102.

Elbaz M, Nasser MW, Ravi J, Wani NA, Ahirwar DK, Zhao H, et al.Modulation of the tumor microenvironment and inhibition of EGF/EGFR pathway: Novel anti-tumor mechanisms of Cannabidiol in breast cancer. Mol Oncol 2015; 9:906–19.

Fonseca BM, Correia-da-Silva G, Teixeira NA. Cannabinoid-induced cell death in endometrial cancer cells:involvement of TRPV1 receptors in apoptosis. J Physiol Biochem 2018; 74:261–72.

Greenhough A, Patsos HA, Williams AC, Paraskeva C. The cannabinoid delta(9)-tetrahydrocannabinol inhibits RAS-MAPK and PI3K-AKT survival signalling and induces BAD-mediated apoptosis in colorectal cancer cells. Int Cancer 2007; 121:2172–80.

Hart S, Fischer OM, Ullrich A. Cannabinoids induce cancer cell proliferation via tumor necrosis factor alpha-converting enzyme (TACE/ADAM17)-mediated transactivation of the epidermal growth factor receptor. Cancer Res 2004; 64:1943–50.

Leelawat S, Leelawat K, Narong S, Matangkasombut O. The dual effects of delta(9)-tetrahydrocannabinol on cholangiocarcinoma cells: anti-invasion activity at low concentration and apoptosis induction at high concentration. Cancer Invest 2010; 28:357–63.

Ligresti A, Moriello AS, Starowicz K, Matias I, Pisanti S, et al.Antitumor activity of plant cannabinoids with emphasis on the effect of cannabidiol on human breast carcinoma. J Pharmacol Exp Ther 2006; 318:1375–87.

Lukhele ST, Motadi LR. Cannabidiol rather than Cannabis sativa extracts inhibit cell growth and induce apoptosis in cervical cancer cells. BMC Complement Altern Med 2016;16:335.

Marcu JP. Christian RT, Lau D, Zielinski AJ, Horowitz MP, Lee J, et al. Cannabidiol enhances the inhibitory effects of delta9-tetrahydrocannabinol on human glioblastoma cell proliferation and survival. Mol Cancer Ther 2010; 9:180–9.

Noor R, Astuti I, Mustofa. Cytotoxicity of α-terpineol in Hela cell line and its effects to apoptosis and cell cycle.J Med Sci 2014;46:1–9.

Ramer R., Heinemann K., Merkord J., Rohde H., Salamon A.,Linnebacher M., Hinz B. COX-2 and PPAR-γ confer cannabidiolinduced apoptosis of human lung cancer cells. Mol Cancer Ther2013;12:69–82.

Shrivastava A, Kuzontkoski PM, Groopman JE, Prasad A.Cannabidiol induces programmed cell death in breast cancer cells by coordinating the cross-talk between apoptosis and autophagy. Mol Cancer Ther 2011; 10:1161–72.

Takeda S, Yoshida K, Nishimura H, Harada M, Okajima S, Miyoshi H,et al. Δ9-Tetrahydrocannabinol disrupts estrogen-signaling through up-regulation of estrogen receptor β (ERβ). Chem Res Toxicol 2013;26:1073–9.

Tanamatayarat T. Cytotoxic activity screening of some rubiaceae plants in Northern Thailand. Thesis of Master of Phamacy in Phamaceutical Chemistry, Chiang Mai University, Chiang Mai; 2002.

Widiyastuti Y, Sholikhah IYM, Haryanti S. Cytotoxic activities of ethanolic and dichloromethane extract of leaves, stems, and flowers of Jarong [Stachytarpheta jamaicensis (L.) Vahl.] on HeLa and T47D cancer cell line.ICSAS 2019; 2202: 020101.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

30-11-2021

How to Cite

1.
สุริยะจันทร์ ก, ธนะสิทธิชัย ส. ฤทธิ์ของสารสกัดกัญชาต่อการยับยั้งการแบ่งตัวเพิ่มจำนวนของเซลล์มะเร็งในหลอดทดลอง . J DMS [อินเทอร์เน็ต]. 30 พฤศจิกายน 2021 [อ้างถึง 18 เมษายน 2025];46(3):23-8. available at: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/JDMS/article/view/255013