ปัจจัยที่สัมพันธ์ต่อการขยายระยะเวลาการรักษาของผู้ป่วยวัณโรคปอดเสมหะบวกรายใหม่ โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชบ้านดุง จังหวัดอุดรธานี

บทคัดย่อ

ภูมิหลัง: วัณโรคเป็นโรคติดต่อที่สำคัญ ซึ่งเป็นปัญหาของ ระบบสาธารณสุขไทย และต้องใช้ยาในการรักษาร่วมกันหลายชนิด ระยะเวลาในการรักษายาวนานกว่าโรคติดเชื้ออื่นๆวัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาปัจจัยที่สัมพันธ์ต่อการขยายระยะเวลาการรักษาในผู้ป่วย วัณโรคปอดเสมหะบวกรายใหม่วิธีการ: เป็นการศึกษาเชิงวิเคราะห์ แบบย้อนหลัง โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชบ้านดุง จังหวัด อุดรธานี ในผู้ป่วยวัณโรคปอดเสมหะบวกรายใหม่ ขึ้นทะเบียนใน ช่วง 1 ตุลาคม 2559 - 30 กันยายน 2562 โดยทบทวนเวชระเบียน ตั้งแต่เริ่มวินิจฉัย ระหว่างการรักษา จนกระทั่งผู้ป่วยรักษาครบ หรือรักษาหายขาด โดยศึกษาข้อมูลทั่วไป โรคร่วม ความร่วมมือ ในการใช้ยา อาการไม่พึงประสงค์จากยา วิเคราะห์ข้อมูลทั่วไปด้วย สถิติเชิงพรรณนา ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และ วิเคราะห์ปัจจัยที่มีผลต่อการขยายระยะเวลาของการรักษาด้วยสถิติ chi-square และ binary logistic Regressionผล: จากจำนวน ผู้ป่วยวัณโรคปอดเสมหะบวกรายใหม่ที่ขึ้นทะเบียนในช่วงที่ศึกษา 243 ราย พบอัตราผู้ป่วยขยายการรักษาร้อยละ 37.45 ระยะเวลา เฉลี่ยในการรักษาของกลุ่มขยายการรักษาคือ 7.23±1.93 เดือน ปัจจัยที่สัมพันธ์กับการขยายการรักษาเมื่อแยกวิเคราะห์แต่ละ ปัจจัย คือ น้ำหนักตัวก่อนเริ่มการรักษา ผลเสมหะก่อนเริ่มการรักษา ประเภทของผู้ป่วย และกลุ่มผู้ป่วยที่เกิดอาการไม่พึงประสงค์จากยา ปัจจัยที่สัมพันธ์กับการขยายระยะเวลาการรักษาของผู้ป่วยวัณโรค ปอดเมื่อรวมปัจจัย คือ การเกิดอาการไม่พึงประสงค์จากยา (adjusted OR 2.5, 95% CI = 1.41, 8.65; p-value <0.001)สรุป: การขยาย ระยะเวลาการรักษาขึ้นกับอาการไม่พึงประสงค์จากจากยา ซึ่งสถาน พยาบาลควรมีการกำกับ ติดตามการอาการไม่พึงประสงค์จากยา อย่างใกล้ชิด เพื่อลดอัตราการขยายระยะเวลาการรักษา