ความชุก ปัจจัยและพฤติกรรมที่สัมพันธ์กับการเกิดแผลกดทับในผู้ป่วยบาดเจ็บไขสันหลังที่สามารถเคลื่อนย้ายตัวใช้ชีวิตบนรถเข็นได้อย่างอิสระ
คำสำคัญ:
บาดเจ็บไขสันหลัง, รถเข็น, แผลกดทับ, ปัจจัยเสี่ยงบทคัดย่อ
ภูมิหลัง: แผลกดทับเป็นภาวะแทรกซ้อนตามมาที่พบบ่อยในผู้ป่วยบาดเจ็บไขสันหลัง วัตถุประสงค์: ศึกษาความชุกการเกิดแผลกดทับ ปัจจัย และพฤติกรรมที่สัมพันธ์กับการเกิดแผลกดทับในผู้ป่วยบาดเจ็บไขสันหลังที่สามารถเคลื่อนย้ายตัวใช้ชีวิตบนรถเข็นได้อย่างอิสระ วิธีการ: การวิจัยเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวาง ผู้ป่วยบาดเจ็บไขสันหลังที่สามารถเคลื่อนย้ายตัวใช้ชีวิตบนรถเข็นได้อย่างอิสระ 75 คน โดย ไม่รวมผู้ป่วยที่เริ่มมีแผลกดทับก่อนที่จะสามารถเคลื่อนย้ายตัวได้เองและปัจจุบันยังรักษาไม่หาย สัมภาษณ์โดยใช้แบบสอบถาม ประกอบด้วย ข้อมูลทั่วไป ประวัติการเกิดแผล ปัจจัยเสี่ยง เช่น ระยะเวลาการนั่ง ความรู้เรื่องแผลกดทับ และพฤติกรรมการป้องกัน นำข้อมูลที่ได้มาเปรียบเทียบระหว่างผู้ป่วยกลุ่มที่มีแผลและไม่มีแผลกดทับ ผล: ผู้ป่วย 75 คน เป็นผู้ป่วยบาดเจ็บไขสันหลังครึ่งล่าง 72 คน (ร้อยละ 96) ผู้ป่วยบาดเจ็บไขสันหลังอัมพาตแขนขาสองข้าง 3 คน (ร้อยละ 4) พบความชุกการเกิดแผลกดทับ (22 คน)ร้อยละ 29.3 95% CI = 18.8, 39.9 พบเคยมีแผลกดทับและหายแล้ว 8 คน (ร้อยละ 10.7) และไม่เคยมีแผล 45 คน (ร้อยละ 60) ส่วนตำแหน่งที่พบว่าเป็นแผลกดทับมากที่สุดคือ ปุ่มกระดูกก้นย้อย (ร้อยละ 55) รองลงมาคือ บริเวณก้นกบหรือกระเบนเหน็บ (ร้อยละ23) ซึ่งสาเหตุการเกิดแผลกดทับครั้งล่าสุด คือการเสียดสีขณะเคลื่อนย้ายตัว (ร้อยละ 32) และการนั่งนาน (ร้อยละ 27) พบว่าผู้ป่วยที่ไม่ได้ระมัดระวังแรงเสียดสีขณะเคลื่อนย้ายตัวอย่างสม่ำเสมอ จะเกิดแผลกดทับมากกว่าผู้ป่วยที่ปฏิบัติอย่างสม่ำเสมอถึง 5 เท่า (OR 5,95% CI 1.28, 20) สรุป: แผลกดทับยังเป็นภาวะแทรกซ้อนที่พบบ่อยในผู้ป่วยบาดเจ็บไขสันหลังที่สามารถเคลื่อนย้ายตัวใช้ชีวิตบนรถเข็นได้อย่างอิสระ พบความชุกการเกิดแผลกดทับร้อยละ 29.3และพบว่าแรงเสียดสีขณะเคลื่อนย้ายตัวอย่างไม่ระมัดระวังเป็นปัจจัยที่เพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดแผลกดทับอย่างมีนัยสำคัญ
เอกสารอ้างอิง
Organization WH, Society ISC. International perspectives onspinal cord injury. World Health Organization; 2013. 250.
Blanes L, Lourenço L, Carmagnani MIS, Ferreira LM. Clinical andsocio-demographic characteristics of persons with traumaticparaplegia living in São Paulo, Brazil. Arq Neuropsiquiatr. 2009;67:388–90.
Deconinck H. The health condition of spinal cord injuries in twoAfghan towns. Spinal Cord. 2003; 41:303–9.
Hu X, Zhang X, Gosney J, Reinhardt J, Chen S, Jin H, et al. Analysisof functional status, quality of life and community integration inearthquake survivors with spinal cord injury at hospital dischargeand one-year follow-up in the community. J Rehabil Med. 2012;44:200–5
Kovindha A, Kammuang-lue P, Prakongsai P, Wongphan T.Prevalence of pressure ulcers in Thai wheelchair users withchronic spinal cord injuries. Spinal Cord. 2015; 53:767–71.
Wannapakhe J, Arrayawichanon P, Saengsuwan J, Amatachaya S.Medical complications and falls in patients with spinal cord injuryduring the immediate phase after completing a rehabilitationprogram. J Spinal Cord Med. 2015; 38:84–90.
Zakrasek EC, Creasey G, Crew JD. Pressure ulcers in peoplewith spinal cord injury in developing nations. Spinal Cord. 2015;53:7–13.
Lala D, Dumont FS, Leblond J, Houghton PE, Noreau L. Impactof pressure ulcers on individuals living with a spinal cord injury.Arch Phys Med Rehabil. 2014; 95:2312–9.
Chen Y, DeVivo MJ, Jackson AB. Pressure ulcer prevalence inpeople with spinal cord injury: Age-period-duration effects. ArchPhys Med Rehabil. 2005; 86:1208–13.
Garber SL, Rintala DH, Hart KA, Fuhrer MJ. Pressure ulcer risk inspinal cord injury: Predictors of ulcer status over 3 years. ArchPhys Med Rehabil. 2000; 81:465–71.
Correa GI, Fuentes M, Gonzalez X, Cumsille F, Piñeros JL,Finkelstein J. Predictive factors for pressure ulcers in theambulatory stage of spinal cord injury patients. Spinal Cord.2006; 44:734–9.
Rabadi MH, Vincent AS. Do vascular risk factors contribute tothe prevalence of pressure ulcer in veterans with spinal cordinjury? J Spinal Cord Med. 2011; 34:46–51.
Scivoletto G, Fuoco U, Morganti B, Cosentino E, Molinari M.Pressure sores and blood and serum dysmetabolism in spinalcord injury patients. Spinal Cord. 2004; 42:473–476.
Krause JS, Vines CL, Farley TL, Sniezek J, Coker J. An exploratorystudy of pressure ulcers after spinal cord injury: Relationship toprotective behaviors and risk factors. Arch Phys Med Rehabil.2001; 82:107–13.
Smith BM, Guihan M, LaVela SL, Garber SL. Factors predictingpressure ulcers in veterans with spinal cord injuries: Am J PhysMed Rehabil. 2008; 87:750–7.
Guihan M, Garber S, Bombardier C, Goldstein B, Holmes L, CaoS. Predictors of pressure ulcer recurrence in Veterans with spinalcord injury. J Spinal Cord Med. 2008; 31:551–9.
Morita T, Yamada T, Watanabe T, Nagahori E. Lifestyle risk factorsfor pressure ulcers in community-based patients with spinalcord injuries in Japan. Spinal Cord. 2015; 53:476–81.
Consortium for Spinal Cord Medicine, Paralyzed Veterans ofAmerica. Pressure ulcer prevention and treatment followingspinal cord injury: a clinical practice guideline for health-careproviders. Washington, DC: Consortium for Spinal Cord Medicine;2014.
Wilekha N, Kovindha A. A study of protective behaviors and riskfactors of pressure ulcers in spinal cord injured patients. J ThaiRehabil. 2005; 15:101–12.
Edsberg LE, Black JM, Goldberg M, McNichol L, Moore L, SieggreenM. Revised National Pressure Ulcer Advisory Panel PressureInjury Staging System: Revised Pressure Injury Staging System. JWound Ostomy Continence Nurs. 2016; 43:585–97.
Eslami V, Saadat S, Habibi Arejan R, Vaccaro AR, Ghodsi SM,Rahimi-Movaghar V. Factors associated with the developmentof pressure ulcers after spinal cord injury. Spinal Cord. 2012;50:899–903.
Sonenblum SE, Sprigle SH. Some people move it, move it… forpressure injury prevention. J Spinal Cord Med. 2018; 41:106–10.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2022 กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของกรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข
ข้อความและข้อคิดเห็นต่างๆ เป็นของผู้เขียนบทความ ไม่ใช่ความเห็นของกองบรรณาธิการหรือของวารสารกรมการแพทย์
